Η Σάντυ Κουτσοσταμάτη αναλύει την χαιροφοβία
Έχω ακούσει για διάφορες φοβίες, οι οποίες μπορεί να εμφανιστούν κάποια στιγμή στη ζωή του ανθρώπου. Πρόσφατα όμως ανακάλυψα την ύπαρξη μιας ιδιαίτερης φοβίας, την «χαιροφοβία» (cherophobia). Βρήκα ενδιαφέρον το ότι η συγκεκριμένη φοβία σημειώνει υψηλά ποσοστά στο εξωτερικό και προβληματίστηκα για τα ποσοστά που μπορεί να υπάρχουν στη χώρα μας. Αυτό που με προβληματιθσε περισσότερο, είναι ότι τελεταία γνωρίζω αρκετά άτομα με τα παρακάτω συμπτώματα.
Τα άτομα λοιπόν με χαιροφοβία, αποφεύγουν τις δραστηριότητες που φαίνονται διασκεδαστικές ή χαρούμενες.
Η χαιροφοβία, δεν έχει χαρακτηριστεί ακόμη, ως διαταραχή. Μέχρι τώρα αντιμετωπίζεται ως μια αγχώδης διαταραχή στην οποία η φοβία αφορά στις δραστηριότητες που μπορεί να προσφέρουν χαρά. Τα άτομα μα χαιροφοβία, δεν είναι απαραίτητα μελαγχολικά, αλλά νιώθουν μεγάλο άγχος όταν βιώνουν το συναίσθημα της χαράς και όταν διασκεδάζουν. Σκέφτονται ότι κάτι κακό θα έρθει μετά. Έτσι, αποφεύγουν οτιδήποτε θεωρούν ότι θα τους κάνει χαρούμενους.
Σκέψεις των ατόμων με «χαιροφοβία»
«Όταν είμαι χαρούμενος μετά κάτι κακό συμβαίνει»
«Η ευτυχία δεν μας κάνει καλύτερους ανθρώπους»
«Όταν δείχνεις την ευτυχία σου, κάνεις κακό στον εαυτό σου και στην οικογένειά σου»
«Το να προσπαθούμε να νιώσουμε χαρά, είναι χάσιμο χρόνου»
«Προτιμώ να μην είμαι χαρούμενη, γιατί συνήθως την χαρά ακολουθεί η λύπη»
«Οι καταστροφές συνήθως ακολουθούν μεγάλες χαρές»
«η υπέρμετρη χαρά έχει κάποιες καταστροφικές συνέπειες»
Τα άτομα με χαιροφοβία, έχουν την αίσθηση πως όταν χαίρονται χάνουν τον έλεγχο.
Πιθανά αίτια της χαιροφοβίας
Τα άτομα με τελειομανία αλλά και εκείνα που είναι εσωστρεφή έχουν περισσότερες πιθανότητες να αναπτύξουν χαιροφοβία. Τα εσωστρεφή άτομα, νιώθουν πιο άνετα με ένα ή δυο πρόσωπα, χαμηλών τόνων και εκ των πραγμάτων αποφεύγουν τη φασαρία και τις πολλές κοινωνικές εκδηλώσεις.
Τα άτομα με τελειομανία, συνήθως νιώθουν ότι η χαρά είναι χαρακτηριστικό των τεμπέληδων λη των μη παραγωγικών ατόμων. Κάθε φορά που επιλέγουν κάποια δραστηριότητα η οποία συνδέεται μόνο με τη χαρά και τη διασκέδαση, νιώθουν «άχρηστοι». Νιώθουν ότι κάνουν κάτι περιττό και μπορεί και να νιώσουν ένοχοι που εκείνη τη στιγμή δεν κάνουν κάτι άλλο «πιο σημαντικό»
Η αλήθεια είναι ότι ζούμε σε μια εποχή των μέσων κοινωνικής δικτύωσης, όπου κάθε λίγο περνούν από μπροστά μας φράσεις για το πώς να νιώσουμε ευτυχία. Οι περισσότεροι χρησιμοποιούν τα social media για να αποτυπώσουν στιγμές και γεγονότα χαράς. Γενικά, η ευτυχία έχει γίνει εμμονή και όλοι «πρέπει» συνέχεια να είμαστε χαρούμενοι. Αυτή η καταναγκαστική ευτυχία, μπορεί να φέρει και τα αντίθετα αποτελέσματα.
Επίσης, τα άτομα που μεγάλωσαν με γονείς που απαξίωναν την ευτυχία και επικροτούσαν μόνο την καλή απόδοση και την υπευθυνότητα, αναπτύσσονται με την ιδέα ότι η χαρά είναι περιττή και ένοχη.
Η γνωστική συμπεριφορική ψυχοθεραπεία, φαίνεται να είναι πολύ αποτελεσματική στις αγχώδης διαταραχές και στις φοβίες, καθώς εστιάζει στο να αντικαταστήσει τις μη λειτουργικές σκέψεις με λειτουργικές.
Μπορείτε να δείτε περισσότερα άρθρα από τη Σάντυ Κουτσοσταμάτη, εδώ
