Άνθρωποι απολύτως λειτουργικοί στην καθημερινότητά τους υποφέρουν από κατάθλιψη και οι ειδικοί δίνουν ένα πλαίσιο συμπεριφοράς μέσα στο οποίο κινούνται.
Με τον όρο δυσθυμία συνηθίζουμε να περιγράφουμε την κατάσταση κάποιου, ο οποίος είναι κακόκεφος. Η λέξη προέρχεται από το αρχαιοελληνικό λήμμα θυμός -που σημαίνει ψυχή- και το πρόθεμα δυσ-, το οποίο προσδίδει συνήθως αρνητική σημασία στις σύνθετες λέξεις που συνοδεύει.
Ως ψυχιατρική έννοια δηλώνει έναν τύπο κλινικής κατάθλιψης με χαρακτηριστικά ναι μεν λιγότερο επώδυνα από αυτά της μείζονος κατάθλιψης ή της μανιοκατάθλιψης, ωστόσο εξίσου επιδραστικά στην ψυχολογία του ατόμου που υποφέρει από αυτήν.
Τι σημαίνει αυτό; Ότι τα συμπτώματα της δυσθυμίας εκτείνονται στον χρόνο, καθώς δεν εμποδίζουν τη λειτουργικότητα του ατόμου στην καθημερινότητά του. Αντιθέτως, μπορεί κανείς να εμφανίζεται απολύτως λειτουργικός, το περιβάλλον του να μην αντιλαμβάνεται τη σοβαρότητα του προβλήματος και αυτό να εξελίσσεται σε σοβαρή διαταραχή χρόνιας φύσης.
Τον όρο «δυσθυμία» χρησιμοποίησε για πρώτη φορά και στα μέσα της δεκαετίας του ’70 ο Αμερικανός ψυχίατρος δρ. Robert Spitzer, ενώ η δρ. Myrna M. Weissman και η ομάδα εργασίας της στο Αμερικανικό Ψυχιατρικό Ινστιτούτο εξέλιξαν την έρευνα αναφορικά με τη νόσο.
Λίγα χρόνια μετά θα κατέληγαν στο συμπέρασμα ότι ένα 3% του αμερικανικού πληθυσμού θα υπέφερε σε κάποιο χρονικό σημείο της ζωής του από δυσθυμία, ενώ 6% του παγκόσμιου πληθυσμού υποφέρει από τα σιωπηλά συμπτώματα της νόσου, χωρίς να τα αντιμετωπίζει και βρίσκεται αντιμέτωπο τελικά με τη χρόνια μορφή της.
Παρακάτω ακολουθούν μερικά από τα σιωπηλά σημάδια που μπορεί κάποιος να εντοπίσει στη συμπεριφορά του ή στη συμπεριφορά των οικείων του και να ευαισθητοποιηθεί για το αν κάτι πιο σοβαρό από λίγη κούραση ή απλώς κακή διάθεση μπορεί να συμβαίνει.
Τα 10 σιωπηλά σημάδια
1. Δυσκολεύεστε να αισθανθείτε χαρά
Πράγματα τα οποία σας χαροποιούσαν -μια συνάντηση με φίλους ή μια έξοδος για ψώνια- σας βαραίνουν. Τα νιώθετε πλέον σαν κάτι που πρέπει να υπομείνετε και όχι να ενθουσιαστείτε.
2. Είστε σκληροί στην κριτική και την αυτοκριτική σας
Δεν δίνετε ελαφρυντικό σε κανέναν για τίποτα. Ούτε στον εαυτό σας. Το αφεντικό σας είναι ένας ανόητος, ο συνάδελφος σας ο πιο εκνευριστικός άνθρωπος του κόσμου και εσείς η προσωποποίηση της αποτυχίας. Ακόμη κι αν ισχύουν τα δύο πρώτα, το να σκέφτεστε τόσο αρνητικά για τα πάντα προδίδει όχι απλώς ένα μοντέλο συμπεριφοράς, αλλά μία τροχιά αρνητισμού στην οποία έχετε μπει για άλλους λόγους και οφείλετε να τους αναζητήσετε.
3. Βρίσκεστε σε διαρκή αμφιβολία …για το επάγγελμα που επιλέξατε, για το αν είστε καλός γονιός, για το αν είστε καλός φίλος, για όλα.
Όλοι κριτικάρουμε τις ενέργειες μας από καιρού εις καιρόν, κάποτε απογοητευόμαστε, αλλά κάποτε μας επιβραβεύουμε. Αν το «μπράβο» είναι κάτι που έχετε καιρό να πείτε στον εαυτό σας, είναι σημάδι ότι κάτι δεν πηγαίνει καθόλου καλά.
4. Νιώθετε μονίμως χωρίς ενέργεια
Ακόμη και το να παραγγείλετε τον καφέ σας στο γραφείο μοιάζει με άθλο. Μικρά πράγματα σας φαίνονται βουνό όταν ξεκινάτε να τα φέρνετε εις πέρας. Τα καταφέρνετε ωστόσο. Αυτή η έλλειψη ζωτικότητας, που όμως δεν σας αποτρέπει από το να φέρετε εις πέρας τις υποχρεώσεις θεωρείται σύμπτωμα αυτής της μορφής κατάθλιψης.
5. Είστε ευερέθιστοι και πάντα έτοιμοι για αντιπαράθεση
Το να βρίσκεται αφορμή για καβγά στο παραμικρό, μαρτυρά σφοδρή εσωτερική πάλη. Θα πρέπει να εντοπίσετε αυτό που πραγματικά προκαλεί την οργή και τα ξεσπάσματά σας, να το διαχειριστείτε για να αντιμετωπίσετε το συγκεκριμένο σύμπτωμα.
6. Είστε γεμάτοι ενοχές για το παρελθόν και ανησυχία για το μέλλον …οπότε αδυνατείτε να διαχειριστείτε ή να απολαύσετε το παρόν.
Αν αυτή είναι η συμπεριφορά που χαρακτηρίζει τη δική σας καθημερινότητα, δεν πρόκειται για συμπεριφορά, αλλά για σύμπτωμα.
7. Επαναπαύεστε όλο και περισσότερο σε επιτυχημένες τακτικές σας
Αρνείστε να έρθετε σε επαφή με οτιδήποτε νέο, γίνεστε εχθρός όσων επιχειρούν να σας ξεβολέψουν για τους σωστούς λόγους. Ακόμη κι όταν η τακτική σας δεν έχει πια αποτέλεσμα, εμμένετε σ’ αυτήν γιατί είναι το comfort zone σας μέσα από το οποίο αντέχετε τον κόσμο. Τον αντέχετε, δεν τον αντιμετωπίζετε και εδώ ξεκινάει το πρόβλημα.
8. Διακατέχεστε από γενικευμένη θλίψη
Συνήθως είναι ένα αίσθημα ανεκτό μέσα στην ημέρα, ωστόσο, όταν κάτι δεν πάει καλά, μετατρέπεται σε αίσθημα απόγνωσης, πανικού και εγκατάλειψης. Αυτή η υπερβολή θα πρέπει να σας κινητοποιήσει ώστε να συμβουλευτείτε έναν ειδικό.
9. Αναζητάτε την τελειότητα εμμονικά
Όμως, ο κόσμος είναι γεμάτος ατέλειες. Και αυτό δεν είναι κάτι που πρέπει να αφομοιώσετε – είναι δεδομένο. Κυνηγώντας το τέλειο σε όλους τους τομείς της ζωής σας απλώς αρρωσταίνετε αργά, αλλά με συνέπεια.
10. Αδυνατείτε να ξεκουραστείτε
Όταν όλοι απολαμβάνουν διακοπές, εσείς κάτι θα βρείτε να κάνετε.
Όταν όλοι ξεκλέβουν χρόνο για καφέ, εσείς θα φορτώσετε περισσότερες υποχρεώσεις στο πρόγραμμά σας. Σα να τρέμετε να μείνετε μόνοι με τον εαυτό σας.
Επιχειρήστε το.
Θα είναι οδυνηρό, αλλά τουλάχιστον θα ξέρετε πού βαδίζετε και τι είδους βοήθεια να αναζητήσετε.
Με στοιχεία από New York Times, ScienceDirect.com, ww.lifo.gr
