Υπήρξα ανέκαθεν άριστη σ’όλη τη σχολική και πανεπιστημιακή διαδρομή μου. Απ’το Δημοτικό ως το διδακτορικό, πάντα λάμβανα τις υψηλότερες εκπαιδευτικές διακρίσεις. Ως εργαζόμενη όμως, κατάλαβα, αρκετά γρήγορα, πως η αριστεία μικρή σχέση είχε με την επαγγελματική σταδιοδρομία. Μετά από 20+ χρόνια εργασίας, μπορώ, πλέον, να το πω με το χέρι στην καρδιά:
Άλλα χαρακτηριστικά, περισσότερο από την αριστεία, με βοήθησαν να εξελιχθώ και να αντλώ ικανοποίηση από τη ζωή και τη δουλειά μου.
Θα’θελα, λοιπόν, να προτείνω 5 παιδαγωγικούς στόχους που μου φάνηκαν στην πορεία πιο σημαντικοί από την Αριστεία.
Για να μην παρεξηγηθώ, ασφαλώς ο κάθε μαθητής θα πρέπει να επιδιώκει να’ναι αποτελεσματικός και να μαθαίνει απ’την εκπαιδευτική διαδικασία.
Η Αριστεία, όμως, σαν στόχος σημαίνει να επιδιώκεις σ’όλα τα μαθήματα να παίρνεις τον ανώτατο βαθμό και να’σαι καλύτερος απ’τους συμμαθητές σου.
Άλλο καλός λοιπόν κι άλλο άριστος. Μ’αυτόν τον ορισμό πορευόμαστε παρακάτω.
1. Φιλοδοξία:
Ήμουν άριστη, αλλά όταν ήρθε η ώρα να διαλέξω επιστήμη κι αργότερα επάγγελμα, το βασικό επιχείρημα που άκουγα γύρω μου, όπως και πάρα πολλά κορίτσια, ήταν πως: «Μια μέρα θα κάνεις παιδιά, γι’αυτό διάλεξε να κάνεις κάτι που να μην είναι απαιτητικό. Να μη δουλεύεις πολύ. Να γυρνάς στο παιδί σου».
Οι γονείς λένε κι άλλα πολλά στα παιδιά απ’τα οποία, κατά τ’άλλα, προσδοκούν αριστεία:
«Βρες μια σταθερή δουλειά (βολέψου στο Δημόσιο, σε μια Τράπεζα κλπ.)». «Δεν γίνεται να τρέχεις από διεθνή διαγωνισμό σε διεθνή διαγωνισμό». «Έχουμε έτοιμη δουλειά κι εσύ μου μιλάς για μοριακή βιολογία στην Αμερική». «Δεν θα βρεις ποτέ δουλειά σαν αρχιτέκτονας» κι άλλα παρόμοια.
Ας κοιτάξουμε κατάματα την αλήθεια. Δεν έχει κανένα νόημα να καλλιεργούμε στο παιδί μας την αριστεία, αν κατά τ’άλλα, του τσακίζουμε τη φιλοδοξία να κάνει κάτι, επίσης, ξεχωριστό στην επαγγελματική ζωή του.
Θα ζήσει τη νιότη του άριστος για να καταλήξει να νιώθει μέτριος ως ενήλικας. Κάτι που θα του «χτυπάνε», ίσως κι όσοι τον γνωρίζουν: «Όλο άριστα και άριστα και τι κατάφερε δηλαδή; Σιγά τη δουλειά που έχει!».
Αν, λοιπόν, έχετε ψηλά στις αξίες σας την αριστεία, δεχτείτε μαζί και την πορεία ζωής που αυτή θα’πρεπε να προδιαγράφει για το παιδί σας.
Αν, πάλι, δεν θέλετε για το παιδί σας ή αν βλέπετε και μπορείτε ν’αποδεχτείτε ότι το ίδιο το παιδί σας δεν επιθυμεί μια ζωή με ανταγωνισμό/τρελά ωράρια/υψηλούς επαγγελματικούς στόχους κι ενδεχομένως, όχι την οικογενειακή ζωή που ονειρεύεστε γι’αυτό, δοκιμάστε ν’αντικαταστήσετε την αριστεία με κάποιον άλλο στόχο.
Οι πραγματικά επιτυχημένοι που βλέπουμε και θαυμάζουμε, δεν ήταν απαραίτητα άριστοι στις σπουδές τους. Ήταν, όμως, όλοι φιλόδοξοι. Είχαν ένα στόχο, ένα όραμα και δεν το παρατούσαν ό,τι κι αν έλεγαν οι γύρω τους. Δεν είναι εξάλλου λίγοι αυτοί που γνωρίζουμε σήμερα να’χουν επιτύχει επαγγελματικά κι ας ήταν μέτριοι στο σχολείο.
Φιλοδοξία λοιπόν: όρεξη για αριστεία σε κάτι που πραγματικά αγαπάμε και πρόθεση να κάνουμε προσπάθεια και θυσίες γι’αυτό.
Σε κάθε περίπτωση, βοηθήστε το παιδί να βρει εγκαίρως τη δική του φιλοδοξία. Ακόμη κι αν αυτή διαφέρει απ’τη δική σας ή από την πεπατημένη. Κι έπειτα υποστηρίξτε την. Πιο ευτυχισμένο κι επιτυχημένο θα καταλήξει στη ζωή του.
2. Ομαδικότητα:
Η Αριστεία είναι ένα εγωιστικό σπορ, που αποσκοπεί να σε ξεχωρίσει απ’τους άλλους.
Είσαι άριστος μόνος σου. Το Αριστείο δεν το μοιράζεσαι. Στο διαγώνισμα γράφεις μόνος.
Δεν είναι κακό να ξεχωρίζεις. Κάθε άλλο. Αυτό που είναι, όμως, κακό είναι να μην αναπτύσσεις, ταυτόχρονα, δεξιότητες ομαδικότητας. Στον επαγγελματικό στίβο, στα περισσότερα επαγγέλματα, τη δουλειά την κάνει μια ομάδα. Ο καθένας κρίνεται σε σχέση με το τι συνεισφέρει στην ομάδα.
Να σηκώσει το χέρι όποιος δεν του έχει τύχει ξερόλας προϊστάμενος που, αντί να τον βοηθήσει κι αυτόν να μάθει, προτιμούσε να κάνει μόνος του την πιο απαιτητική δουλειά «γιατί εκείνος την ξέρει καλύτερα». Να σηκώσει το χέρι όποιος δεν του έτυχε ποτέ προϊστάμενος που να μην ζητά ποτέ τη γνώμη άλλου. Να μην λογαριάζει καμία άλλη γνώμη και να αποφασίζει πάντα μόνος του. Να σηκώσει το χέρι εκείνος που δεν είχε ποτέ συνάδελφο που, φορτωμένος με την αυταρέσκεια των τίτλων και περγαμηνών του, αρνούνταν την οποιαδήποτε κριτική/πρόταση/συμβουλή. Και κατέληγε, συχνά, να τα θαλασσώνει.
Δεν βλέπω πολλά χέρια. Γιατί σχεδόν όλοι μας έχουμε γνωρίσει τέτοιους συναδέλφους. Και οι περισσότεροι δεν μακροημερεύουν.
Δυστυχώς, αν έχουμε σαν βασική αξία την Αριστεία, μαθαίνουμε πως είμαστε οι πρώτοι και καλύτεροι.
Θέλει προσπάθεια και βαθιά αυτογνωσία για ν’αρχίσουμε να λογαριάζουμε τη γνώμη όσων δεν έχουν την ετικέτα της αριστείας. Αφού είμαι ο καλύτερος και ξέρω τα περισσότερα, πώς γίνεται κάποιος άλλος να ξέρει καλύτερα από μένα;
Κι όμως, σε επαγγελματικό επίπεδο η επιτυχία δεν έρχεται ποτέ για τον μοναχικό καβαλάρη. Η επιτυχία έρχεται, σχεδόν πάντα, στις ομάδες που ξέρουν να γκρεμίζουν και να ξαναχτίζουν τον κόσμο τους. Που δεν φοβούνται την κριτική. Που μάλιστα αναζητούν την κριτική, αναζητούν το ελάττωμα σ’αυτό που έφτιαξαν, για να μπορέσουν να το διορθώσουν. Ο μοναχικός καβαλάρης αργά ή γρήγορα καταλήγει απομονωμένος κι ακόμη πιο μοναχικός.
Διαβάστε τη συνέχεια στην επόμενη σελίδα
