Τι είναι η αναδοχή;
Αν υπάρχει κάτι που μαθαίνεις, όταν ασχολείσαι με αυτό το θέμα, είναι ότι η αναδοχή είναι μια μορφή παιδικής προστασίας. Δεν πρέπει να συγχέεται με την υιοθεσία. Δεν είναι το ίδιο. Γι’ αυτό το παιδί που «τοποθετείται» σε μια ανάδοχη οικογένεια, διατηρεί την ταυτότητά του (ονοματεπώνυμο κ.λπ) κι εξακολουθεί να είναι παιδί των φυσικών του γονιών και να διατηρεί τακτική επαφή μαζί τους.
Αυστηρά νομικά, αυτό που ισχύει για την ανάδοχη οικογένεια είναι
ότι «βρέφη και παιδιά ως 16 ετών, που από έκτακτες ή χρόνιες ανάγκες, όπως ασθένεια γονέων, ατύχημα, φυλάκισή τους, διαπίστωση ακαταλληλότητας γονέων, διάλυση οικογένειας κ.λ.π. στερούνται οικογενειακών φροντίδων, δύνανται να τοποθετούνται σε οικογένειες που προσφέρονται γι’ αυτό το σκοπό και που καλούνται να αναπληρώσουν τη φυσική οικογένεια». Σε όλα αυτά, προσθέστε και τα παιδιά με ειδικές ανάγκες, που απορρίπτονται ακόμα και από ευκατάστατους και – θεωρητικά – «ικανούς» γονείς.
Σε κάθε περίπτωση, αυτή η «αναπλήρωση» του γονέα (σ.σ. περίεργος όρος, για κάτι που είναι – αισθηματικά και αγαπητικά – τόσο αναντικατάστατο) γίνεται με πολλούς τρόπους. Υπάρχει π.χ. η «αναδοχή φιλοξενίας» – κωδικά γνωστή ως η «αναδοχή του Σαββατοκύριακου» – για όποιον θα ήθελε να φιλοξενήσει στο σπίτι του ένα παιδί το weekend, ή σε κάποια γιορτή, ή το καλοκαίρι. Η «μακροπρόθεσμη αναδοχή» για παιδιά που δεν πρόκειται να επιστρέψουν σπίτι τους και η «μεσοπρόθεσμη αναδοχή» που είναι πιο συνηθισμένη. Διαρκεί πάνω κάτω δύο χρόνια. Όσο διάστημα δηλαδή απαιτείται για να ξεπεράσει η φυσική οικογένεια την κρίση και να ξαναπάρει το παιδί κοντά της. Καμιά φορά, εξελίσσεται σε μακροπρόθεσμη.
Πολλές φορές, τα παιδιά μένουν στις ανάδοχες οικογένειες και μετά την ενηλικίωση τους ή υιοθετούνται απ’αυτές.
Όσο διαρκεί η αναδοχή, το Κέντρο Προστασίας Παιδιού Αττικής «Η Μητέρα», που υλοποιεί το σχετικό πρόγραμμα, διαθέτει για κάθε παιδί τοποθετημένο σε ανάδοχη οικογένεια ένα μηνιαίο επίδομα, που κλιμακώνεται ανάλογα με τις ανάγκες του παιδιού (συνήθως είναι της τάξης των 250-850 ευρώ), πλήρη ιατροφαρμακευτική και νοσηλευτική κάλυψη, χρήματα ειδικών θεραπειών, τα έξοδα για ρουχισμό, παπούτσια, σχολικές δαπάνες, φροντιστήρια κ.λπ. Κι επιπλέον, συμβουλευτική βοήθεια και υποστήριξη από τους κοινωνικούς λειτουργούς, τον παιδίατρο και τον ψυχολόγο του Κέντρου.
Ένα κρίσιμο ερώτημα όμως είναι: ποιος μπορεί να γίνει ανάδοχος;
Η απάντηση, αν μείνουμε στους τύπους, είναι «σχεδόν ο καθένας». Δηλαδή, ο οποιοσδήποτε ενήλικας 30-50 χρονών, με καλή φυσική, ψυχική και συναισθηματική υγεία, εφόσον μπορεί και θέλει να μεγαλώσει το παιδί ενός άλλου. Επίσης, οικογένειες (με ή χωρίς δικά τους παιδιά), μονογονεϊκές, ή συγγενικές, ακόμα και μεμονωμένα άτομα. Θρησκεία ή φύλο δεν εξετάζονται. Η διαφορά – ή αυτό που τελικά κάνει τον γονέα – βρίσκεται στην αγάπη.
Γιατί, στην ουσία, η αναδοχή είναι ένα δώρο.
Προσφέρεις φροντίδα, παρουσία, νοιάξιμο, αγκαλιά, χάδι, ζεστό φαγητό. Δίνεις οικογένεια, ασφάλεια και σταθερότητα σε ένα παιδί (ένα οποιοδήποτε παιδί, όχι δικό σου γέννημα) που τα έχει στερηθεί. Στέκεσαι πλάι του στη χαρά, γίνεσαι ασπίδα στη λύπη, στον πόνο ή στην αρρώστια. Για δυο μέρες, ένα μήνα ή για όσο χρειαστεί. Τίποτα δεν σε πληρώνει πραγματικά γι’ αυτό – μόνο η αγάπη που παίρνεις πίσω.
Μια μεγάλη καρδιά
Στα φυλλάδια του «ΜΗΤΕΡΑ» συναντάς συχνά ωστόσο άλλο ένα ρητό.
«Αν υπάρχει χώρος στην καρδιά μας, υπάρχει και στο σπίτι μας». Η αγάπη, τελικά, δημιουργεί το χώρο κι όσοι ασχολούνται με την αναδοχή το ξέρουν. Η «αναπληρωματική» μητέρα, πρέπει να διαθέτει μια γενναία, μεγάλη καρδιά.
Γι’ αυτό και η τελευταία ατάκα της ιστορίας ανήκει στην Κυριακή: «Να το τολμήσει ο κόσμος και να πάρει παιδάκια. Η αναδοχή σού αλλάζει τη ζωή, την προοπτική σου, βλέπεις τι πραγματικά έχει αξία και τι όχι. Αν μπει κανείς σε μια τέτοια διαδικασία – να μπει όμως με την ψυχή του, να το θέλει και να το αγαπάει – θα δει πως θα του γίνει στόχος ζωής. Κι αυτός ο στόχος σε κρατάει δυνατό, ζωντανό, ήρεμο και γεμάτο. Όταν υπάρχει αγάπη, ανιδιοτελής, όλα βρίσκουν το δρόμο τους, ήσυχα και αβίαστα.
Διάβασε τη συνέχεια εδώ.
