O παιδίατρος Κυριάκος Δουλγέρης έκανε μια ενδιαφέρουσα ανάρτηση για την υπνική άνοια στα παιδιά και το ροχαλητό, κάτι που ανησυχεί αρκετά τους γονείς. Όπως έγραψε “οι διαταραχές της αναπνοής στον ύπνο των παιδιών είναι αντικείμενο έντονης μελέτης τα τελευταία χρόνια! Η ευαισθησία της επιστημονικής κοινότητας για τις άπνοιες στον ύπνο είναι μεγάλη, σε σχέση με το παρελθόν όπου αυτές οι καταστάσεις παρέμεναν αθεράπευτες! Η απόφραξη των ανώτερων αεραγωγών κατά τη διάρκεια του ύπνου (για παράδειγμα από υπερτροφικές αμυγδαλές ή/και κρεατάκια) επηρεάζει τα επίπεδα του οξυγόνου στο αίμα του παιδιού”.
Η αποφρακτική υπνική άπνοια είναι συχνή διαταραχή στα παιδιά προσχολικής ηλικίας (1-6% των παιδιών). Συνίσταται σε επαναλαμβανόμενη επεισοδιακή μείωση ή διακοπή της ροής του αέρα (υπόπνοια/άπνοια) ως αποτέλεσμα απόφραξης του ανώτερου αεραγωγού. Προκαλεί διαλείπουσα υποξία, κατακερματισμό του ύπνου και επιδρά στον καρδιακό ρυθμό.
ΣΥΝΗΘΗ ΑΙΤΙΑ ΤΩΝ ΑΠΝΟΙΩΝ
Υπερτροφία αδενοειδών εκβλαστήσεων (κρεατάκια)
Παχυσαρκία
ΕΠΙΠΤΩΣΕΙΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΥΓΕΙΑ ΤΩΝ ΠΑΙΔΙΩΝ
Διαταραχές στην αύξηση και την ανάπτυξη (λόγω της χρόνιας υποξίας)
Νευρογνωσιακές και συμπεριφορικές διαταραχές (διάσπαση προσοχής και μαθησιακές δυσκολίες λόγω της κακής ποιότητας ύπνου).
Ανώμαλη οδοντοφυϊα και διάπλαση της άνω ή κάτω γνάθου (λόγω μόνιμης αναπνοής από το στομά).
Χαμηλή ποιότητα ζωής : Στα παιδιά όλων των ηλικιών με αποφρακτική άπνοια, αλλά ειδικά των πιο μικρών, συχνά συνυπάρχει αναπνευστική δυσχέρεια και την ημέρα, η οποία εκδηλώνεται με μειωμένη αντοχή στο τρέξιμο ή στο απλό βάδισμα ή ακόμη και με θορυβώδη αναπνοή τις ώρες που το παιδί παίζει καθιστό ή προσηλώνεται π.χ. στην τηλεόραση.
Αύξηση του καρδιακού ρίσκου/μεταβολικού συνδρόμου στην ενήλικη ζωή (πνευμονική υπέρταση, διαβήτης τύπου 2)
Η αποφρακτική υπνική άπνοια έχει ένα μεγάλο εύρος σοβαρότητας/βαρύτητας το οποίο ξεκινάει από το απλό πρωτοπαθές ροχαλητό και καταλήγει μέχρι το σύνδρομο αποφρακτικής υπνικής άπνοιας.
Έτσι διακρίνουμε τις εξής περιπτώσεις
1. ΠΡΩΤΟΠΑΘΕΣ ΡΟΧΑΛΗΤΟ
Αφορά παιδιά που εμφανίζουν ροχαλητό για πάνω από 3 νύχτες την εβδομάδα (αφορά έως και 12% των παιδιών όλων των ηλικιών). Δεν συνοδεύεται από άπνοιες, αφυπνίσεις ή πτώση του οξυγόνου κατά τη διάρκεια της νύχτας. Η αιτία στη συντριπτική πλειοψηφία των παιδιών που ροχαλίζουν είναι υπερτροφία αμυγδαλών ή αδενοειδών εκβλαστήσεων (κοινώς κρεατάκια). Άλλα λιγότερο συχνά αίτια είναι η μικρή κάτω γνάθος, το μεγάλο μέγεθος της γλώσσας, η παιδική παχυσαρκία και σύνδρομα με κρανιοπροσωπικές ανωμαλίες.
2. ΣΥΝΔΡΟΜΟ ΑΠΟΦΡΑΚΤΙΚΟΥ ΥΠΟΑΕΡΙΣΜΟΥ
Είναι πιο σοβαρή κατάσταση όπου το ροχαλητό συνοδεύεται από αυξημένο έργο αναπνοής, αφυπνίσεις, χωρίς όμως διαταραχή της οξυγόνωσης και αποφρακτικά επεισόδια
3. ΣΥΝΔΡΟΜΟ ΑΠΟΦΡΑΚΤΙΚΗΣ ΥΠΝΙΚΗΣ ΑΠΝΟΙΑΣ
Παρατηρούνται υποτροπιάζοντα επεισόδια μερικής ή πλήρους απόφραξης του ανώτερου αναπνευστικού με διαταραχή της οξυγόνωσης, του αερισμού και του ύπνου του παιδιού.
Πως αναγνωρίζουμε ένα παιδί με αποφρακτική υπνική άπνοια;
Οι παρακάτω συνθήκες μας δίνουν μία κλινική υποψία ότι το παιδί μπορεί να υποφέρει από άπνοιες:
1. Ροχαλητό πάνω από 3 μέρες την εβδομάδα
2. Αναφερόμενες άπνοιες τη νύχτα ή ανήσυχος ύπνος ή νυχτερινή εφίδρωση
3. Ημερήσια υπνηλία, κόπωση, ευερεθιστότητα
4. Στασιμότητα Ανάπτυξης
5. Επηρεασμένες ακαδημαϊκές επιδόσεις
6. Υπερτροφία αμυγδαλών και αδενοειδών εκβλαστήσεων
Το κομμάτι των παιδιών με τις σοβαρές αποφρακτικές άπνοιες είναι αυτό που μας ενδιαφέρει να διαγνωστεί (και να αντιμετωπιστεί) και γι αυτό εφαρμόζονται οι κατάλληλες πρακτικές διάγνωσης.
Για τη διάγνωση/διερεύνηση των αποφρακτικών απνοιών εφαρμόζονται οι διάφορου τύπου μελέτες ύπνου. Οι πιο διαδεδομένες είναι η νυκτερινή οξυμετρία και η πολυκαταγραφική μελέτη ύπνου (πολυπνογραφία).
Αφού διαπιστωθεί ότι το παιδί μας υποφέρει από αποφρακτικές άπνοιες ύπνου εφαρμόζονται άμεσα οι κατάλληλες θεραπευτικές παρεμβάσεις (αμυγδαλεκτομή/αδενοειδεκτομή)