Με αφορμή τον συναγερμό που έχουν σημάνει οι υγειονομικές αρχές της Ευρώπης έπειτα από κρούσματα σαλμονέλας σε μωρά, εξαιτίας μολυσμένου βρεφικού γάλακτος, το ΚΕΕΛΠΝΟ δίνει οδηγίες στους γονείς για την αποφυγή όμοιων περιστατικών.
Σύμφωνα με την τελευταία ενημέρωση του Ευρωπαϊκού Κέντρου Ελέγχου και Πρόληψης Νοσημάτων(ECDC), μέχρι τις 12 Μαρτίου είχαν αναφερθεί 32 κρούσματα σε Γαλλία, Βέλγιο και Λουξεμβούργο, όλα σε βρέφη και μικρά παιδιά τα οποία είχαν καταναλώσει συγκεκριμένο βρεφικό γάλα γαλλικής εταιρείας, παρασκευασμένο σε ισπανικό εργοστάσιο.
Οι ύποπτες παρτίδες γάλακτος, όπως και όλα τα υπόλοιπα βρεφικά προϊόντα της ίδιας εταιρείας, έχουν αποσυρθεί από όλη την Ευρώπη, αλλά οι αρμόδιες αρχές δεν μπορούν να αποκλείσουν την ύπαρξη κι άλλων κρουσμάτων, από κατανάλωση προϊόντων που αγοράστηκαν πριν την ανάκληση. Το ECDC καλεί όλες τις εθνικές αρχές να ενημερώσουν τους γονείς σχετικά με το τι πρέπει να προσέχουν αν δίνουν στα μωρά…
Βρεφικό γάλα σε σκόνη: Τι πρέπει να προσέχουμε
Σύμφωνα με σύσταση του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας (ΠΟΥ), τα βρέφη πρέπει να τρέφονται αποκλειστικά μέσω του θηλασμού μέχρι την ηλικία των 6 μηνών για την καλύτερη υγεία και ανάπτυξή τους . Ωστόσο, στην περίπτωση που δεν υπάρχει η δυνατότητα του θηλασμού, η βρεφική φόρμουλα -ή αλλιώς το γάλα σε σκόνη- θα πρέπει να χορηγείται βάσει συγκεκριμένων οδηγιών. Οι εταιρείες παραγωγής μεριμνούν για τη λήψη μέτρων που θα μειώσουν την πιθανότητα εισόδου και πολλαπλασιασμού μικροοργανισμών στο περιβάλλον του εργοστασίου.
“Παρ’όλα αυτά, η βρεφική φόρμουλα δεν αποτελεί αποστειρωμένο προϊόν και αυτό σημαίνει ότι ενίοτε περιέχει παθογόνα, τα οποία μπορεί να προκαλέσουν σοβαρά νοσήματα” επισημαίνει η κ.Ανθή Χρυσοστόμου, στέλεχος του Γραφείου Τροφιμογενών Νοσημάτων.
Τα βακτήρια Salmonella enterica και Cronobacter sakazakii είναι τα συχνότερα αναγνωρισμένα παθογόνα σε βρεφικές φόρμουλες, σύμφωνα με τη διεθνή βιβλιογραφία. Άλλα παθογόνα που έχουν συνδεθεί με μόλυνση της βρεφικής φόρμουλα είναι τα: Pantoea (enterobacter) agglomerans (, Klebsiella pneumoniae και το Acinetobacter.
Οι πρώτες επιδημίες σαλμονέλλωσης λόγω παρουσίας Salmonella spp. σε γάλα σε σκόνη έχουν καταγραφεί τα έτη 1945-1954 στο Ηνωμένο Βασίλειο και τη Βουλγαρία και το 1966 στις ΗΠΑ (6). Πιο πρόσφατα, το 2017, 37 παιδιά ηλικίας κάτω του ενός έτους μολύνθηκαν στη Γαλλία και ένα στην Ισπανία από Salmonella Agona, λόγω κατανάλωσης βρεφικής φόρμουλα της ίδιας εταιρείας ενώ ένα κρούσμα καταγράφηκε και στην Ελλάδα. Παράλληλα, τον Ιανουάριο του 2019 δηλώθηκαν 4 κρούσματα Salmonella Poona από τη Γαλλία και συνδέθηκαν, επίσης, με την κατανάλωση κοινής βρεφικής φόρμουλα.
Τα νεογνά, ειδικά αυτά που είναι ηλικίας <2 μηνών, τα πρόωρα, τα ανοσοκατεσταλμένα βρέφη και αυτά που έχουν χαμηλό βάρος γέννησης (<2,5 kg) διατρέχουν το μεγαλύτερο κίνδυνο νόσησης.
Ο ΠΟΥ συστήνει τη χορήγηση αποστειρωμένης φόρμουλας σε υγρή μορφή που δεν περιέχει παθογόνους μικροοργανισμούς, όπου αυτή είναι διαθέσιμη. Για τις περιπτώσεις που δεν είναι δυνατή η χρήση της, οι οδηγίες που θα πρέπει να ακολουθούνται κατά την παρασκευή, την αποθήκευση και το χειρισμό του γάλακτος φαίνονται παρακάτω. Το προσωπικό των υπηρεσιών υγείας (πχ νοσοκομεία, βρεφονηπιακοί σταθμοί) που είναι υπεύθυνο για τη χορήγηση του γάλακτος, οφείλει να είναι πλήρως εκπαιδευμένο σύμφωνα με τις κατευθυντήριες οδηγίες που έχουν θεσπιστεί για το χειρισμό της βρεφικής φόρμουλα:
- Καλό πλύσιμο των χεριών πριν το χειρισμό, αποστείρωση των σκευών και απολύμανση της επιφάνειας που θα χρησιμοποιηθούν.
- Η θερμοκρασία του νερού, για την παρασκευή του γάλακτος, δε θα πρέπει να είναι μικρότερη των 70ο C.
- Ο χρόνος που μεσολαβεί μεταξύ της παρασκευής του γάλακτος και της κατανάλωσης πρέπει να είναι ο μικρότερος δυνατός και δεν πρέπει να ξεπερνά τις 2 ώρες.
- Η συντήρηση στο ψυγείο θα πρέπει να γίνεται σε θερμοκρασία όχι υψηλότερη των 5 ο C και δεν πρέπει να ξεπερνά τις 24 ώρες.
- Ο χρόνος επαναθέρμανσης του γάλακτος δε θα πρέπει να ξεπερνά τα 15 λεπτά. Δε συστήνεται η χρήση του φούρνου μικροκυμάτων για την επαναθέρμανσή του.
- Το γάλα που δεν έχει καταναλωθεί σε 2 ώρες από την παρασκευή του θα πρέπει να απορρίπτεται.