Τα πιο σημαντικά ερωτήματα που έχουν συνήθως οι γονείς είναι το πότε θα περπατήσει, πότε θα μιλήσει και γενικά πότε θα αρχίσει να κατακτά δεξιότητες, κάτι που τους δημιουργεί αρκετό άγχος. Μάθετε πότε αναπτύσσεται φυσιολογικά το παιδί και πότε πρέπει να αναζητήσετε λογοθεραπευτική ή εργοθεραπευτική παρέμβαση.
Να ανησυχείτε, αλλά με μέτρο!
Είναι μύθος η αντίληψη ότι δεν υπάρχει λόγος να ανησυχείτε αν καθυστερεί ένα παιδί να αναπτύξει τις δεξιότητες που αντιστοιχούν στην ηλικία του. Ωστόσο δεν χρειάζεται να παρακολουθείτε το παιδί με καχυποψία ή να το συγκρίνετε με την ανάπτυξη των άλλων παιδιών – το δικό σας παιδί όπως και κάθε παιδί αποτελεί μοναδική περίπτωση και έχει το δικό του ρυθμό. Μην σας επηρεάζει ο περίγυρός σας που αγωνιά επειδή “δεν μίλησε ακόμη ή δεν περπάτησε” αλλά φροντίστε να είστε πάντα σε εγρήγορση και εάν πιστεύετε ότι κάτι δεν πάει καλά με την ψυχοκινητική του ανάπτυξη απευθυνθείτε πρώτα στον παιδίατρό σας, ο οποίος θα σας κατευθύνει στον σωστό θεραπευτή. Βέβαια είναι πολύ σημαντικό ο παιδίατρός σας να είναι ενημερωμένος σε αναπτυξιακά ζητήματα για να μπορέσει να σας κατευθύνει με τον καλύτερο τρόπο. Η επίσκεψή σας σε έναν ειδικό, π.χ. ειδικό παιδαγωγό, λογοθεραπευτή ή εργοθεραπευτή, και η πρώιμη και έγκαιρη επέμβασή τους, εάν χρειάζεται, συμβάλλει στη βελτίωση της ψυχοκινητικής εξέλιξης του παιδιού.
Ας δούμε όμως τα πιο βασικά σας ερωτήματα στα αναπτυξιακά στάδια του παιδιού.
Πότε θα περπατήσει;
- Ο μέσος όρος των παιδιών αρχίζει να περπατάει στους 12 μήνες αλλά περπατά καλά στους 15 μήνες.
- Στους 18 μήνες περπατά πιο σταθερά ενώ αρχίζει να ανεβαίνει σκαλιά ή να σκαρφαλώνει.
- Η ισορροπία αναπτύσσεται καλύτερα περίπου στα 3 έτη οπότε και μπορεί να ισορροπεί για λίγο και στο ένα πόδι αλλά και να κάνει ποδήλατο με βοηθητικές ρόδες.
Πότε θα μιλήσει;
- Στους 12 μήνες λέει μια δυο λέξεις με νόημα (όπως μαμά ή μπαμπά).
- Στην ηλικία των 15 μηνών λέει 4-5 λέξεις καθαρά ενώ στους 18 μήνες το λεξιλόγιο του έχει αυξηθεί.
- Στα 2 έτη χρησιμοποιεί ρήματα και αντωνυμίες ενώ συνδυάζει λέξεις και δημιουργεί μικρές προτάσεις.
- Στα 2,5 χρόνια λέει φράσεις με 3-4 λέξεις και γνωρίζει το όνομά του.
- Στα 3 έτη μιλά πλέον άνετα, απαντάει σε ερωτήσεις ενώ χρησιμοποιεί πληθυντικό και χρόνους.
Πότε θα τρώει μόνο του;
- Από την ηλικία των 15 μηνών ξεκινά να πίνει μόνο του από το ποτήρι με τα δύο χέρια.
- Μετά τους 18 μήνες μπορεί να τρώει με το κουτάλι και να μουτζουρώνει.
- Σε ηλικία 2 ετών μπορεί να βγάζει τα ρούχα του.
- Τρώει μόνο του με πιρούνι και κουτάλι σε ηλικία περίπου 3 ετών και μπορεί να αντιγράφει κύκλο και σταυρό, κινήσεις που απαιτούν συντονισμό κινήσεων, λογική και οργάνωση δείχνοντας την οπτικοκινητική του ωρίμανση. Επίσης, διακρίνει και τη διαφορά μεγεθών π.χ. μικρό-μεγάλο.
Πότε θα μάθει να χρησιμοποίει την τουαλέτα;
- Τουαλέτα ζητάει ήδη από τα 2 – 2,5 έτη και ειδοποιεί τους γονείς ενώ από τα 3 έτη και μετά ξεκινά να ελέγχει τους σφιγκτήρες του και τη νύκτα.
- Προβλήματα ενούρησης μπορεί να παρουσιαστούν σε κάθε ηλικία, για διάφορες αιτίες.
Πότε θα αρχίσει να σκέφτεται πιο ώριμα;
- Η σκέψη των παιδιών εξελίσσεται από μαγική και εγωκεντρική σε λογική, ρεαλιστική και συγκεκριμένη στη σχολική ηλικία. Στις πρώτες δύο τάξεις του Δημοτικού αποκτούν βασικές γνωστικές δεξιότητες στους τομείς της ανάγνωσης, της γραπτής και προφορικής έκφρασης και των μαθηματικών.
- Μετά την τρίτη Δημοτικού η προσοχή του παιδιού μπορεί να διατηρείται περίπου για 45 λεπτά απερίσπαστη.
Πότε θα πρέπει να επισκεφτώ έναν ειδικό;
- Εάν πιστεύετε ότι το παιδί είναι «πίσω» ή διακρίνετε σημεία στην ανάπτυξή του που σας ανησυχούν.
- Εάν ο παιδίατρός σας σας συμβουλεύσει να ζητήσετε ειδική βοήθεια, σε κάποιον λογοθεραπευτή ή εργοθεραπευτή.
- Εάν υπάρχει κάποιο διαγνωσμένο πρόβλημα ομιλίας ή κίνησης.
- Αν το παιδί ανήκει σε ομάδα «υψηλού κινδύνου» π.χ. γεννήθηκε πρόωρα, είχε πολύ χαμηλό βάρος γέννησης ή υπάρχει κάποιος κληρονομικός παράγοντας ή οικογενειακό ιστορικό.
- Αν οι εκπαιδευτικοί του παιδιού εκφράζουν ανησυχίες.
