Σύμφωνα με τα ερευνητικά δεδομένα της Δρος Carol S, Dweck, καθηγήτριας Ψυχολογίας στο Πανεπιστήμιο Stanford των ΗΠΑ, τα παιδιά
– Νομίζουν ότι πρέπει να είναι άριστα σε όλα χωρίς προσπάθεια. Η προσπάθεια και η δουλειά κάνει τα παιδιά να πιστεύουν ότι δεν είναι έξυπνα.
– Δεν δοκιμάζουν να κάνουν πράγματα στα οποία δεν είναι εξαρχής επιτυχημένα.
– Αισθάνονται λιγότερο σίγουρα για τον εαυτό τους όταν βρεθούν απέναντι σε κάτι δύσκολο που τους κάνει να νιώθουν λιγότερο έξυπνα.
– Δεν ψάχνουν για ευκαιρίες μάθησης, επειδή θεωρούν ότι, αν ήταν έξυπνα, θα τα ήξεραν αυτά τα πράγματα. Επομένως, μια τέτοια στάση είναι περιοριστική και υπονομεύει τη γνωστική τους ανάπτυξη.
– Πιστεύουν ότι η εξυπνάδα είναι απολύτως έμφυτη. Κατά συνέπεια, δεν καταβάλλουν προσπάθεια να την καλλιεργήσουν.
Τί πρέπει να κάνουν οι γονείς;
Σύμφωνα με την Δρα Carol Dweck, μπορούμε να στηρίζουμε και να επαινούμε το παιδί επικεντρώνοντας τα σχόλιά μας στην προσπάθεια και στην διαδικασία παρά στην έμφυτη ικανότητα. Τονίζοντας την προσπάθεια, δίνουμε στο παιδί να καταλάβει ότι πρόκειται για κάτι που ελέγχει μόνο του και μπορεί να το καλλιεργήσει. Επαινώντας αποκλειστικά την εξυπνάδα ή την έμφυτη ικανότητα, δεν επιτρέπουμε στο παιδί να νιώσει ότι υπάρχουν πράγματα που μπορεί να κάνει (πχ. μελέτη, δουλειά).
Ποιος γονιός δεν θέλει να παίρνει το παιδί του καλούς βαθμούς, να έχει άριστες σχολικές επιδόσεις, να αγαπάει τη μάθηση και το διάβασμα, να είναι δημιουργικό και να προχωράει στην ζωή του; Φυσικά και είναι σημαντικό να έχει το παιδί καλές σχολικές επιδόσεις, δε συνιστούν όμως αυτές μόνες τους το κλειδί για την επαγγελματική του επιτυχία και την προσωπική του ευτυχία. Ακόμα σημαντικότερο για ένα άτομο είναι να μάθει να αγαπάει την γνώση, το διάβασμα, να διατηρήσει την φυσική του περιέργεια και την αγάπη του για εξερεύνηση, ώστε να μπορεί να ανανεώνεται και να συνεχίζει δια βίου την προσωπική του ανάπτυξη.
Εσείς πόσες φορές έχετε πει στο παιδί σας ότι είναι έξυπνο;
Αν ανήκετε στην ίδια κατηγορία με τους συμμετέχοντες στη μεγάλη έρευνα του Πανεπιστημίου Κολούμπια των ΗΠΑ, είναι σίγουρο ότι το έχετε πει κάμποσες φορές! Το 85% των γονιών αισθάνονται ότι είναι σημαντικό να λένε συχνά στο παιδί τους:”Είσαι τόσο έξυπνο!”.
Δυστυχώς άλλες έρευνες δείχνουν ότι αυτό τελικά δεν βοηθάει, επειδή το παιδί αγχώνεται, πιέζεται, θεωρεί ότι πρέπει να διατηρήσει την καλή του φήμη και αναρωτιέται αν πράγματι είναι έξυπνο. Για τα παιδιά η έννοια της εξυπνάδας είναι πολύπλοκη και δυσνόητη.
Οι στόχοι σας:
Α) Να μεγαλώσετε παιδιά που πιστεύουν στην ικανότητα που έχουν να ακονίσουν το μυαλό τους και να βελτιώσουν τις επιδόσεις τους.
Β) Να ενθαρρύνετε την φυσική περιέργεια του παιδιού σας και τα ενδιαφέροντά του αλλά και να του καλλιεργήσετε την ιδέα, ότι για να είναι έξυπνο, πρέπει να εξασκεί το μυαλό του και να προσπαθεί, χωρίς να θεωρεί ότι η εξυπνάδα είναι απλώς έμφυτη.
Επτά κλειδιά για να ενθαρρύνετε την δημιουργικότητα:
1. Αποκτήστε την καλή συνήθεια να συζητάτε και να ενθαρρύνετε το παιδί σας να βρει πολλές ιδέες για διάφορα πραγματικά ή φανταστικά θέματα.
2. Ενθαρρύνετε το παιδί να δοκιμάσει νέα πράγματα και επιτρέψτε του να κάνει λάθη.
3. Δώστε στο παιδί ελευθερία και αυτονομία να εξερευνήσει και να “παίξει” με τις ιδέες του.
4. Ενθαρρύνετε την ανάγνωση βιβλίων.
5. Αφήστε το παιδί να βρει τον προσωπικό του δημιουργικό δρόμο.
6. Στον τομέα της δημιουργικότητας ενδιαφερθείτε περισσότερο για την διαδικασία και λιγότερο για την ποσότητα.
7. Μάθετε να συζητάτε.
Μη λέτε στο παιδί σας ότι δεν έχει χρόνο για χάσιμο.
Απόσπασμα από το βιβλίο «Καταπληκτική Μαμά», Λίζα Βάρβογλη, εκδ. Mamaya
