Μαθαίνοντας τα παιδιά να σέβονται τον χώρο του άλλου, ακόμη και σε πολύ μικρή ηλικία, τους μαθαίνετε πως να λειτουργούν με ενσυναίσθηση.
1. Μάθετε στα παιδιά σας πως είναι ωραίο που αλλάζει το σώμα τους, παρόλο που αυτό μπορεί να τα μπερδεύει λίγο.
Ο τρόπος που θα μιλήσετε για αυτές τις αλλαγές – είτε είναι για κάποιο δόντι που αλλάζει, ή για σπυράκια είτε για την τριχοφυΐα στα γεννητικά όργανα, θα δείξει προθυμία να συζητήσετε και για άλλα ευαίσθητα θέματα.
Να είστε ειλικρινείς και ευθείς απαντώντας την κάθε ερώτηση του παιδιού σας, χωρίς να ντρέπεστε. Εάν και πάλι νομίζετε πως η πρώτη σας αντίδραση στην ερώτηση θα ήταν να τα κάνετε να σιωπήσουν ή να τα κάνετε να αισθανθούν ντροπή, τότε εξασκηθείτε στο να δείξετε στα παιδιά, πως δεν είναι και τόσο μεγάλο θέμα.
Ενθαρρύνετε τα να μιλάνε για το τι τους κάνει να αισθάνονται καλά και τι όχι.
“Σου αρέσει να σε γαργαλάνε;”
“Σου αρέσει να ζαλίζεσαι;”
“Τι άλλο;”
“Τι σε κάνει να δυσανασχετείς / τι δεν σε κάνει να αισθάνεσαι καλά;” “Το να είσαι άρρωστος ίσως ή όταν κάποιο παιδάκι σε πονάει;”
Να αφήνετε παύσεις έτσι ώστε το παιδί σας να έχει χρόνο να σκεφτεί και να απαντήσει για το τι έχει στο μυαλό του.
2. Υπενθυμίστε στο παιδί σας πως οτιδήποτε περνάει τώρα είναι φυσιολογικό. Το να μεγαλώνουμε συμβαίνει σε όλους μας.
3. Μάθετε στα παιδιά σας πώς να χρησιμοποιούν μια λέξη ασφαλείας, κατά την διάρκεια του παιχνιδιού, και βοηθήστε τα να βρουν μια λέξη την οποία θα χρησιμοποιούν με τους φίλους τους. Αυτό είναι απαραίτητο διότι μερικά παιδιά εμβαθύνουν αρκετά στον ρόλο τους όταν παίζουν, για παράδειγμα όταν παίζουν κλέφτες και αστυνόμοι όπου κάποιος κρατείτε όμηρος ή και ακόμα όταν παριστάνουν πως τσακώνονται.
Σε αυτές τις ηλικίες, το να πεις “όχι” ίσως είναι μέρος του παιχνιδιού, οπότε χρειάζονται μια λέξη η οποία θα σταματάει κάθε δραστηριότητα. Ίσως να είναι μια αστεία λέξη όπως “φυστικοβούτυρο” ή μια πιο σοβαρή όπως “πραγματικά το εννοώ”. Οποιαδήποτε λέξη είναι καλή, αρκεί να συμφωνούν όλοι.
4. Μάθετε στα παιδιά πως είναι σωστό το να σταματούν που και που το παιχνίδι τους για να βλέπουν εάν όλοι οι παίκτες αισθάνονται καλά.
5. Ενθαρρύνετε τα παιδιά σας να παρατηρούν κατά την διάρκεια του παιχνιδιού τις εκφράσεις προσώπου των υπολοίπων, για να σιγουρευτούν πως όλοι περνάνε καλά.
6. Βοηθήστε τα παιδιά να ερμηνεύουν αυτό που βλέπουν στη παιδική χαρά ή και στους φίλους τους. Ρωτήστε τα τι μπορούν να κάνουν ή τι θα μπορούσαν να είχαν κάνει διαφορετικά έτσι ώστε να είχανε βοηθήσει. Μπορείτε να παίξετε ένα παιχνίδι “αναδρομής”, εάν ερχόμενα στο σπίτι σας πουν, πως ήταν μάρτυρες σε ένα περιστατικό εκφοβισμού (bulling).
“Μου είπες μια πολύ δυνατή ιστορία για ένα φίλο σου τον οποίο χτύπησαν. Ξέρω πως ήσουν φοβισμένος/η για να επέμβεις. Εάν γυρνούσαμε τον χρόνο πίσω, τι νομίζεις πως θα μπορούσες να έκανες σε ένα ίδιο περιστατικό?” Μπορείτε να αυτοσχεδιάσετε, από το να μετατραπείτε σε ένα υπερήρωα ή το να φωνάξετε έναν δάσκαλο.
7. Να τα επαινείτε που έρχονται και σας μιλάνε για τόσο σημαντικά θέματα.
8. Μην “πειράζετε” τα παιδιά για το ότι έχουν φίλους αγόρια ή κορίτσια ή και ακόμα για τα φλέρτ τους. Όπως και να αισθάνονται, είναι εντάξει. εάν η σχέση τους με έναν φίλο σας μοιάζει σαν φλερτ, μην το αναφέρετε. Μπορείτε να το ρωτήσετε ευθέως “πως πηγαίνει η φιλία σου με την Σάρα;”, και ύστερα να το συζητήσετε εάν θέλετε ή και όχι.
8. Μάθετε στα παιδιά σας πως η συμπεριφορά τους επηρεάζει και άλλους.
Αυτό μπορείτε να το κάνετε με απλούς τρόπους,παντού. Ζητήστε τους να παρατηρήσουν το πώς αισθάνονται οι γύρω τους όταν κάποιος κάνει πολύ θόρυβο ή όταν κάποιος πετάει σκουπίδια δεξιά και αριστερά. Ρωτήστε τα τι πιστεύουν πως θα συμβεί μετά. Θα πρέπει κάποιος να περάσει και να μαζέψει τα σκουπίδια; Θα φοβηθεί κάποιος;
Εξηγήστε στα παιδιά το πώς οι επιλογές που κάνουν μπορεί να επηρεάσουν τους άλλους και μιλήστε τους για το πότε είναι καλή ώρα για να κάνουμε θόρυβο και για το σε ποια μέρη μπορούμε να είμαστε ακατάστατοι.
9. Μάθετε στα παιδιά σας να αναζητούν ευκαιρίες για να βοηθήσουν κάποιον.
Μπορούν να μαζέψουν ένα σκουπίδι από κάτω; Μπορούν να κάνουν ησυχία έτσι ώστε να μην διακόψουν το διάβασμα κάποιου μέσα στο λεωφορείο ας πούμε; Μπορούν να προθυμοποιηθούν να κουβαλήσουν κάτι ή απλά να κρατήσουν την πόρτα ανοικτή για να περάσει κάποιος; Όλα αυτά διδάσκουν στα παιδιά ότι έχουν ένα ρόλο να διαδραματίσουν βοηθώντας τόσο για προφορικά όσο και για κυριολεκτικά βάρη.
Οδηγίες / κατευθυντήριες για έφηβους και νέους.
Δείτε τη συνέχεια στην επόμενη σελίδα