Έχει το παιδί σας βραχνή φωνή, καθαρίζει συνέχεια τον λαιμό του ή πονάει όταν καταπίνει; Καταβάλει προσπάθεια για να μιλήσει (κοπιώδης) ή παρατηρείτε περιοδική απώλεια της φωνής (αφωνία) μετά από έντονες δραστηριότητες ή προς το τέλος της ημέρας; Το γνωρίζατε ότι η δυσφωνία είναι συχνότερη στα αγόρια; Το ποσοστό των παιδιών που εμφανίζουν διαταραχές της φωνής κυμαίνεται από 10-20%!
Τι είναι η δυσφωνία;
Δυσφωνία παρουσιάζεται όταν δεν μπορεί να παραχθεί η φωνή ή ακούγεται βραχνή ή λαχανιασμένη, σκληρή ή τραχιά. Η δυσφωνία εμφανίζεται συνήθως σε επαγγελματίες φωνής π.χ. τραγουδιστές, ηθοποιούς, πωλητές, δασκάλους αλλά και σε οποιοδήποτε άνθρωπο κάθε ηλικίας (παιδιά, εφήβους, ενήλικες).
Ποιες είναι οι αιτίες της δυσφωνίας;
Οι λόγοι που οδηγούν τα παιδιά ώστε να έχουν βραχνή φωνή μπορεί να είναι:
• Λόγω κακής διαχείρισης της φωνής (τσιρίζει, φωνάζει δυνατά, κάνει περίεργους ήχους με τη φωνή του ερεθίζοντας τις φωνητικές χορδές).
• Κάποιες παθήσεις όπως οζίδια, πολύποδες, οξεία λαρυγγίτιδα κ.λπ.
• Νευρολογικές διαταραχές φωνής: π.χ. σπασμωδική δυσφωνία.
• Ψυχογενή αίτια: π.χ. ένα τραυματικό γεγονός.
Πώς θα το καταλάβετε;
Συμπτώματα που μπορεί να παρατηρηθούν στο παιδί είναι τα εξής:
• Έχει βραχνή φωνή ή η φωνή δεν συνάδει με την ηλικία του και το φύλο.
• Μιλά με προσπάθεια.
• Έχει δυσκολία στο να το ακούσουν.
• Καθαρίζει συνέχεια τον λαιμό του.
• Πιθανότατα έχει επίμονο και ενοχλητικό βήχα.
• Πονά κατά την κατάποση.
• Έχει πονόλαιμο καθώς και την αίσθηση ξένου σώματος στον λαιμό του.
• Κουράζεται όταν μιλά.
• Αλλάζει η φωνή του κατά τη διάρκεια της μέρας σε τόνο, ένταση και δύναμη.
• Τεντώνονται οι μύες γύρω από τον λαιμό του και «πετάγονται» οι φλέβες.
Που να απευθυνθείτε;
Απαραίτητη κρίνεται μία διεπιστημονική ομάδα φωνής για να διαπιστωθεί το είδος και το μέγεθος της δυσφωνίας και να αποκλειστεί το ενδεχόμενο κάποιας οργανικής πάθησης. Αυτοί που αρχικά επεμβαίνουν είναι ο ΩΡΛ και ο λογοθεραπευτής, οι οποίοι καλό είναι να είναι ειδικευμένοι στην παθολογία της φωνής ή να έχουν εκπαιδευτεί σε κάποιες μεθόδους αποκατάστασης διαταραχών της φωνής. Ο λογοθεραπευτής μπορεί να κρίνει αν το παιδί χρειάζεται συμβουλευτική από ψυχολόγο, εργοθεραπεία ή φυσικοθεραπεία για να εντοπίσουν πιθανόν αντισταθμιστικές συμπεριφορές όπως είναι η κακή στάση σώματος. Γιατί όλο αυτό; Επειδή όταν παρουσιάζεται δυσφωνία προκειμένου να μεγιστοποιηθεί το δυναμικό της φωνής, πρέπει να δοθεί ιδιαίτερη προσοχή στη στάση του σώματος. Η φτωχή στάση έχει επιπτώσεις στην ποιότητα, την ένταση, το ύψος και την αντήχηση της φωνής. Επιπλέον, τα συμπτώματα της δυσφωνίας συνοδεύονται πολλές φορές με συμπτώματα δυσπραξίας, με μυϊκή ένταση στην ωμική ζώνη ή και υποτονικότητα.
Τί μπορείτε να κάνετε – προληπτικά tips
Οι φωνητικές χορδές για να μπορέσουν να λειτουργήσουν με ρυθμό και χωρίς ένταση, το σώμα πρέπει να έχει σωστή θέση, ώστε οι κινήσεις των φωνητικών χορδών να μην παρεμποδίζονται και να γίνονται με ακρίβεια και κυρίως χωρίς ένταση. Γι΄αυτό:
1 Βοηθήστε το να μειώσει την πίεση ή τη φθορά των φωνητικών χορδών περιορίζοντας τις εντάσεις και τις φωνές στο σπίτι. Τα παιδιά από συνήθεια φωνάζουν για να τα προσέξουν σε ένα θορυβώδες περιβάλλον κάτι που ερεθίζει τις φωνητικές χορδές.
2 Φροντίστε να αποφεύγετε χώρους με καπνό και ξηρή ατμόσφαιρα.
3 Φροντίστε να πίνει πολλά υγρά και συχνά καθημερινά, 8 ποτήρια την ημέρα για να ενυδατώνει τις φωνητικές χορδές και να μην αφυδατώνονται.
4 Ενθαρρύνετέ το να μη χρησιμοποιεί περίεργους ήχους και να μη μιμείται αγαπημένους του ήρωες για να μην πιέζει τις φωνητικές του χορδές.
5 Αν βήχει συνεχώς ζητήστε του να καταπίνει, να πίνει νερό, αλλά όχι παγωμένο, ή δώστε του να μασήσει μία τσίχλα.
6 Να αποφεύγονται τα πολύ ζεστά, πολύ κρύα ή πικάντικα φαγητά, σε ορισμένες περιπτώσεις επιδρούν αρνητικά στο πρόβλημα των φωνητικών χορδών.
7 Δώστε προσοχή στην σχολική τσάντα. Μπορείτε να τη ζυγίζετε προκειμένου να διαπιστώσετε το βάρος της. Εάν είναι πολύ βαριά αφαιρέστε κάποια βιβλία που δεν είναι απαραίτητα ή αγοράστε μία τσάντα με ρόδες για να διευκολύνετε το παιδί κατά τη μεταφορά της.
8 Αγοράστε μία καρέκλα με σωστή πλάτη, που να στηρίζει σταθερά την σπονδυλική στήλη του παιδιού και ένα γραφείο με ανάκληση.
9 Αν το παιδί χρησιμοποιεί laptop για τις εργασίες του, φροντίστε να είναι πιο ψηλά από τα μάτια, για να μην σκύβει.
10 Αγοράστε ένα υποπόδιο ή ζητήστε του να ακουμπάει τα πόδια στο έδαφος, όταν μελετάει.
Πηγές: «The voice and its disorders» – Μελέτη περιπτώσεων δυσφωνίας
