Υπάρχει τίποτα πιο απογοητευτικό απ’το να ζητάς από το παιδί σου να κάνει κάτι απλό, όπως το να βάλει τα παπούτσια του και τελικά να μην σ’ακούει όσες φορές κι αν το πεις;
Το να λέμε το ίδιο πράγμα χίλιες φορές μας κάνει να νιώθουμε ότι το παιδί μας δεν μας σέβεται και όταν αυτό συμβαίνει όλη μέρα, είναι πραγματικά ψυχοφθόρο και εξαντλητικό για όλους.
Αυτό που δεν έχουμε καταλάβει πολλοί γονείς, είναι γιατί δεν λειτουργεί το να λέμε ξανά και ξανά το ίδιο πράγμα. Ο βασικότερος λοιπόν απ’τους λόγους που δεν “δουλεύει” η επανάληψη είναι ότι με το να παίζουμε όλη μέρα μια συγκεκριμένη εντολή σε λούπα, περνάμε στο παιδί μας το μήνυμα ότι δεν υπάρχει λόγος να μας ακούσει με την πρώτη. Μιας και αυτό που του έχουμε μάθει είναι ότι θα το ξαναπούμε εκατό φορές.
Πόσο οικείος σας φαίνεται ο παρακάτω διάλογος;
Εσείς με γλυκό τόνο: “Σε παρακαλώ πλύνε τα χέρια σου για να φας”
Καμία απάντηση.
Εσείς, λίγο πιο σταθερά, αλλά με απόλυτη ηρεμία: “Ακόμα να πλύνεις τα χέρια σου;.
Κενό.
Εσείς, ανεβάζοντας τον τόνο της φωνής: “Πλύνε τα χέρια σου ΤΩΡΑ και ΜΗΝ ΚΑΝΕΙΣ ΟΤΙ ΔΕΝ ΑΚΟΥΣ”.
Όταν το κάνουμε αυτό, λοιπόν, όπως είπαμε και παραπάνω, κλιμακώνοντας σιγά-σιγά τον τόνο της φωνής μας, μαθαίνουμε στο παιδί μας ότι δεν χρειάζεται να κάνει οτιδήποτε όταν το ζητάμε με ήρεμο τρόπο. Είναι σαν να του λέμε:
“Περίμενε να αρχίζω να ουρλιάζω για να το κάνεις” ή
“Μόνο όταν βάζω τις φωνές εννοώ κάτι”.
Το άλλο πρόβλημα που δημιουργείται είναι πως όταν αναγκαζόμαστε να βάλουμε τις φωνές, θυμώνουμε. Κάτι που είναι απόλυτα φυσιολογικό και ανθρώπινο γιατί όταν λες διαρκώς το ίδιο πράγμα και πέφτει στο κενό, βγαίνεις κυριολεκτικά από τα ρούχα σου. Αλλά πότε ένας θυμωμένος γονιός κατάφερε κάτι καλό;
Ας δούμε, λοιπόν, τι μπορούμε να κάνουμε:
1. Περιμένετε τη στιγμή που ξέρετε ότι το παιδί σας προσέχει
Πηγαίνετε στο παιδί σας, περιμένετε να κάνει ένα διάλειμμα από το παιχνίδι του ή από αυτό με το οποίο έχει καταπιαστεί και ακουμπήστε απαλά το χέρι σας στον ώμο του. Φροντίστε να έχετε οπτική επαφή μαζί του και στη συνέχεια ζητήστε αυτό που θέλετε.
Ακόμη και αν το παιδί σας πει “όχι”, το σίγουρο είναι ότι δεν μπορεί να προσποιηθεί ότι δεν σας άκουσε. Είναι πολύ πιο δύσκολο για οποιονδήποτε να αγνοήσει κάποιον που τον κοιτάζει ενώ του μιλάει.
2. Περάστε στην πράξη χωρίς χάσιμο χρόνου
Από τη στιγμή που το παιδί άκουσε αυτό που του ζητήσατε αλλά δεν ανταποκρίθηκε, δράστε άμεσα.
Παράδειγμα:
“Βάλε τα παπούτσια σου, ήρθε η ώρα να φύγουμε για το σχολείο”.
Ο μικρός σας κοιτάζει, χαμογελάει και επιστρέφει στο παιχνίδι του.
Εσείς ήρεμα, πηγαίνετε προς το μέρος του και λέτε: “Βλέπω ότι χρειάζεσαι λίγη βοήθεια σήμερα. Μπορώ να σε βοηθήσω να βάλεις τα παπούτσια σου”.
Τώρα που το παιδί βλέπει ότι δεν έχει άλλη επιλογή, το πιθανότερο είναι ότι θα δεχθεί τη βοήθειά σας ή μπορεί να αποφασίσει να βάλει τα παπούτσια του μόνο του.
Το κλειδί στην ιστορία είναι να παραμείνετε ήρεμοι.
Μπορεί να είναι πραγματικά ενοχλητικό να βοηθήσετε το παιδί σας να κάνει κάτι που ξέρετε ότι είναι απόλυτα ικανό να κάνει μόνο του. Αλλά με την πάροδο του χρόνου θα μάθει ότι εννοείτε αυτό που λέτε και τις επόμενες φορές δεν θα χρειαστεί να επαναλαμβάνετε τα αιτήματά σας πάνω από μια φορά.
3. Μετά το αίτημά σας, κάντε μια παύση
Συνήθως, όταν λέω στον γιο μου να πλύνει τα χέρια του, παράλληλα κάνω χίλιες ακόμα δουλειές. Συχνά δηλαδή ζητάω απ’το παιδί μου να μαζέψει τα παιχνίδια του και να βάλει τα παπούτσια του, ενώ εγώ ετοιμάζω το πρωινό, ψάχνω τις κάλτσες μου και μαζί και τα κλειδιά του αυτοκινήτου. Δυστυχώς έτσι δεν γίνεται δουλειά.
Αν και δεν το αντιλαμβάνομαι, τελικά, όλα θα γίνουν πιο γρήγορα αν ελαττώσω ταχύτητα και επικεντρωθώ για μερικά δευτερόλεπτα σε αυτό που ζητάω από τον μικρό.
Φωνάξτε το παιδί με το όνομά του και κάντε μια παύση. Κρατήστε την οπτική επαφή και ζητήστε του σταθερά αυτό που θέλετε.
Στη συνέχεια, κάντε ακόμα μια παύση και συνεχίστε να διατηρείτε την οπτική επαφή, μέχρι το παιδί να ανταποκριθεί. Μπορεί να βοηθήσει αν μέσα σας μετράτε μέχρι το πέντε.
Μην ξεχνάτε ότι τα μικρά παιδιά επεξεργάζονται τα πράγματα με μικρότερη ταχύτητα απ’ ότι εμείς οι ενήλικες και το μόνο που χρειάζονται από μας είναι απλώς να “πάμε πιο αργά”.
Από την άλλη, η “παύση” που σας προτείνω, υπονοεί προσδοκία. Και ουσιαστικά δηλώνει ότι περιμένετε πως θα γίνει αυτό που ζητήσατε, κάτι που κάνει πιο πιθανή την σωστή αντίδραση απ’την πλευρά του παιδιού.
4. Μην λέτε πολλά
Δοκιμάστε να χρησιμοποιήσετε μία ή δύο λέξεις για υπενθύμιση, αντί να επαναλάβετε ολόκληρο το αίτημα και την εξήγηση.
Εάν για παράδειγμα έχετε ως κανόνα στο σπίτι, ότι το παιδί θα σας φέρνει τα πιάτα στο νεροχύτη μετά από κάθε γεύμα, δεν χρειάζεται να επαναλαμβάνετε ολόκληρο τον κανόνα και τη συλλογιστική κάθε φορά. Το πιθανότερο είναι ότι αυτό θα ακούγεται πιο ενοχλητικό τόσο για εσάς όσο και για το παιδί σας.
Αντί λοιπόν να πλατιάσετε πείτε: “Μαρία, τα πιάτα” . Μια απλή υπενθύμιση της λέξης αρκεί και δεν χρειάζεται περαιτέρω εξηγήσεις, για κάτι που έχει συμφωνηθεί καιρό τώρα.
5. Συμφωνήστε με το παιδί πώς θα επικοινωνείτε
Μερικές φορές το παιδί σας μπορεί να’χει ακούσει αυτό που του λέτε και ενδέχεται να σκοπεύει να κάνει αυτό που του ζητάτε, αφού όμως τελειώσει αυτό που κάνει. Το πρόβλημα όμως είναι πως όταν συμβαίνει αυτό, εσείς δεν μπορείτε να μυρίσετε τα νύχια σας, καθώς δεν παίρνετε καμία απάντηση.
Όπως ακριβώς μαθαίνουμε στα μικρά παιδιά να λένε “παρακαλώ” και “ευχαριστώ”, έτσι και σ’αυτή την περίπτωση, χρειάζονται μερικές φορές μια μικρή βοήθεια για να μάθουν ν’ανταποκρίνονται προφορικά όταν τους ζητάτε να κάνουν κάτι.
Πείτε στο παιδί σας πώς θέλετε να ανταποκρίνεται όταν του ζητάτε κάτι. Μπορείτε να συμφωνήσετε μαζί ότι θα λέει “Ναι, Μαμά” ή απλά “Εντάξει”.
6. Εξηγήστε στο παιδί τι θέλετε από αυτό
Εάν υπάρχει μια κατάσταση που είναι νέα για το παιδί σας ή που υποψιάζεστε ότι θα είναι δύσκολη γι’αυτό, συζητήστε μαζί του.
Πρόσφατα άρχισα να παρακολουθώ μια τάξη χορού με τον 2χρονο γιο μου και γρήγορα συνειδητοποίησα ότι δεν καταλάβαινε τη διαφορά μεταξύ χορού, τρεξίματος και καλπασμού.
Μετά την πρώτη εβδομάδα, δοκιμάσαμε διαφορετικά είδη χορού και μιλήσαμε για τη σημασία του περπατήματος και τη διαφορά του χορού απ’το τρέξιμο. Του είπα, λοιπόν, ότι αν ξεχαστεί, θα του υπενθυμίσω πώς να το κάνει σωστά, λέγοντάς του: “περπάτημα πόδια”.
Αυτή η μικρή συνεννόηση έκανε τα πράγματα να κυλήσουν πιο ομαλά. Αυτό που κατάλαβα είναι πως η διαρκής επανάληψη δεν λειτουργεί και το μόνο που μας προσφέρει, είναι να μας αναστατώνει.
Αυτό που μπορούμε να κάνουμε, είναι να δοκιμάσουμε μικρές αλλαγές στον τρόπο που ζητάμε από το παιδί μας να κάνει κάτι ώστε να το βοηθήσουμε να μας ακούει από την πρώτη φορά ή και τη δεύτερη.
Το ζήτημα δεν είναι να έχουμε ένα παιδί ρομπότ, αλλά να το μάθουμε πως αν κάνει μερικά πράγματα που πρέπει να γίνουν με την πρώτη, θα κερδίσουμε χρόνο για άλλες πιο ευχάριστες δραστηριότητες και θα είναι όλα πιο εύκολα, όταν για παράδειγμα δεν θα τρέχουμε πανικόβλητοι στο σχολείο ή δεν θα σπάσουμε κατά λάθος ένα παιχνίδι επειδή δεν μπήκε στη θέση του όταν έπρεπε.
Όμως, το βασικότερο όλων είναι ότι με το να ανοίγουμε τον δρόμο προς τη συνεννόηση με το μικρό μας κάνουμε τη σχέση μας καλύτερη για το μέλλον.
Απόδοση: Έλενα Θάνου από mother.ly
Διαβάστε επίσης:
6 θετικές φράσεις για να χρησιμοποιείτε όταν το παιδί δεν σας ακούει
