Ο δρόμος μπροστά
Απαιτείται επείγουσα ανασκόπηση της περιγεννητικής φροντίδας στην Ελλάδα.
Ιδιαίτερη έμφαση να φτιαχτεί σύστημα περιγεννητικής φροντίδας βασισμένο σε κατάλληλη φροντίδα από μαίες και εξωνοσοκομειακή για την μεγάλη πλειονότητα των κυήσεων χαμηλού κινδύνου, ώστε να περιοριστούν τα τραγικά αυξημένα ποσοστά ιατρικών παρεμβάσεων στην εγκυμοσύνη και τον τοκετό, που έχουν αρνητικό αντίκτυπο και στην υγεία της δυάδας βραχυπρόθεσμα και μακροπρόθεσμα και στα ταμεία του κράτους. Ιδιαίτερη στοχοποίηση στην μείωση των καισαρικών τομών, των προκλήσεων τοκετού χωρίς ιατρική ένδειξη, των παρεμβατικών τοκετών – καισαρικών κάτω των 39 εβδομάδων κύησης. Ιδιαίτερη επίσης στοχοποίηση στην εφαρμογή της πρακτικής θηλασμού την πρώτη ώρα και μετά από καισαρική τομή.
Απαιτείται υποχρεωτική επαρκής εκπαίδευση στον θηλασμό ΟΛΩΝ των επαγγελματιών υγείας που ασχολούνται με την δυάδα μητέρα – βρέφος. Η εκπαίδευση αυτή πρέπει να είναι προυπόθεση για εργασία και όχι προαιρετική. Η εκπαίδευση πρέπει να είναι και προπτυχιακή, και κατά την διάρκεια της ειδικότητας, και συνεχιζόμενη.
Έχει πλέον χάσει την σημασία της η πρωτοβουλία του ΠΟΥ για Φιλικά προς τα Βρέφη μαιευτήρια.
Κατά τη γνώμη μου και μόνο ο τίτλος αποπροσανατολίζει και οδηγεί επαγγελματίες και μαιευτήρια να επαναπαύονται. Όπως δεν υπάρχει καμία Φιλική προς την Καρδιά μονάδα εμφραγμάτων, αλλά όλες οι μονάδες οφείλουν να εφαρμόζουν κλινικά πρωτόκολλα για το αντικείμενο βασισμένα στην τελευταία επιστημονική τεκμηρίωση, έτσι και στο επιστημονικό αντικείμενο της γαλουχίας κάθε μαιευτήριο, κάθε επαγγελματίας υγείας υποχρεούται να ασκεί κλινική πράξη βασισμένη σε τελευταία επιστημονική τεκμηρίωση για την υποστήριξη, προαγωγή και προστασία του μητρικού θηλασμού.
Δεν μπορεί η ενημερωμένη, σωστή κλινική πρακτική να είναι θέμα προαιρετικής επιλογής μονάδων και επαγγελματιών, αν θέλουν τα εφαρμόζουν, αν θέλουν εφαρμόζουν τα αντίθετα από τα επιστημονικά τεκμηριωμένα. Όλα τα μαιευτήρια, νεογνικές και παιδιατρικές κλινικές να υποχρεωθούν από την πολιτεία να εφαρμόσουν τεκμηριωμένη υποστήριξη της θηλάζουσας μητέρας μέσα σε σύντομο χρονικό διάστημα.
Η πιστοποίηση μαιευτηρίων ως Φιλικά προς τα βρέφη δεν είναι τίτλος βασιλικός, που παρέχεται μια φορά και παραμένει δικαιωματικά εφ’ όρου ύπαρξης. Απαιτείται συνεχιζόμενος έλεγχος, διαδικασίες επίσημες ελέγχου των πρακτικών από τους καταναλωτές υγείας και τακτική επανα-πιστοποίηση, ανά 3-5 χρόνια τουλάχιστον. Υπάρχουν πολλές καταγγελίες για μη τεκμηριωμένες πρακτικές που εμποδίζουν τον μητρικό θηλασμό σε μαιευτήρια που έχουν ήδη πιστοποιηθεί στη χώρα.
Απαιτείται συστράτευση, χωρίς παρωπίδες, όλου του κεφαλαίου γνώσης και επιστημονικής κατάρτισης στο αντικείμενο του θηλασμού στην χώρα, χωρίς μονομέρειες και αποκλεισμούς. Υπάρχουν πολλοί παιδίατροι με γνώση, πολλοί γυναικολόγοι, πολλές μαίες, πολλοί IBCLC, πρέπει όλοι να κινητοποιηθούν από την πολιτεία και να λάβουν θέσεις-κλειδιά στις πρωτοβουλίες για άνοδο των ποσοστών μητρικού θηλασμού. Να συνυπολογίσουμε και να συμπεριλάβουμε κατάλληλα τη βοήθεια από εθελόντριες της La Leche League και από έμπειρες θηλάζουσες μητέρες και ομάδες θηλασμού.
O Διεθνής Κώδικας Εμπορίας υποκατάστατων μητρικού γάλακτος να γίνει ολόκληρος νόμος του ελληνικού κράτους και να εφαρμοστεί με επαρκείς μηχανισμούς ελέγχου και ποινών.
Να καταστρωθεί εθνικό σχέδιο ανάπτυξης Τραπεζών μητρικού γάλακτος, κατά τα πρότυπα της Βραζιλίας. Υπάρχει σημαντικό κεφάλαιο έμπειρων μητέρων στο θηλασμό στη χώρα που, με ένα κατάλληλο καθολικό σε όλες τις περιοχές σύστημα οργάνωσης, μπορεί να φέρει πολύτιμο ανθρώπινο γάλα σε κάθε άρρωστο πρόωρο ή βρέφος σε νεογνικές και παιδιατρικές κλινικές, ή σε μωρά που δεν μπορεί η μητέρα τους να θηλάζει λόγω αντένδειξης.
Εστίαση στις ειδικές ομάδες που θα ωφελούνταν τα μέγιστα από μεγαλύτερα ποσοστά θηλασμού. Η πολιτεία να δημιουργήσει προγράμματα που θα εστιάζουν στην ενημέρωση των γονέων και στην εκπαίδευση επαγγελματιών υγείας στις νεογνικές μονάδες, και στην έμπρακτη ενημέρωση και υποστήριξη στον θηλασμό οικογενειών με χαμηλό επίπεδο μόρφωσης, νέων μητέρων κάτω των 25 ετών και μονογονεικών οικογενειών. Ο θηλασμός σε αυτές τις κατηγορίες είναι σημαντικό εργαλείο μείωσης της νοσηρότητας, αύξησης του ψυχοκοινωνινού δυναμικού και αντιστροφής των κοινωνικών διακρίσεων. Επιπλέον προβλέψεις για αυτοαπασχολούμενες και άλλες μητέρες που πρέπει να επιστρέψουν στη δουλειά αμέσως μετά τη γέννηση.
Οι εθνικές μελέτες θηλασμού:
- χρειάζεται να γίνονται πιο συχνά από την 10ετία.
- Στις επόμενες μελέτες να μελετηθεί ξεχωριστά η ομάδα των πρώιμων τελειόμηνων νεογνών (37 με 39 εβδομάδες κύησης), που είναι υπερβολικά και τεχνητά αυξημένη ομάδα στην χώρα μας και συσχετίζεται στην επιστημονική βιβλιογραφία και στην καθημερινή εμπειρία με εξτρά προβλήματα υγείας και εγκατάστασης θηλασμού.
- Να συνυπολογίζουν στους προσδιοριστικούς παράγοντες τυχόν βοήθεια από έμπειρες θηλάζουσες μητέρες, από IBCLC και από εθελόντριες LLLI.
Στέλιος Παπαβέντσης MBBS MRCPCH DCH IBCLC 2018
