Στην εποχή που οι περισσότεροι γονείς ανησυχούν για την ασφάλεια του παιδιού, υπάρχουν πολλοί κανόνες αλλά και νόμοι που καθορίζουν τι μπορεί και τι δεν μπορεί να κάνει ενόσω δεν επιβλέπεται.
Μόνο τρεις περιοχές στον κόσμο, το Οντάριο (16 ετών), η Μανιτόμπα και το Νιου Μπράνσγουικ (12), έχουν καθιερώσει το ελάχιστο όριο όπου μπορεί ένα παιδί να μείνει μόνο του στο σπίτι, χωρίς επίβλεψη. Τί γίνεται στην Έλλαδα; Πότε ξεκινά η έναρξη παραχώρησης λίγης ελευθερίας από την πλευρά των γονιών στα παιδιά; Το να κοιμηθεί η μικρή κόρη στη φίλη της ή να διαβάσει ο 8χρονος γιος μόνος του τα μαθήματά τoυ για πολλούς γονείς δεν είναι τόσο απλό όσο φαίνεται. Σύμφωνα με τη συγγραφέα Lenore Skenazy «Είναι δική σας δουλειά ως γονέας να προετοιμάσετε το παιδί σας να εξερευνήσει τον κόσμο. Εάν πρόκειται να αφήσετε τα παιδιά σας χωρίς επιτήρηση, τότε απαιτείται να τα μάθετε να είναι ανεξάρτητα».
Πότε μπορούμε να αφήσουμε ένα παιδί χωρίς επίβλεψη;
Αυτό εξαρτάται περισσότερο από την ωριμότητα, την ετοιμότητα και την ανεξαρτησία του παιδιού, παρά από την χρονολογική του ηλικία. Γενικά όμως δεν είναι καλή ιδέα να αφήνετε παιδιά ηλικίας κάτω των 10 -11 ετών μόνα τους στο σπίτι. Η απάντηση στην ερώτηση «Πότε μπορούμε να αφήσουμε ένα παιδί χωρίς επίβλεψη; » εξαρτιέται από τρεις βασικούς παράγοντες:
1. Την ηλικία του παιδιού.
2. Την ωριμότητα που έχει και αν αντιλαμβάνεται τους κινδύνους.
3. Την ασφάλεια του σπιτιού και της περιοχής που μένετε.
Άλλοι παράγοντες που πρέπει να εξετάσετε
Πως αισθάνονται τα παιδιά μόνα τους
Τα παιδιά πρέπει να αισθάνονται σιγουριά και ασφάλεια να μείνουν για λίγο μόνα τους στο σπίτι. Συνήθως τα παιδιά σχολικής ηλικίας, κυρίως 8- 10 ετών, υποστηρίζουν ότι δεν έχουν πρόβλημα. Όμως καλό είναι να εξετάσετε μήπως φοβούνται να μείνουν μόνα τους ή μήπως δεν διατηρούν την ψυχραιμία τους ή πανικοβάλλονται. Εννοείται ότι έχει προηγηθεί συζήτηση και έχετε εξηγήσει το τι πρέπει να κάνουν σε περίπτωση έκτακτης ανάγκης.
Σε ποια περιοχή μένετε
Είναι πυκνοκατοικημένη ή αραιοκατοικημένη; Έχετε γείτονες τους οποίους μπορείτε να εμπιστευτείτε και πιστεύετε ότι θα βοηθήσουν το παιδί, αν χρειαστεί κάτι;
Αν είναι ενημερωμένα
Φροντίστε να τα έχετε ενημερώσει για τους πιθανούς κινδύνους όπως το να μην αφήνουν ποτέ την πόρτα ξεκλείδωτη ή να ανοίγουν την πόρτα σε αγνώστους, να γνωρίζουν το τηλέφωνο της Αστυνομίας, της Πυροσβεστικής Υπηρεσίας και του ΕΚΑΒ, να κλείνουν τις εστίες της ηλεκτρικής κουζίνας κ.ο.κ. Συζητήστε μαζί τοςυ ορισμένα σενάρια έκτακτης ανάγκης όπως τι θα κάνουν αν μυρίσουν καπνό ή αν κάποιος τηλεφωνήσει και ζητήσει εσάς. Στα σενάρια προτείνονται ειδικοί χειρισμοί όταν ανακύπτουν περιπτώσεις έκτακτες ή ανάγκης. Τέλος, παρατηρήστε εάν τα παιδιά ακολουθούν πάντα τις οδηγίες σας.
Πόση ώρα μπορούν να μείνουν τα παιδιά μόνα τους στο σπίτι;
7 – 10 ετών: καμία ώρα
Δεν μπορείτε να αφήσετε το παιδί χωρίς επιτήρηση μόνο του στο αυτοκίνητο, το σπίτι, στην παιδική χαρά ή στη βεράντα και το μπαλκόνι, στο διαδίκτυο. Δεν πρέπει να μείνει μόνο του για περισσότερο από 1 ώρα στο δωμάτιό του. Ενισχύστε τις άμυνες και τις ικανότητες αυτοπροστασίας του παιδιού, προκειμένου να νιώθει και να είναι ασφαλές και μάθετε τι πρέπει να γνωρίζει χωρίς να το φοβίσετε.
11-12 χρονών < 2 – 3 ώρες
Μπορεί να μείνει μόνο του για περίπου 2 με 3 ώρες. Είναι σημαντικό να γνωρίζει το παιδί ότι πιο πιθανό να το «βλάψει» κάποιος γνωστός παρά άγνωστος. Το παιδί πρέπει να διδάσκεται όρια και τεχνικές προστασίας, τόσο από τα ξένα πρόσωπα όσο και από τα οικεία. Επίσης, πρέπει να γνωρίζει τα όρια και τη σωστή χρήση του ίντερνετ. Βάλτε φίλτρα που μπλοκάρουν κάποιες ιστοσελίδες, τις οποίες δεν θα θέλατε να δουν τα παιδιά σας και θέστε κανόνες στο σπίτι για τη χρήση του Διαδικτύου. Εξηγήστε του ότι δεν πρέπει να γράφει στο facebook ότι είναι μόνο του στο σπίτι και γενικότερα να αποφεύγει να κάνετε check in ή να ανεβάζει φωτογραφίες του.
13-15 χρονών: 3 – 4 ώρες
Μπορεί να μείνει χωρίς επίβλεψη για 3 – 4 ώρες, αλλά όχι κατά τη διάρκεια της νύχτας. Καλό είναι να γνωρίζει να μην ανοίγει κουβέντα με άγνωστα άτομα και να μη δίνει προσωπικές πληροφορίες.
16 – 17 χρονών > 5 ώρες
Μπορεί να μείνει μόνο του χωρίς επίβλεψη, αρκεί να γνωρίζετε ποιοι το επισκέπτονται, τι κάνει και εάν έχει προγραμματίσει να βγει.
Η ανεξαρτησία είναι δώρο στο παιδί επειδή μαθαίνει να είναι υπεύθυνο και αυτόνομο αλλά σε καμία περίπτωση και σε όποια ηλικία κι αν βρίσκεται δεν θα πρέπει να υπερεκτιμάτε τις δυνατότητές του και να μην παραβλέπετε απλά πράγματα. Καθορίζετε συγκεκριμένους κανόνες, σε λογικό πλαίσιο, που πρέπει τα παιδιά να τηρούν. Να θυμάστε ότι τα παιδιά μπορεί να παραβούν κάποιες φορές και τους κανόνες. Γι΄αυτό μην επαναπαύεστε, επικοινωνείτε μαζί τους συχνά, φροντίστε να είστε πάντα συνεπείς στην ώρα επιστροφής σας στο σπίτι και σε περίπτωση αργοπορίας ενημερώνετε το παιδί.
Τέλος, δείξτε του ότι το σκέφτεστε αλλά το εμπιστεύεστε. Ένα τρυφερό σημείωμα πάνω στο ψυγείο, το αγαπημένο του φαγητό, ένα τηλεφώνημα από εσάς ενισχύουν την πεποίθηση του παδιού ότι μπορεί να τα καταφέρει και μόνο του.
Δημοσιογραφική επιμέλεια: Φίλια Μητρομάρα
