Πολλοί θα σπεύσουν να πουν ότι τα παιδιά και οι έφηβοι απεχθάνονται πια το διάβασμα, ότι η οθόνη παντός τύπου έχει κερδίσει πανηγυρικά. Είναι, όμως, έτσι; Πιστεύουμε πως όχι!
Το διάβασμα είναι μια μαγική πύλη, αφού μέσα από τις ιστορίες μεταλαμπαδεύονται όλη η ανθρώπινη εμπειρία, τα συναισθήματα, οι πανανθρώπινες αξίες, οι προτεινόμενοι τρόποι να βλέπουμε τον κόσμο και να λειτουργούμε μέσα σε αυτόν. Όσο περισσότερο διαβάζει ένα παιδί τόσο εξοπλίζεται με γνώσεις και αναφορές ώστε να αντεπεξέρχεται στη ζωή και να την απολαμβάνει. Διαβάζοντας δυνατά στα παιδιά μας, από τη βρεφική τους ηλικία ως και την εφηβεία τους (θα εκπλαγείς πόσο αρέσει και στους εφήβους!), μας δίνεται η ευκαιρία να βρεθούμε κοντά τους, να επικοινωνήσουμε ουσιαστικά και να ακούσουμε σκέψεις και ανησυχίες που κρύβονται καλά κάτω από τα σκεπάσματα του κρεβατιού.
Τα θετικά του να διαβάζουμε στα παιδιά μας
Η ερώτηση «Θα μου διαβάσεις μια ιστορία;» είναι μια αφορμή για να δεθούμε γλυκά με το παιδί μας, ενώ τα οφέλη του διαβάσματος είναι πολλαπλά για το παιδί. Έρευνες της Αμερικανικής Παιδιατρικής Εταιρείας πιστοποιούν ότι η ανάγνωση στα παιδιά:
• Βελτιώνει την ακαδημαϊκή τους πορεία.
• Αναπτύσσει την κριτική τους σκέψη.
• Εμπλουτίζει το λεξιλόγιό τους.
• Οξύνει την επικοινωνιακή δεινότητα και βελτιώνει την κοινωνικοποίησή τους,
• Βοηθά στην ανάπτυξη της ενσυναίσθησης και της ψυχικής τους ανθεκτικότητας.
• Συμβάλλει στο να συγκεντρώνονται για περισσότερη ώρα και εκπαιδεύει τη μνήμη και την αυτοκυριαρχία τους.
• Αναπτύσσει τη δίψα για γνώση και ενδιαφέρον για τη ζωή, καθώς γνωρίζουν έστω και νοερά τόπους, λαούς και ανθρώπους που δεν έχουν συναντήσει.
• Καλλιεργεί τη δημιουργικότητά τους, ένα εκπληκτικό πλεονέκτημα για να βρίσκουν λύσεις στη ζωή, ανεξαρτήτως της σταδιοδρομίας που θα επιλέξουν.
Για παράδειγμα, ένα παιδί που έχει διαβάσει τον Χάρι Πότερ, που έχει ζήσει μαζί του τον πόνο του για την έλλειψη των γονιών του, την κακή συμπεριφορά της οικογένειας των θείων του και, παρ’ όλα αυτά, αντέχει, ελπίζει και φτάνει να γίνει ο καλύτερος μάγος όλων των εποχών, κατανοεί ότι η ζωή είναι μια διαδρομή. Μπορεί να γελάσει με τη Ματίλντα του Ρόαλντ Νταλ, που ξέρει πώς να αποστομώνει και να κάνει πλάκες στους αμόρφωτους γονείς της, ή να απολαύσει τις περιπέτειες του Μπλε Αρκούδου στο συναρπαστικό μυθιστόρημα Οι 13½ ζωές του Μπλε Αρκούδου, όμως, παράλληλα με τη διασκέδαση τα παραδείγματα δυνατών ηρώων εγγράφονται στην ψυχή του.
Περισσότερο διάβασμα, πιο ισχυροί οικογενειακοί δεσμοί
Σύμφωνα και πάλι με την Αμερικανική Παιδιατρική Εταιρεία, οι οικογένειες που έχουν καθιερώσει συστηματικά το διάβασμα ως μια καθημερινή συνήθεια βλέπουν μικρά και μεγάλα θαύματα να συμβαίνουν. Το πρώτο και κύριο είναι ότι γονείς και παιδιά αναπτύσσουν πιο ισχυρό δεσμό με τα παιδιά τους. Όλα τα παιδιά έχουν ανάγκη να αισθάνονται ότι μπορούν να εμπιστεύονται τους φροντιστές τους και λίγα πράγματα μπορούν να ικανοποιήσουν αυτή την ανάγκη καλύτερα από το να περνούν ουσιαστικό χρόνο μαζί τους.
Όταν δείχνουμε στα παιδιά έμπρακτα ότι τους αφιερώνουμε χρόνο και προσοχή, τα παιδιά αρχίζουν να μας εμπιστεύονται πιο πολύ. Επιπλέον, λόγω αυτού, χαλαρώνουν και μοιράζονται μαζί μας
εμπειρίες, σκέψεις, απορίες, αλλά και φοβίες που μπορεί να νιώθουν και με αφορμή την ιστορία του βιβλίου αισθάνονται περισσότερο ασφαλείς να επικοινωνήσουν όλα όσα τους απασχολούν.
Κατά τη διάρκεια του διαβάσματος μπορούμε κι εμείς να κάνουμε παύσεις και πριν γυρίσουμε σελίδα, για να δούμε τη λύση που δίνει ο συγγραφέας, να τα ρωτάμε αν, για παράδειγμα, έχουν αισθανθεί ποτέ όπως ο ήρωας ή τι θα έκαναν στη θέση του. Ας παίξουμε, λοιπόν, μαζί τους παιχνίδια φαντασίας! Τα βιβλία μπορούν, άλλωστε, να γίνουν αφορμή για να διηγηθούμε κι εμείς προφορικά ιστορίες από τα παιδικά μας χρόνια, από το δικό μας σχολείο ή τους δικούς μας γονείς. Ένα πάντως είναι σίγουρο: τα παιδιά λατρεύουν τις ιστορίες αλλά και όποιον τους τις αφηγείται καλά.
Πώς να διαβάσετε δυνατά στα παιδιά
• Διαβάστε με θεατρικότητα υιοθετώντας διαφορετικές φωνές για τον κάθε ήρωα και μην ξεχνάτε να μιμείστε τους ήχους. Κάνει την αφήγηση πιο πλούσια και συναρπαστική.
• Στα μικρότερα παιδιά να περιγράφετε και τις εικόνες και σταδιακά να τους δίνετε τον λόγο για να τις περιγράφουν.
• Σε μεγαλύτερα παιδιά μπορείτε να αναθέτετε «ρόλους» ώστε να συμμετέχουν κι εκείνα ενεργά στην αφήγηση και να το διασκεδάζουν περισσότερο.
• Κάντε παύσεις ώστε να δίνετε τον χρόνο να ρωτήσουν κάτι αν θελήσουν.
• Πάνω απ’ όλα, μη βιάζεστε! Δώστε τον απαραίτητο χρόνο και επικεντρωθείτε μόνο σε αυτή την ασχολία, μακριά από κινητά και άλλους αντιπερισπασμούς.
