Από τότε που γεννήθηκε ο γιος μου, έχω μάθει πολλά απο αυτόν. Τα παιδιά θα σας διδάξουν όλων των ειδών τα πράγματα. Πολλά από αυτά τα μαθήματα είναι απροσδιόριστα, προέρχονται απο την παρατήρηση της φυσικής συμπεριφοράς των παιδιών, κάτι εντελώς ανεμπόδιστο απο προκαταλήψεις, φόβο ή προκαθορισμένες έννοιες κάθε είδους.
Ωστόσο, αρχίζετε πραγματικά να μαθαίνετε πολλά, όταν μεγαλώνουν αρκετά, ώστε να μπορούν να μιλήσουν. Τα παιδιά λένε τα πιο τρελά πράγματα, κάποια απο αυτά απίστευτα αστεία, κάποια άλλα όμως εξαιρετικά εύστοχα. Δεν μπορώ να ισχυριστώ οτι γνωρίζω τι θα φέρουν τα επόμενα δέκα χρόνια για εμάς, αλλά τώρα ο μεγαλύτερός μου γιος είναι έξι ετών και υπάρχουν τόσα πολλά πράγματα που έχω αποκομίσει απο τις συζητήσεις μαζί του. Δεν γνωρίζω ποιος ήταν αυτός που πρώτος είπε οτι ο δάσκαλος μαθαίνει περισσότερα απο τον μαθητή, απ΄ό,τι το αντίθετο, αλλά είναι πέρα για πέρα αλήθεια.
Να τρία σημαντικά πράγματα που έμαθα απο το παιδί μου
1. Οι άνθρωποι είμαστε συναισθηματικά «σφουγγάρια»
Τα παιδιά εσωτερικεύουν τα πάντα. Ασχέτως του τι συμβαίνει γύρω του, ο γιος μου απορροφά τα πάντα και αυτό το γεγονός αλλάζει το πώς μιλά, αντιδρά και πράττει σε σχέση με τους άλλους. Είναι εκπληκτικό το να παρατηρεί κανείς αυτή τη διαδικασία να λαμβάνει χώρα, όταν τα παιδιά είναι ακόμα τόσο μικρά. Εντούτοις, αυτό δε σταματά στην παιδική ηλικία- απλά είναι δυσκολότερο να το διακρίνουμε αργότερα.
Αυτή η συνεχής κατάσταση απορρόφησης συνεχίζεται και στα ενήλικα χρόνια και μάς επηρεάζει με πραγματικά αξιοσημείωτους τρόπους: Οι άνθρωποι απο τους οποίους περιτριγυρίζεστε, καθορίζουν πραγματικά το ποιοί θα γίνετε. Τα πράγματα που ακούτε, διαβάζετε και παρακολουθείτε, επηρεάζουν το πώς νιώθετε για τον εαυτό σας, τον κόσμο γύρω σας, αλλάζουν ακόμα και το πώς συμπεριφέρεστε. Και όλα αυτά μαζί επηρεάζουν τη στάση σας απέναντι στη ζωή.
Με τον ίδιο ακριβώς τρόπο που χρειάζεται να προσέχω για το τι απορροφά ο γιος μου, από τα τηλεοπτικά προγράμματα μέχρι τα παιχνίδια, τους φίλους που κάνει και όλα τα υπόλοιπα, έτσι κι εσείς χρειάζεται να προσέχετε επίσης ποια είναι τα ερεθίσματά σας και τι απορροφάτε τελικά- γιατί στην κυριολεξία αυτά είναι που σας διαμορφώνουν.
2. Η οπτική γωνία αλλάζει τα πάντα
Συχνά, τα παιδιά βλέπουν τα πράγματα από μια διαφορετική οπτική γωνία απ’ ότι εμείς οι ενήλικες και αυτό μπορεί να μας κάνει να συνειδητοποιήσουμε ότι ο δικός μας τρόπος μπορεί να είναι και λάθος ή τουλάχιστον λίγο διαστρεβλωμένος.
Ορισμένες φορές, ο γιος μου θα πει κάτι που θα με κάνει να σαστίσω. Μπορεί να μιλάμε για κάτι που συμβαίνει στον κόσμο, κάτι νέο που μπορεί να του διδάσκω ή που έμαθε ο ίδιος στο σχολείο, όπως για μια διαφορετική κουλτούρα ή έναν πόλεμο, ακόμα και κάτι σχετικό με την επιστήμη, και ξαφνικά θα μου κάνει μια ερώτηση, στην οποία δεν θα ξέρω τι να απαντήσω.
Και άλλες φορές, δεν είναι τόσο η διαφορετική οπτική που θα εκφράσει ένα παιδί και θα αλλάξει τον τρόπο που σκέφτεστε ή νιώθετε, όσο το ότι τελικά επιβεβαιώνει αυτό που ήδη γνωρίζατε βαθιά μέσα σας. Αυτό το παιδί, χωρίς κανένα κοινωνικό φίλτρο ή προκατάληψη (στοιχεία που ένας ενήλικας έχει), θα εκφράσει αυτό που σκέφτεται, επειδή δεν βλέπει λόγο να πει ψέματα, δεν έχει κανένα λόγο να κακομεταχειριστεί τα ζώα ή να πληγώσει κάποιον άλλο κλπ.
Ως ενήλικες, αν μπορούμε να μάθουμε να βλέπουμε τα πράγματα από μια φρέσκια, νέα οπτική γωνία, όπως συχνά κάνουν τα παιδιά, δεν θα είμαστε μόνο πιο ευτυχισμένοι (κάνοντας και τους γύρω μας λίγο πιο ευτυχισμένους επίσης), αλλά θα μπορέσουμε και να αξιοποιήσουμε τη δημιουργικότητά μας και να επιλύσουμε προβλήματα πιο αποτελεσματικά, δεξιότητες που αξίζει να εκμεταλλευτούμε.
3. Η ικανότητά μας να εκφραζόμαστε επιδρά στην ευεξία μας
Ορισμένες φορές, ο μικρότερος γιος μου δυσκολεύεται να επικοινωνήσει το πώς νιώθει για κάτι. Είναι τεσσάρων, οπότε βρίσκεται σε εκείνη την ηλικία όπου μπορεί να μιλήσει καλά, αλλά δεν γνωρίζει απαραιτήτως πώς να περιγράψει επαρκώς ορισμένα πράγματα.
Όταν δεν γνωρίζει μια λέξη, για παράδειγμα, θα εκνευριστεί, επειδή δεν θα έχει καταφέρει να αποκαλύψει σωστά το πώς νιώθει. Αυτή η ανικανότητα να μας εκφράσει το πώς νιώθει προκαλεί σύγχυση (και αποτελεί βασικό λόγο που τα μωρά επίσης κλαίνε) και επηρεάζει τον τρόπο που σκέφτεται και νιώθει.
Ευτυχώς, είναι σχετικά σύντομη περίοδος για τα παιδιά, αφού τελικά καταφέρνουν πολύ σύντομα να υιοθετήσουν τη γλώσσα που ακούνε από τους γονείς και το περιβάλλον τους. Εντούτοις, δυστυχώς, αυτή η ανικανότητα να εκφραστούν αποτελεσματικά, επεκτείνεται στην ενήλικη ζωή με παρόμοιο τρόπο.
Πολλοί άνθρωποι δεν είναι καλοί στο να επικοινωνούν αυτά που νιώθουν. Χωρίς μια τέτοια ικανότητα, η ψυχική και σωματική μας υγεία μπορεί να επηρεαστεί κατά πολύ. Όταν κάποιος σάς θυμώνει, επιλέγετε να του φωνάξετε ή να του εξηγήσετε τι σας προκαλεί; Όταν φοβάστε, το θάβετε μέσα σας ή ζητάτε τη στήριξη κάποιου για να σας δώσει δύναμη; Τελικά, όσο καλύτερα μπορείτε να εκφραστείτε στους άλλους, τόσο καλύτερα θα είστε ψυχολογικά, και όχι μόνο.
Άρθρο του Matt Valentine
