Το έχω πει άπειρες φορές στο παιδί μου. “Ζήτα συγγνώμη από το παιδάκι” όταν ενοχλεί- έστω και κατά λάθος ένα άλλο παιδί στην παιδική χαρά. “Πες συγγνώμη στη γιαγιά”, όταν της μιλάει απότομα. Δεν έχω πάντα στο μυαλό μου πως ντρέπομαι και πως αν δεν το πω θα με θεωρήσουν κακιά ή χαλαρή μητέρα. Απλά μου δίνεται η ευκαιρία σε αυτές τις στιγμές να δείξω στο παιδί μου ότι πρέπει να έχουμε τρόπους, να είμαστε ευγενικοί. Το κάνω, όμως, με σωστό τρόπο;
Εκ του αποτελέσματος δεν έχω καταφέρει και πολλά και σύμφωνα με τους ειδικούς αυτό έχει μια λογική. Όταν ζητάμε από τα παιδιά μας να ζητήσουν συγγνώμη- ενώ δεν το νιώθουν ή δεν καταλαβαίνουν γιατί- τότε τους μαθαίνουμε απλά να πουν ψέματα και κυρίως να ντρέπονται!
Αυτό δεν τους επιτρέπει να μάθουν να είναι ευγενικά γιατί η ντροπή πολύ απλά μπλοκάρει…οτιδήποτε άλλο!
Σύμφωνα με την Devon Kuntzman, ειδική στην ανάπτυξη των νηπίων, στόχος των γονιών θα πρέπει να είναι να προετοιμάσουν τα παιδιά ώστε να έχουν υγιείς σχέσεις και να μπορούν να διαχειρίζονται τις προκλήσεις που συναντούν. “Μερικές φορές όταν αρπάζουν ένα παιχνίδι από ένα άλλο παιδάκι, αμέσως τους λέμε να ζητήσουν συγγνώμη. Αντί όμως εκείνη τη στιγμή να μάθουν τι σημαίνει ενσυναίσθηση απλά δημιουργούμε την αίσθηση ότι μια στιγμιαία συγγνώμη είναι αρκετή. Τα παιδιά δεν είναι αναπτυξιακά σε θέση να έχουν ενσυναίσθηση ακόμα, ειδικά αν είναι κάτω των 4 ετών. Τα παιδιά δεν καταλαβαίνουν την επίδραση που έχουν οι πράξεις τους κι ότι μπορεί να πληγώσουν κάποιον άλλο, ενώ εμείς τα πιέζουμε να απολογηθούν ξεχνώντας να τους διδάξουμε τι σημαίνει ενσυναίσθηση”, λέει η ειδικός.
Όπως προτείνει, αντί να πούμε “ζήτα συγγνώμη”, μπορούμε να πούμε “Πώς πιστεύεις ότι θα νιώσει καλύτερα το άλλο παιδάκι;”
Όταν πιέζουμε το παιδί να ζητήσει συγγνώμη:
Δεν δείχνουμε κατανόηση στα συναισθήματά του
Του διδάσκουμε ότι είναι εντάξει να πει ψέματα
Δεν δουλεύουμε την αιτία του προβλήματος (π.χ. Γιατί άρπαξε το παιχνίδι;)
Δεν το βοηθάμε να αλλάξει τη συμπεριφορά του
Του διδάσκουμε να υποκρίνεται ότι έχει μετανιώσει
Το κάνουμε να μην εμπιστεύεται τα συναισθήματά του
Τι πρέπει να προσέξεις:
Δείξε εσύ πρώτα πώς ζητάμε συγγνώμη
Δώσε χρόνο στο παιδί να ηρεμήσει πρώτα
Εξήγησε τι σημαίνει απολογούμαι
Μην χρησιμοποιείς χαρακτηρισμούς όπως “κακό παιδί”
Καθοδήγησέ το πώς να ζητήσει συγγνώμη
