Είναι κακά τα παιδιά; Τα παρασύρουν; Φταίει η εφηβεία; Ή μήπως οι γονείς; Η έξαρση της νεανικής βίας φέρνει πολλά ερωτήματα στους γονείς και μη. Μπορεί άραγε ένα παιδί να έχει μεγαλώσει με αγάπη και πάλι να ξεφεύγει από την οικογένειά του, να έχει παραβατικές ή βίαιες συμπεριφορές.
Οι γονείς που έχουμε παιδιά στην εφηβεία κρίνουμε ανάλογα με τα δικά μας παιδιά. “Εμένα το παιδί μου μού τα λέει όλα. Είναι κοντά μου. Άρα φταίνε οι γονείς”, θα πει κάποιος, ενώ κάποιος με εντελώς διαφορετικό παιδί θα πει “έχω κάνει τα πάντα αλλά παρασύρεται δεν με ακούει πια και δεν σέβεται. Όλα έτσι είναι στην εφηβεία“.
Η αλήθεια είναι ότι η απάντηση δεν είναι απόλυτη και είναι πολύπλευρη. Οι παράγοντες είναι πολλοί. Το οικογενειακό περιβάλλον, οι γονείς, οι φίλοι, οι καθηγητές, οι οικονομικές δυσκολίες, οι κοινωνικές αδικίες, το γενικό αίσθημα ανασφάλειας μπορεί να επηρεάσει ένα παιδί αρνητικά. Το ζήτημα είναι πώς αντιδράμε οι γονείς; Φυσικά όταν το παιδί έχει ήδη επιδείξει παραβατική συμπεριφορά καλό είναι να απευθυνθούμε σε ειδικούς. Εξάλλου, ο σεβασμός και τα όρια είναι κάτι που μαθαίνεται πολύ νωρίτερα και διατηρείται με κοινή προσπάθεια αργότερα στην εφηβεία.
Στην εφηβεία τα όρια είναι σημαντικό να συνεχίζουν να υπάρχουν, με μεγαλύτερη όμως ελαστικότητα
Τι μπορεί να κάνει, λοιπόν, ένας γονιός εάν στα σχολικά χρόνια, στην προεφηβεία, παρατηρήσει ότι το παιδί του σταματά να σέβεται και δεν έχει ή δεν δέχεται τα όρια που του θέτουν στο σπίτι και στο σχολείο;
Ως γονείς οφείλουμε να δούμε το καλό στο παιδί μας. Να καταλάβουμε ότι το παιδί μας δεν θέλει να γίνει κακό ή να κάνει κάτι κακό. Μόνο με αυτή τη τη λογική θα μπορέσουμε να αντιμετωπίσουμε τις “κακές” συμπεριφορές.
Να δούμε τα πράγματα από τη δική τους πλευρά. Πώς νιώθουν, τι τους λείπει. Γιατί συμπεριφέρεται έτσι;
Να τους λέμε ότι έχουν καλύτερες επιλογές. Εάν θέλουν να βρίσουν, πρέπει να τους δώσουμε μια καλύτερη επιλογή. Πρέπει να τους δώσουμε την ευκαιρία να επιλέξουν το καλό.
Φράσεις που βοηθούν τα παιδιά όταν συζητάμε μαζί τους για μια κακιά συμπεριφορά:
“Στην οικογένειά μας δεν το κάνουμε αυτό”
“Νομίζω ότι αυτό που ήθελες να πεις είναι…”
“Νομίζω ότι αυτό που θα ήθελες να είχες κάνει είναι…”
“Ας ηρεμήσουμε πρώτα και ας συζητήσουμε για να βρούμε μαζί μια λύση”
“Πες μου ακριβώς τι έγινε. Θέλω να ακούσω τη δική σου εκδοχή”
Η συζήτηση με ένα παιδί που έκανε κάτι -και το ξέρει- δεν είναι εύκολη. Απαιτεί κατανόηση από εμάς, αποδοχή και ψυχραιμία. Το παιδί πρέπει να νιώσει ασφάλεια για να μας μιλήσει και ελευθερία για να συζητήσει μαζί μας για τις λεπτομέρειες. Φυσικά πρέπει να πούμε τι πιστεύουμε εμείς και ποια είναι τα όρια μας “στην οικογένειά μας δεν το κάνουμε αυτό” αλλά πρέπει να δείξουμε ότι του έχουμε εμπιστοσύνη και πιστεύουμε ότι μπορεί να κάνει καλές επιλογές “νομίζω ότι αυτό που θα ήθελες να είχες κάνει είναι”. Σημαντικό είναι να νιώσει ότι είμαστε με το μέρος του και μαζί θα βρούμε μια λύση “θέλω να ακούσω τη δική σου εκδοχή” και “να βρούμε μια λύση”.
Διάβασε επίσης:
