Τι είναι το τραύμα;
Το τραύμα μπορεί να είναι είτε σωματικό, είτε συναισθηματικό, είτε και τα δύο. Η ίδια η παιδική ηλικία μπορεί να είναι τραυματική εάν το παιδί δε νιώθει ασφάλεια στο να είναι αυθόρμητο, ευαίσθητο και αυθεντικό. Η εμπειρία του παιδιού που είναι πιο πιθανό να γίνει τραυματική, είναι απροσδόκητη, ανεπιθύμητη, ξαφνική και το παιδί δεν έχει τη δύναμη να την αλλάξει, να την επηρεάσει ή να την σταματήσει.
Το παιδικό ψυχικό τραύμα, δεν αφορά στα γεγονότα, αλλά το πώς το παιδί τα έχει αντιληφθεί και έχει μακροχρόνιες συνέπειες καθώς επηρεάζει τον τρόπο που ο ενήλικας έμαθε:
να αντιλαμβάνεται τον κόσμο
να σκέφτεται για τον εαυτό του και γα τους άλλους
να διαχειρίζεται τα συναισθήματα του
να σχετίζεται με τους ανθρώπους
Φανερές εμπειρίες τραύματος
Απώλεια ενός αγαπημένου προσώπου
Σεξουαλική/σωματική κακοποίηση
Φυσική καταστροφή
Ατύχημα
Μετανάστευση
Φτώχεια
Απότομη αλλαγή σχολείου
Εκφοβισμός
Γονείς που καβγαδίζουν σε συχνότητα τέτοια που είναι επιβαρυντικό στην ψυχική υγεία του παιδιού
Απότομη αλλαγή στις συνθήκες ζωής του παιδιού
Χειρουργική επώδυνη επέμβαση
Το παιδί που υποχρεούται να φροντίζει τον γονέα
Παραμέληση
Εγκατάλειψη
Εκτός από τις παραπάνω εμφανείς συνθήκες που μπορεί να οδηγήσουν σε ψυχικό τραύμα, υπάρχουν και οι άλλες συνθήκες, που τις συναντώ πάρα πολύ συχνά και είναι πιο «ύπουλες» αλλά εξίσου επικίνδυνες.
Οι «αθώες» επικίνδυνες συμπεριφορές των γονέων που οδηγούν σε ψυχικό τραύμα
Ο γονέας που αρνείται να αποδεχτεί την πραγματικότητα του παιδιού του
Πρόκειται για εκείνον τον γονέα που επιμένει στη δική του οπτική των πραγμάτων και απορρίπτει την πραγματικότητα του παιδιού του. απορρίπτει το παιδί και τις ιδέες, τη γνώμη, τον τρόπο που αντιλαμβάνεται τον κόσμο.
Ο γονέας που ζει μέσα από το παιδί του
Είναι εκείνος ο γονέας που δημιουργεί τρομερό βάρος ευθύνης στο παιδί του γιατί ζει μέσα από εκείνο. Ζει τα πάντα που ζει και το παιδί του μέσα από την ταύτιση. Το παιδί συχνά, αυτό το εκλαμβάνει ως ενδιαφέρον και νιώθει ενοχές για το βάρος που αισθάνεται.
Ο γονέας που λέει άμεσα ή έμμεσα στο παιδί του ότι δεν επιτρέπεται να βιώνει συγκεκριμένα συναισθήματα
Είναι οι γονείς εκείνοι που είτε δεν ανταποκρίνονται, είτε απορρίπτουν , άμεσα ή έμμεσα, συγκεκριμένα συναισθήματα των παιδιών τους. Γνωρίζω γονείς που πανικοβάλλονται τρομερά με τη δυσαρέσκεια του παιδιού τους, άλλους που μαλώνουν το παιδί όταν θα κλάψει, άλλους που περνούν το μήνυμα στο παιδί τους ότι «οι άντρες δεν κλαίνε» ή ότι οι γυναίκες πρέπει να βιώνουν συγκεκριμένα συναισθήματα. Δεν επιτρέπεται να θυμώνουν, για παράδειγμα. Αυτοί οι γονείς περνούν το μήνυμα στο παιδί ότι μόνο κάποια συναισθήματα είναι αποδεκτά και τα υπόλοιπα είναι απαγορευμένα.
Ο γονέας που εστιάζει τρομερά στην εμφάνιση
Είναι ο γονέας εκείνος που μεταδίδει στο παιδί του το μήνυμα ότι το αγαπάει επειδή είναι όμορφο (ή το αντίθετο). Εκείνος που δίνει τρομερή βάση στη δική του εμφάνιση ή στην εμφάνιση του παιδιού του και δεν το αφήνει να είναι παιδί, απαλλαγμένο από το άγχος της εικόνας του. Μπορεί επίσης να είναι και εκείνος ο γονέας που βλέπει τον εαυτό του άσχημο, ενώ βλέπει το παιδί του όμορφο και υπερτονίζει αυτό το χαρακτηριστικό του. Κάνει συνεχώς διορθώσεις στην εμφάνιση του απιδιού, κρίνει πολύ την εμφάνισή του ή αφιερώνει πολύ χρόνο της καθημερινότητας σ’ αυτό.
Ο γονέας που δεν μπορεί να διαχειριστεί τα συναισθήματά του
Είναι εκείνος ο γονέας που αδυνατεί να ελέγξει τ ον εαυτό του, έχει έντονες αλλαγές στη διάθεση και συνήθως δεν έχει σταθερή συμπεριφορά απέναντι στο παιδί. το παιδί ζει στην ανασφάλεια γιατί είναι σε επιφυλακή για το τι θα ακολουθήσει.
Ο γονέας που δεν ακούει δεν βλέπει πραγματικά το παιδί του
Είναι εκείνος ο γονέας που τον νοιάζει να βλέπει από το παιδί συγκεκριμένες συμπεριφορές, οπότε δεν τον απασχολούν όλα τα υπόλοιπα. Πώς νιώθει το παιδί, τι σκέφτεται για κάτι, τι όνειρα έχει ή τι το ενοχλεί.
Το EMDR (Eye Movement Desensitization) είναι μια εξαιρετική ψυχοθεραπευτική τεχνική η οποία βοηθάει πολύ στην αναγνώριση και αντιμετώπιση του τραύματος.
Διαβάστε περισσότερα άρθρα από την Σάντυ Κουτσοσταμάτη στο missbloom.gr