Τα κλάματα σχετίζονται με τον πόνο. Η αλήθεια είναι, όπως εξηγεί πολύ καλά η γιατρός και ερευνήτρια Αλέθα Σόλτερ, πως είναι η προσπάθεια τον οργανισμού να ανασυγκροτηθεί. Είναι η θεραπευτική διαδικασία! «Το κλάμα είναι ένα φυσικό εργαλείο αποκατάστασης». Το κλάμα ρίχνει την αρτηριακή πίεση, απομακρύνει τις τοξίνες, χαλαρώνει τους τεντωμένους μυς, αποκαθιστά την αναπνοή. ‘Οταν έχει κλάψει κανείς, αλλά έχει να κλάψει πραγματικά, με λυγμούς, αισθάνεται χαλαρός, απελευθερωμένος. Η δουλειά της ψυχοθεραπείας για πολλούς συνίσταται στο να εκφράσουν απωθημένα συναισθήματα τον παρελθόντος ώστε να ξαναβρούν τον αληθινό τους εαυτό. Μόλις βρεθεί το επώδυνο βίωμα, λέω στους ανθρώπους να αποβάλουν με το κλάμα αυτό που τους πονάει. Τα μωρά, όπως όλοι, έχουν την ανάγκη να αποβάλλουν με το κλάμα αυτό που τα κάνει να υποφέρουν.
Τα κλάματα λοιπόν δεν έχουν πάντα ως κίνητρο άμεσες ανάγκες, μπορεί να είναι απλώς η έκφραση συσσωρευμένων εντάσεων, παράπονα όσον αφορά το παρελθόν. Αν, για παράδειγμα, ο τοκετός ήταν δύσκολος, το μωρό ίσως νιώθει την ανάγκη να παραπονιέται, για πολλές εβδομάδες καμιά φορά, για μια γέννηση που έζησε μέσα στον φόβο ή στον πόνο.
Τα βρέφη έχουν πολύ μεγάλη ανάγκη από τρυφερότητα, επαφή, αγκαλιά, μυρωδιές, χάδια. ‘Ενα μωρό παρατημένο ώρες ολόκληρες μέσα σε μια κούνια, συσσωρεύει εντάσεις που θα χρειαστεί να τις αποβάλει με το κλάμα. ‘Οταν τα συναισθήματα που προκαλούνται από τους πόνους, τις ελλείψεις, τις απογοητεύσεις δεν μπορούν να εκφραστούν άμεσα ή δεν γίνονται κατανοητά, αποτυπώνονται στο σώμα.
Μόλις το παιδί βρίσκει την ευκαιρία να ελευθερωθεί από όλες αυτές τις εντάσεις, για παράδειγμα όταν η μαμά γυρίζει το βράδυ, επωφελείται και αρχίζει να κλαίει με λυγμούς. Εκφράζει έτσι τη θλίψη του. Ξεφορτώνεται όσα κουβαλούσε μέσα του. ‘Εχει λοιπόν ανάγκη από συμπαράσταση, σεβασμό γι’ αυτό που βιώνει, επαφή, ώστε να γίνει αποδεκτό το συναίσθημά του, χωρίς να νιώσει ότι απειλείται με καταστροφή. Μην προσπαθείτε να σταματήσετε τα κλάματα, αντιθέτως, διευκολύνετέ τα ώστε το παιδί να νιώσει απελευθερωμένο. Ο παιδίατρος Τ. Μπ. Μπραζελτόν συμφωνεί με την Αλέθα Σόλτερ όταν αναφέρεται στην ανάγκη εκτόνωσης από τις συσ-σωρευμένες εντάσεις όλης της ημέρας; Σύμφωνα με τα λεγόμενά του, τα περισσότερα μωρά κλαίνε κατά μέσον όρο μία ώρα την ημέρα το λιγότερο.
Το παιδί μου κλαψουρίζει με το τίποτα
Τα κλαψουρίσματα για ένα ναι ή για ένα όχι ενός μεγαλύτερου μπορεί να είναι προσπάθειες να βρει τρόπο να κλάψει πραγματικά. Τα συναισθήματά τον είναι μπλοκαρισμένα και χρειάζεται μια ευκαιρία για να τα ελευθερώσει. Το παιδί αναζητά την άδεια, ένα πρόσχημα για να αφήσει ελεύθερα τα δάκρυα ή τον θυμό. Ακόμα και το μεγαλύτερο παιδί, που μπορεί να μιλήσει, αλλά και ο ενήλικας, έχουν ανάγκη να κλάψούν, να φωνάξουν, να τρεμουλιάσουν, για να λυτρωθούν από τις δυνατές συγκινήσεις.
Ωστόσο υπάρχουν κλάματα που θεραπεύουν και άλλα που συντηρούν το πρόβλημα. Τα ανώφελα κλάματα ξεκινούν ψηλά από το στήθος και μπορεί να είναι δίχως δάκρυα. Είναι συναισθηματικά υποκατάστατα που υπηρετούν τη συναισθηματική καταστολή και όχι τη λύτρωση. Το λυτρωτικό κλάμα συνοδεύεται από λυγμούς και δάκρυα. Σφίξτε το παιδί πάνω σας με σταθερότητα και τρυφερότητα μέχρι να λυτρωθεί από τα συναισθήματα που το διακατέχουν. Πολλές φορές στην αρχή αντιστέκεται, μετά θα αρχίσει να κλαίει. Κι αυτό είναι λύτρωση.
Isabelle Filliozat, “Στην καρδιά των συναισθημάτων του παιδιού”
