Το παιδί πέφτει χτυπάει αλλά δεν πονάει. Το βλέπεις από το παγκάκι της παιδικής χαράς και καταλαβαίνεις ότι όλα είναι υπό έλεγχο. Αποφασίζεις να μην επέμβεις για να δεις πώς θα το χειριστεί μόνο του. Εκείνο σηκώνεται, κοιτάζει το ποδαράκι του και ψάχνει να σε βρει με το βλέμμα του. Έρχεται προς το μέρος σου με ψυχραιμία κι όταν σε κοιτάζει αρχίζει να κλαίει. “Πονάω πολύ, μαμά”. Όταν βλέπει ότι δεν αγχώνεσαι (γιατί αν πονούσε πολύ θα το είχες ήδη καταλάβει) αρχίζει η υπερβολή και το ψέμα. Έπεσα από την κούνια (όχι) και γύρισα το πόδι μου, έβαλα αίματα και δεν μπορώ να το πατήσω! Γιατί ξαφνικά αντιδρά έτσι;
Η εξήγηση είναι πολύ απλή και αναμενόμενη. Ναί, θέλει να κερδίσει την προσοχή σου. Αλλά γιατί; Γιατί θέλει τόση προσοχή για μια απλή γκρατζουνιά; Γιατί αυτό που δεν πήρε από σένα δεν είναι τόσο πολύ η προσοχή αλλά η επιβεβαίωση των συναισθημάτων του.
Η ιδέα του “ψεύτικου κλάματος” βασίζεται σε μια προβληματική υπόθεση
Για να το καταλάβεις καλύτερα, σκέψου κάτι που μπορεί να κάνουν οι ενήλικες. Πες για παράδειγμα ότι παίρνεις μια φίλη σου τηλέφωνο μετά από μια δύσκολή μέρα και της λες “και σαν να μην έφταναν όλα αυτά έριξα και όλο τον καφέ πάνω μου”. Εκείνη μπορεί να απαντήσει “έλα μωρέ δεν είναι κάτι αυτό” ή “πάει πέρασε τώρα”. Αμέσως νιώθεις ότι δεν καταλαβαίνει καθόλου πόσο δύσκολα πέρασες. Θέλεις να πεις: “Όχι, δεν καταλαβαίνεις, ο καφές ήταν καυτός και κάηκα” κι αν θέλεις και λίγο παραπάνω φροντίδα ίσως να έλεγες “είμαι στο γιατρό τώρα”. Ναι, υπερβολή και συνήθως δεν το κάνεις, αλλά θέλεις να πάρεις την αντίδραση που περίμενες. Την επιβεβαίωση που περίμενες.
Ακριβώς το ίδιο κάνουν και τα παιδιά. Ζητάνε προσοχή, φροντίδα, επιβεβαίωση. Δεν είναι ψεύτες, απλά θέλουν να τους πιστέψουν. Κι αν νιώσουν ότι δεν τα παίρνουν αυτά, θα καταφύγουν στην υπερβολή.
Τι μπορούμε να κάνουμε εάν το παιδί μας αντιδράει έτσι; Μην προσπαθήσεις να το καθησυχάσεις τόσο με φράσεις όπως “δεν έγινε κάτι, είσαι καλά”, αλλά πες πράγματα που θα το κάνουν να νιώσει σύνδεση μαζί σου: “Σε πιστεύω, πρέπει να πονάς πάρα πολύ”.
Διάβασε επίσης:
