Το μεγαλύτερο κοριτσάκι, που ήταν δικαιολογημένα απαιτητικό και κουραστικό, το αντιμετώπιζε με δυσαρέσκεια. Στην ουσία δεν είχε ποτέ αποδεχτεί το πρόβλημά του και η γέννηση του δεύτερου παιδιού με την ταμπέλα του φυσιολογικού την έκανε να αμφισβητεί ακόμα περισσότερο την γονιδιακή ατυχία του πρώτου της παιδιού. Το αντιμετώπιζε, λοιπόν, ως παραπτωματικό κι όχι ως υπερκινητικό. Το παιδί άρχισε να παίρνει πράγματα από τα άλλα παιδάκια στο σχολείο. Μετά το πρώτο περιστατικό, η μητέρα αποφάσισε να με συναντήσει. Βδομάδα με τη βδομάδα ερχόταν όλο αγωνία να μου αναφέρει τα ευρήματα των ερευνών της. Έψαχνε καθημερινά την τσάντα της κόρης της αναζητώντας ξένα αντικείμενα, νόμιζε πως έχανε δικά της πράγματα, ακόμη και χρήματα και πάντα κατηγορούσε την κόρη της. Οι συνεχείς καβγάδες στιγμάτιζαν το παιδί που άρχισε ν’ αναπτύσσει παραπτωματική συμπεριφορά και στο σχολείο. Για να σπάσει αυτός ο φαύλος κύκλος έπρεπε να βοηθήσω τη μητέρα να καταλάβει ότι όλη αυτή η εμμονή της με την παραπτωματικότητα ήταν ουσιαστικά μια άρνηση στο πραγματικό πρόβλημα της κόρης της, για το οποίο ένιωθε φοβερές ενοχές, ότι της το είχε κληροδοτήσει ή προκαλέσει άθελά της. Ένα τυχαίο περιστατικό που απ’ την αρχή χαρακτηρίστηκε ως κλοπή έφτανε για ν’ αποκαλύψει στο παιδί τις χαμηλές προσδοκίες της μητέρας του απ’ αυτό. Συνεχίζοντας στον φαύλο κύκλο που η μητέρα είχε χαράξει ουσιαστικά αποδείκνυε πόσο εμπιστευόταν την κρίση της. Χρειάστηκε πολλή δουλειά για ν’ αλλάξει η συμπεριφορά και των δυο, μητέρας και κόρης, και να σπάσει ο φαύλος κύκλος στον οποίο είχαν εγκλωβιστεί.
Ποιος μπορεί να πει ότι δεν έχει ζήσει κάτι τέτοιο;
Ένας καθηγητής που μας παίρνει με κακό μάτι αρκεί για να μας κάνει να παρατήσουμε το μάθημά του και να πιστέψουμε ότι δεν είμαστε και τόσο ικανοί σ’ αυτό. Μια δυναμική γυναίκα που μπορεί να καταφέρει πολλά θεωρείται από τους άντρες χειριστική, την αντιμετωπίζουν είτε με αντίσταση είτε με υποχωρητικότητα κι αυτή όσο πεισμώνει τόσο πιο διεκδικητική και ηγεμονική γίνεται. Ένας ευπαρουσίαστος και κοινωνικός άντρας είναι ελκυστικός για πολλές γυναίκες και ως εκ τούτου θεωρείται επιρρεπής στην απιστία, οπότε αντιμετωπίζεται εξαρχής επιφυλακτικά, δεν μπορεί να νιώσει οικειότητα κι εμπιστοσύνη μέσα στη σχέση του και κάποια στιγμή στρέφεται “κάπου αλλού” επιβεβαιώνοντας την προφητεία της συντρόφου του. Μήπως ήρθε η ώρα να πιστέψουμε στον εαυτό μας και στους άλλους ανθρώπους; Μήπως είναι καλύτερα να αφήσουμε τις εικασίες και τις προβλέψεις και να πέσουμε με τα μούτρα στις ισότιμες σχέσεις; Όταν το λέω αυτό στους ανθρώπους δυσανασχετούν, ακούγεται απλό, αλλά δεν είναι και πάντα μου ζητούν οδηγίες και διευκρινίσεις. Το μόνο που μπορώ να τους πω είναι ότι κι εγώ χαράμιζα τη ζωή μου και σαμποτάριζα τις σχέσεις μου πριν την ψυχοθεραπεία. Εκεί έμαθα για τις ισότιμες σχέσεις και υπήρξε για μένα μια αποκάλυψη ή πιο σωστά μια απελευθέρωση. Το να εκφράζεσαι άνετα, άμεσα, να λες αυτό που νιώθεις, να διεκδικείς τις ανάγκες σου χωρίς αναστολές σε αλλάζει ως άνθρωπο. Και η μαγεία είναι ότι δεν γίνεσαι πιο εγωιστής, όπως πολλοί φοβούνται, αλλά πιο ευαίσθητος και ανοιχτός στις ανάγκες των άλλων. Ο σεβασμός στον εαυτό μας μας κάνει να σεβόμαστε και τον συνάνθρωπό μας περισσότερο. Κι έπειτα όλες μας οι σχέσεις αποκτούν νόημα.
Όσο δελεαστικό κι αν ακούγεται αυτό που μόνο η ψυχοθεραπεία μέσω της αυτογνωσίας μπορεί να μας προσφέρει, ας θυμόμαστε ότι τα παιδιά, ως ανήλικα, δεν μπορούν να αντιμετωπίζονται ως ισότιμα, αλλά παρ’ όλα αυτά είμαστε υποχρεωμένοι να τους δείχνουμε σεβασμό και αποδοχή. Μόνο έτσι θα νιώθουν ελεύθερα να εκφράζουν τα συναισθήματα και τις ανάγκες τους και να αγωνίζονται για τα δικά τους όνειρα κι όχι για τις δικές μας προσδοκίες.
Όταν έρχονται τα δύσκολα, όταν πρέπει ν’ αντιμετωπίσουμε ένα πρόβλημα, ας μην ξεχνάμε ότι πολλά παιδιά είναι παγιδευμένα στις δικές μας επιλογές και ματαιώσεις και παλεύουν για να μας επιβεβαιώσουν ή να μας αφυπνίσουν. Οπότε, κανένα πρόβλημα δεν ξεκινάει από τα παιδιά, όλα ξεκινάνε από τους γονείς και μπορούν να αντιμετωπιστούν με τη συνειδητή αλλαγή όλης της οικογένειας κι όχι με τον προσωπικό αγώνα του πιο αδύναμου κρίκου. Αλλάξτε τώρα… μη σκέφτεστε πως θα το ζητήσετε, όπως ο τύπος στο ανέκδοτο με τον γρύλο!
