«Αν θέλετε τα παιδιά σας να είναι έξυπνα, διαβάζετέ τους παραμύθια. Αν θέλετε να είναι ευφυή διαβάζετέ τους περισσότερα παραμύθια.» Albert Einstein
Αρκετές μελέτες έχουν γραφτεί σχετικά με τη χρήση των παραμυθιών στην ψυχοθεραπεία. Είναι γνωστό ότι τα παραμύθια αναπτύσσουν την κριτική σκέψη των παιδιών, τη φαντασία και τη δημιουργικότητά τους. Μάλιστα, ορισμένοι ψυχοθεραπευτές ενθαρρύνουν τα παδιά να γράφουν παραμύθια ενώ χρησιμοποιούν τα παραμύθια σε θεραπεία, κυρίως για την ικανότητά τους να ενισχύσουν την αυτοπεποίθηση και να εστιάσουν στις δυνάμεις του παιδιού. Ερευνητές από την Καλιφόρνια διαπίστωσαν ότι ακόμη και δέκα λεπτά ανάγνωσης ενός παραμυθιού πριν από τον ύπνο ενισχύει τις μαθησιακές ικανότητες των παιδιών, οδηγώντας σε καλύτερους βαθμούς στο σχολείο και στο πανεπιστήμιο. Μάθετε και τι άλλο κάνουν τα παραμύθια στα παιδιά, εκτός από την μαγεία που τους προσφέρουν.
Ενισχύουν τη φαντασία και την πολιτιστική παιδεία του παιδιού
Η φαντασία ενός παιδιού είναι μία ισχυρή και μοναδική ικανότητα. Δεν χρησιμοποιείται μόνο από το παιδί για να δημιουργήσει ιστορίες και να παίξει ρόλους, είναι ένας βασικός παράγοντας για δημιουργική σκέψη, η οποία «χτίζει» τον εγκέφαλο, δημιουργεί εικόνες, έννοιες και σκέψεις, και αυτές μπορεί να καθορίσουν το είδος της εκπαίδευσης, την καριέρα και τη ζωή του παιδιού που θα ακολουθήσει στο μέλλον. Με την ανάπτυξη της φαντασίας ενισχύεται επίσης και η πολιτιστική παιδεία. Τα παραμύθια συχνά περιλαμβάνουν διαφορετικούς πολιτισμούς και διαφορετικούς τρόπους αντιμετώπισης των πραγμάτων. Έτσι, διδάσκουν στο παιδί τις πολιτισμικές διαφορές και συμβάλλουν στην ανάπτυξη της περιέργειάς του και της τάσης του να μαθαίνει νέα πράγματα.
Δείχνουν στα παιδιά πώς να χειριστούν το φόβο
Πολλά παιδιά φοβούνται ή ντρέπονται να συζητήσουν τις εμπειρίες και τις καταστάσεις που θεωρούν άβολες επειδή δεν μπορούν να βρουν τις κατάλληλες λέξεις για να εκφράσουν το πώς αισθάνονται. Διακριτικά, τα παραμύθια εξιστορούν τις ιστορίες των ξένων και των ζώων, που αν και δεν έχουν καμία ομοιότητα με τον πραγματικό κόσμο ωστόσο εστιάζουν στις δυσκολίες και τους φόβους καθώς και τα συναισθήματα των ηρώων. Το λεξιλόγιο που απαιτείται για να περιγραφεί η συναισθηματική κατάσταση των ηρώων βοηθούν το παιδί να ταυτιστεί, να ανακαλύψει τις λέξεις και να εκφραστεί μέσω των παραμυθιών. Οι ιστορίες επίσης του επιτρέπουν να συγκρίνει τη δική του ζωή και να βρίσκει λύσεις στον πραγματικό κόσμο. Καθώς διαβάζει και σκέφτεται ξανά και ξανά τα προβλήματα που αντιμετωπίζει, αυτά υποχωρούν και αμβλύνονται και του φαίνονται λιγότερο δύσκολα. Επιπλέον, οι χαρακτήρες στα παραμύθια μπορούν να το βοηθήσουν να συνδέσει τη δική του ζωή, τα όνειρα, τις αγωνίες, και να εξετάσει πώς θα αντιμετωπίσει ανάλογες καταστάσεις.
Το μαθαίνουν να προστατεύεται
Ο μεγάλος κακός λύκος, που αντιπροσωπεύει τον κίνδυνο, είναι ένα θέμα που επανέρχεται στα παραμύθια. Για τα τρία μικρά γουρουνάκια, ο λύκος αποτελεί τη κακοκαιρία και θυμίζει στο παιδί ότι πρέπει να είναι πάντα έτοιμο για το χειρότερο. Για την Κοκκινοσκουφίτσα εκπροσωπεί την εφηβεία και την έναρξη της εμμηνόρροιας -για κάποιους ψυχολόγους- , ο μεγάλος κακός λύκος είναι ένας κακός άνθρωπος, ενώ ο κυνηγός αντιπροσωπεύει το καλό σε ένα άνδρα: προστασία και καλοσύνη. Όπως πολλές παλιές ιστορίες έτσι και η ιστορία της Κοκκινοσκουφίτσας έχει αλλάξει τα τελευταία χρόνια, αλλά στην πρωτότυπη έκδοση, το παραμύθι τελείωνε με το συμπέρασμα αυτό: αρκετά νεαρά κορίτσια δεν πρέπει ποτέ να ακούνε αγνώστους. Αυτή η ιστορία διδάσκει ότι είμαστε τρωτοί γι αυτό και πρέπει να προστατεύουμε τους εαυτούς μας.
Διδάσκουν το σωστό από το λάθος
Συνήθως τα παραμύθια έχουν ένα ισχυρό ηθικό δίδαγμα, μια μάχη ανάμεσα στο καλό και το κακό, την αγάπη και την απώλεια, και αυτά τα μαθήματα είναι απαραίτητα για τα παιδιά. Τα παραμύθια εκπαιδεύουν το παιδί να διαχωρίζει και να κατανοεί το σωστό και το λάθος, όχι μέσω της άμεσης διδασκαλίας, αλλά μέσω των επιπτώσεων που μπορεί να έχουν.
Τονώνουν τους δεσμούς
Πολύ σημαντική θεωρείται και η παρουσία του γονέα ο οποίος διαβάζει το παραμύθι. Οι μητέρες που αλλάζουν τη φωνή τους και κάνουν αστείες γκριμάτσες στα μικρά τους μετριάζουν τον φόβο, συμβάλλουν στην ανάπτυξή τους και τα βοηθούν να μειώσουν το άγχος τους και να πολεμήσουν τους λύκους και τις μάγισσες. Για ένα παιδί, αυτή είναι η στιγμή που η μαγεία γίνεται πραγματικότητα.
Δημοσιογραφική επιμέλεια: Φίλια Μητρομάρα
