Το να μάθει ένα παιδί να είναι υπεύθυνο είναι μια δεξιότητα που αποκτά αργά και σταδιακά μέσα από το παράδειγμα που του θέτουμε, μέσα από εξάσκηση και όταν είναι αναπτυξιακά έτοιμο. Από την ηλικία των 4 ετών μπορούμε να δείχνουμε στα παιδιά ότι κι εμείς είμαστε υπεύθυνοι για να φροντίζουμε τον εαυτό μας, ώστε μια μέρα να το κάνει και το ίδιο. Η ευθύνη είναι κάτι εσωτερικό, κάτι που τα παιδιά μαθαίνουν νε αναπτύσσουν υπό την καθοδήγησή μας επειδή το επιλέγουν. Φυσικά χρειάζεται πολλή υπομονή και υποστήριξη. Πώς όμως μπορούμε να τα βοηθήσουμε να το αναπτύξουν;
Κάθε φορά που πρέπει να πλύνει τα δόντια του, να στρώσει το κρεβάτι του, να μαζέψει τα παιχνίδια του ή να φτιάξει τη τσάντα του για το σχολείο συνηθίζουμε να το συζητάμε μαζί του επειδή θέλουμε να μάθει να το κάνει μόνο του. Συνήθως όμως πρέπει να το υπενθυμίζουμε.
Γιατί; Γιατί ακόμα δεν έχει αναλάβει την ευθύνη, δεν έχει μάθει ότι είναι υπεύθυνο για αυτά τα πράγματα, έχει εμάς να του το λέμε.
Αν θέλουμε, όμως, σιγά –σιγά να μπει στη λογική να παίρνει την πρωτοβουλία να πλένει π.χ. μόνο του τα δόντια, σύμφωνα με την ψυχολόγο Siggie Cohen, καλό είναι να του εξηγήσουμε πώς αναλαμβάνουμε εμείς τις ευθύνες μας. Την επόμενη φορά ρώτα το παιδί σου: “Ποιος μου λέει να πλύνω τα δόντια μου; Να μαγειρέψω ή να πλύνω τα πιάτα; Ο εαυτός μου. Ναι και ξέρεις αυτό μπορείς να το κάνεις κι εσύ. Κι αν το κάνεις αυτό τότε δεν θα χρειάζεται να στο υπενθυμίζω εγώ. Κι αυτό θα είναι καλύτερο και για τους δυο μας»!