Κάποια στιγμή μιλούσα με μια μαμά στην παιδική χαρά- αυτή που φαίνεται πάντα ξεκούραστη κι έτοιμη να παίξει με το παιδί της ή να τραγουδήσει όλα τα παιδικά τραγουδάκια ενώ το κουνάει στην κούνια- και της είπα ‘η ώρα του ύπνου είναι η χειρότερή μου, αγχώνομαι και δεν ξέρω πόσες φορές θα σηκωθεί το παιδί από το κρεβάτι μέχρι τελικά να κοιμηθεί”. Και τότε γύρισε και μου είπε “εμάς είναι η πιο όμορφη στιγμή της ημέρας. Ξαπλώνουμε, χαλαρώνουμε, γελάμε και διαβάζουμε παραμύθια”. Εντάξει, το ξέρω ότι όλα τα παιδιά είναι διαφορετικά, αλλά εδώ οι διαφορές είναι μεγάλες. Γιατί το δικό της 3χρονο κοριτσάκι κοιμόταν αμέσως κι εμένα σηκωνόταν κάθε πέντε λεπτά;
Ψάχνοντας να βρω την επιστημονική άποψη πάνω στο ζήτημα, διάβασα πως, σύμφωνα με τους γιατρούς, είναι πολύ δύσκολο για τα παιδιά νηπιακής ηλικίας να μείνουν στο κρεβάτι τους μετά το ‘καληνύχτα’ γιατί δεν είναι στη φύση τους. “Η φύση δεν προόρισε τους ανθρώπους να κοιμούνται μόνοι τους μακριά από τη φυλή τους” λέει η ψυχολόγος Bethany Cook στο Popsugar. “Είναι στο DNA μας να είμαστε κοινωνικοί, να είμαστε κοντά ο ένας στον άλλο γιατί νιώθουμε ασφάλεια, άνεση, αποδοχή και αγάπη”, λέει εξηγώντας ότι η νηπιακή ηλικία είναι αυτή κατά την οποία τα παιδιά περνούν μεγάλες πνευματικές, συναισθηματικές και σωματικές αλλαγές και χρειάζονται πολλή αγάπη, φροντίδα και αγκαλιές.
Φυσικά, υπάρχουν κι άλλοι λόγοι που ένα παιδί δεν θέλει να κοιμηθεί- ενώ έχει περάσει η ώρα του ύπνου του- κι αυτό μπορεί να είναι ότι βιώνει άγχος αποχωρισμού, να έχει υπερένταση εξαιτίας των δραστηριοτήτων του πριν τον ύπνο, να έχει καταναλώσει πολλή ζάχαρη ή απλά να θέλει να περάσει περισσότερο χρόνο με τους γονείς του.
Τα παιδιά νηπιακής ηλικίας (1 έως 3 ετών) χρειάζονται 10 με 14 ώρες ύπνου συνολικά μέσα σε ένα 24ωρο. Τα παιδιά που δεν κοιμούνται όσο χρειάζονται είναι πιο πιθανό να έχουν περισσότερη γκρίνια, να είναι πιο ευαίσθητα, να έχουν λιγότερη ενέργεια και φυσικά να μην μπορούν να σηκωθούν το πρωί για να πάνε στον παιδικό σταθμό. Ποιες μεθόδους, λοιπόν, προτείνουν οι παιδίατροι που σύμφωνα και με τους γονείς λειτουργούν;
Η ‘μαγική’ ρουτίνα πριν τον ύπνο
Μπορεί να λειτουργούσε όταν ήταν μωρά, όμως όσο μεγαλώνουν βλέπεις ότι η ρουτίνα “μπάνιο, γάλα, νανούρισμα” δεν είναι τόσο αποτελεσματική. Αυτό δεν σημαίνει ότι δεν μπορείς να προσαρμόσεις μια νέα ρουτίνα. Το παιδί θα ξέρει ότι μετά το “βούρτσισμα δοντιών, πιτζάμες, παραμύθι”, για παράδειγμα, είναι ώρα για ύπνο και σιγά -σιγά θα προσαρμοστεί.
Δραστηριότητες πριν τον ύπνο
Αν η ρουτίνα δεν λειτουργεί, τότε ίσως το παιδί να έχει υπερένταση από τις δραστηριότητες που έκανε ή δεν έκανε πριν τον ύπνο. Αν, για παράδειγμα, συνηθίζει να βλέπει τηλεόραση ή να παίζει στο tablet πριν κοιμηθεί, αυτό μπορεί να το δυσκολεύει να αποφορτιστεί πριν τον ύπνο ή αν όλη τη μέρα δεν έτρεξε, δεν έπαιξε και δεν έκανε δραστηριότητες που ‘εξάντλησαν’ την ενέργειά του τότε ίσως να θέλει “λίγο ακόμα” πριν κοιμηθεί.
Που κοιμάται;
Αν βάζεις το παιδί για ύπνο στο κρεβάτι του και συνέχεια σηκώνεται και καταλήγει να κοιμάται στο δικό σου κρεβάτι, τότε ίσως πρέπει να πάρεις μια απόφαση. Αν αποφασίσεις να κοιμάται στο δικό σου κρεβάτι, τότε βάλε το από την αρχή για ύπνο εκεί, αν πάλι θέλεις να αρχίσει να κοιμάται στο δικό του κρεβάτι, δώσε του λίγο χρόνο και μείνε μαζί του στο κρεβατάκι του μέχρι να αποκοιμηθεί.
Πώς αντιδράς όταν σηκώνεται από το κρεβάτι;
Σύμφωνα με τους περισσότερους ειδικούς, όταν το παιδί σηκώνεται συνέχεια από το κρεβάτι του πρέπει να το οδηγούμε πάλι πίσω -ναι, όσες φορές κι αν χρειαστεί- με την πιο ουδέτερη αντίδραση. Ούτε γκρίνια, ούτε φωνές, ούτε πολλή συζήτηση. Μετά από κάποιο διάστημα… όλοι λένε ότι λειτουργεί!
