Από την επαφή με γονείς κοντά 25 χρόνια κάτι ξέρω, κάτι έχω ψυχανεμιστεί. Όλοι μα όλοι μιλούν για ευτυχία και όλοι μα όλοι κάνουν ότι μπορούν για να σαμποτάρουν την ευτυχία. Άθελά τους φυσικά κι αν τους το αναλύσεις το αντιλαμβάνονται μονομιάς αλλά δυσκολεύονται να οικειοποιηθούν αυτό που χρειάζεται! Γιατί άραγε; Γιατί δεν ξέρουν το «πώς». Δεν τους το έχει μάθει κανείς. Δεν το είδαν από τους δικούς τους γονείς, δεν το έμαθαν από την εκπαίδευσή τους όσο ψιλά κι αν έφθασαν, δεν το εμπειρεύτηκαν από την κοινωνία στην οποία ζουν. Το «πώς» εφοδιάζω τον νέο που θέλει να κατακτήσει το Έβερεστ της ζωής είναι μεγάλη ιστορία!
Βασικές προμήθειες όμως που δεν πρέπει να λείπουν απ’ τις αποσκευές του νέου κατακτητή είναι:
Πρώτο και μεγαλειώδες. Η αυτοεκτίμηση!
Ας μάθουμε το παιδί μας να εκτιμά τη γνώμη του, τη γεύση του, τα γούστα του, τις ιδέες του, τις επιθυμίες του, τις επιλογές του. Τα πράγματα θα γίνουν αλλιώς. Προσοχή όμως, να εκτιμά, όχι να παραποιεί, να υπερβάλλει και εγωκεντρικά να καταλήγει σε λανθασμένα συμπεράσματα. Εκτιμώ σημαίνει υπολήπτομαι, έχω καλή γνώμη για κάποιον ή κάτι, περιβάλλω με εκτίμηση. Αν λοιπόν ο στόχος του γονιού γίνει να οδηγήσει το παιδί του να περιβάλλει με εκτίμηση τις επιλογές του, τότε και το παιδί θα αναπτύξει την κριτική του σκέψη και θα οδηγηθεί σε συμπεράσματα λειτουργικά για το ίδιο, για τους άλλους, για τη ζωή.
Δεύτερο και ξεχασμένο. Η χαρά!
Ως γονιός χρειάζεται να, συμμετέχω στη χαρά, να εμπνέω τη χαρά, να αναζητώ τη χαρά, αν επιδιώκω τη χαρά, να προστρέχω στη χαρά, να εστιάζομαι στη χαρά, να ενισχύω τη χαρά και άλλα τόσα. Μικρές στιγμές χαράς είναι η ζωή. Μικρές στιγμές χαράς ας είναι και τα εφόδια. Αν λίγο αναλογιστεί ένας ενήλικας τι θυμάται από τα παιδικά του χρόνια, θα ανασύρει είτε στιγμές ελευθερίας, χαράς, ανεμελιάς είτε στιγμές φόβου και θυμού. Άρα όσο δυνατό συναίσθημα είναι ο θυμός και ο φόβος εξ ίσου δυνατό είναι και η χαρά. Ας φροντίσουμε να δώσουμε στο παιδί μας πολλές αναμνήσεις χαράς.
Το σημαντικό που χρειάζεται να θυμόμαστε είναι πως τα παιδιά χαίρονται με πολύ απλά και μικρά πράγματα. Πράγματα ασυνήθιστα, πράγματα καινούργια, μικρές εκπλήξεις, συμπεριφορές που δεν συνηθίζουμε και ξαφνικά τις υιοθετούμε. Να θυμόμαστε και να ενισχύουμε πως η χαρά δεν έχει καμία σχέση με την ύλη. Η χαρά που προκύπτει από υλικά αγαθά είναι πρόσκαιρη και σε αύξουσα πορεία χωρίς τελειωμό. Ενώ μια γκριμάτσα, ένα γαργάλημα, μια χιουμοριστική αντιμετώπιση του λάθους, ένα αυτοσαρκαστικό σχόλιο, μπορεί να φέρει τον αέρα της χαράς γύρω μας. Μα κυρίως ας αναλογιστεί ο μέσος γονιός. Αφήνει τα «πρέπει να μαγειρέψω», «πρέπει να βάλω πλυντήριο», «πρέπει να σιδερώσω», «πρέπει να πάμε στο κολυμβητήριο», «πρέπει να διαβάσουμε» για λίγα λεπτά χαλαρότητας, για ένα χωνάκι παγωτό, για μια χαλαρή βόλτα, για μια χαρούμενη ταινία, για έναν πόλεμο με ποπ-κορν, για περισσότερη συμμετοχή στο παιχνίδι και τόσα άλλα που δίνουν μικρές στιγμές χαράς. Είναι θέμα απόφασης. Είναι θέμα προτεραιοτήτων.
Ας τολμήσουμε να κάνουμε την αλλαγή. Η ζωή είναι αυτό που θέλουμε να την κάνουμε να είναι. Ακόμη και σε αντίξοες συνθήκες η χαρά μπορεί να κάνει τη διαφορά. Είναι ευλογημένη συχνότητα η χαρά. Είναι πηγή ζωής και δύναμης. Ας την υιοθετήσουμε όχι αφού τελειώσουν τα προβλήματα, αυτό μπορεί να μη γίνει ποτέ γιατί αυτή είναι η πραγματική ζωή. Αντίθετα αποφασίζοντας να την αναζητήσουμε μπορεί και να βοηθήσει στη λύση κάποιων τουλάχιστον προβλημάτων. Ας θελήσουμε να έχουν τα παιδιά μας να αφηγηθούν στους μεταγενέστερους μικρές ιστορίες χαράς.
Ερατώ Χατζημιχαλάκη – Οικογενειακή Σύμβουλος
