Η δημιουργικότητα είναι κατεξοχήν γνώρισμα των παιδιών. Τα δημιουργικά παιδιά είναι παιδιά με αυτοπεποίθηση, δείχνουν μεγαλύτερη προθυμία να πειραματιστούν με νέες ιδέες, να ρισκάρουν, ανησυχούν λιγότερο για τα λάθη τους, είναι ανεξάρτητα και έχουν περισσότερη επιτυχία στη μάθηση. Επιπλέον αντιστέκονται στα συμβατικά. Το να είναι δημιουργικό το παιδί σας δεν είναι απαραίτητο να έχει κάποιο συγκεκριμένο επίπεδο ευφυίας όπως πιστεύουν λανθασμένοι πολλοί. Οι περισσότεροι δημιουργικοί άνθρωποι είναι άτομα μεσαίας αντίληψης. Πώς μπορείτε να βοηθήσετε τα παιδιά να γίνουν ο καλύτερος εαυτός τους, ιδιαίτερα σε μια περίοδο όπου η εκπαίδευση δεν προωθεί ιδιαίτερα τη δημιουργικότητα των παιδιών;
Ενισχύστε τα με 5 απλούς τρόπους.
Απαντάτε στις περίεργες ερωτήσεις του
Μπορεί να θεωρείτε κουραστικό το δίνετε απαντήσεις σε όλα τα «γιατί» του και σε ασυνήθιστες ερωτήσεις αλλά προσπαθείτε να απαντάτε πάντα. Διαφορετικά θα αποθαρρύνετε το παιδί από το να εξελίξει τη φαντασία και τη δημιουργικότητά του. Αν δεν μπορείτε να απαντήσετε σε μία περίεργη ερώτησή του παραδεχτείτε με ειλικρίνεια την αδυναμία σας στο παιδί.
Επιτρέψτε του να λέει ελεύθερα τις ιδέες του
Αν δείχνετε ενδιαφέρον στις ιδέες του, όσο τρελές και φανταστικές κι αν σας φαίνονται, δε θα φοβηθεί να σας εμπιστευτεί κι άλλες τέτοιες ιδέες στο μέλλον. Μη γελοιοποιείτε την ιδέα του. Τα παιδιά θέλουν να δοκιμάσουν (η εξερεύνηση και η περιέργεια ανήκουν στα χαρακτηριστικά της παιδικής ηλικίας), αλλά φοβούνται την αποτυχία. Είναι σημαντικό να τα ενθαρρύνετε επαινώντας τα.
Αφήνετε το παιδί να δίνει λύση στα πρόβλήματά του
Ο υπεπροστατευτισμός αποτελεί τροχοπέδη στη δημιουργικότητα των παιδιών. Επιτρέψτε στα παιδιά σας να πειραματιστούν και να κάνουν λάθη. Με αυτόν τον τρόπο θα απελευθερώσουν τη δημιουργική τους σκέψη. Θα είναι ελεύθερα να φανταστούν, να εφεύρουν, να δημιουργήσουν και να δοκιμάσουν νέους τρόπους για να λύσουν ένα πρόβλημα. Αν «κολλήσουν» ενθαρρύνετέ τα με ερωτήσεις τύπου «Με ποιον άλλο τρόπο μπορείς να κάνεις αυτό ή να λύσεις το άλλο;».
Εξασκήστε τη δημιουργική του σκέψη του
Κάντε ανοιχτές ερωτήσεις στα παιδιά σας και ενθαρρύνετε τα να μοιράζονται τη γνώμη τους μαζί σας. Για παράδειγμα, όταν διαβάζετε μαζί ένα παραμύθι ή βλέπετε μία ταινία, ρωτήστε το « Ποια είναι η γνώμη σου για αυτό; Τι νομίζεις πως σημαίνει; Τι θα συνέβαινε αν.., Πώς να νιώθει ή να σκέφτεται ο ήρωας;». Αυτά ξεκλειδώνουν τη δημιουργική σκέψη και τη συμπεριφορά του παιδιού. Να μερικές ασκήσεις:
•Προσαρμογές εικόνων: π.χ. με τι μοιάζει αυτό το δάσος;
•Μεγεθύνσεις-σμικρύνσεις: π.χ. τι θα συνέβαινε, αν είχαμε γεμίσει όλο το σπίτι με λουλούδια;
•Αντικαταστάσεις: π.χ. τι θα γινόταν, αν η ένα πουλάκι νιαούριζε;
•Άλλες χρήσεις για ένα αντικείμενο: π.χ. τι άλλο μπορούμε να κάνουμε με μία σκούπα;
•Παράξενοι συνδυασμοί: π.χ. τι θα γινόταν, αν στο φαγητό βάζαμε ζάχαρη;
•Αναδιευθετήσεις: π.χ. τι θα συνέβαινε, αν εσύ αναλάμβανες το υπουργείο υγείας;
•Τροποποιήσεις: π.χ. τι θα γινόταν αν είχαμε διαφορετικό χρώμα μαλλιών;
Παίζετε μαζί του παιχνίδια ρόλων
Τα παιδιά όταν υποδύονται έναν ρόλο εμπλέκονται συναισθηματικά σε διάφορες καταστάσεις και έχουν τη δυνατότητα να εκφράζονται δημιουργικά με διασκεδαστικό τρόπο, να εξετάζουν προβλήματα, να επιχειρηματολογούν και να προτείνουν λύσεις. Σε αυτό μπορεί να βοηθήσει η μεταμφίεση γι’ αυτό έχετε στο δωμάτιο του ένα μπαούλο με παλιά ρούχα και παίζετε κάθε φορά τον γιατρό, το σχολείο, το λεωφορείο κ.ά.
Πηγές:
* Ροντάρι Τζ. Η Γραμματική της Φαντασίας: Πώς να φτιάνουμε ιστορίες για παιδιά.
* Dr. Richard – C. Woolfon: Λεξικό της Ψυχικής Υγείας του Παιδιού
Επιμέλεια: Φίλια Μητρομάρα
