Το να έχουμε ευνσυναίθηση και να συμπονούμε τα παιδιά μας δεν σημαίνει ότι θα πρέπει να τα κρατάμε μακριά από δύσκολα συναισθήματα για να τα προστατέψουμε. Αντίθετα, σημαίνει ότι θα τα στηρίξουμε να β ιώσουν το ευρύ φάσμα των συναισθημάτων των ανθρώπων. Σημαίνει επίσης ότι θα είμαστε ανοιχτοί για να δούμε τις μοναδικές συνθήκες κάθε περιστατικού όπως προκύπτει.
5 περιστατικά που μπορεί να σου συμβούν
1. Όταν ένα άλλο παιδί πονάει το παιδί σας
Ακόμα και τα παιδιά που ανατράφηκαν από ήπιους και στοργικούς γονείς μερικές φορές χτυπούν και δαγκώνουν. Όταν είναι στην ηλικία όπου διεκδικούν το δικαίωμά τους για ανεξαρτησία και δεν έχουν ακόμη τις λεκτικές δεξιότητες για να εκφράσουν τον εαυτό τους σωστά, έτσι ώστε αντί για λέξεις, χρησιμοποιούν τα άκρα ή τα δόντια τους. Όταν είναι το δικό σας παιδί που έχει πληγωθεί είναι εύκολο να θυμώσετε προς το άλλο παιδί και τον γονέα του. Την ίδια στιγμή αναγνωρίζετε το συναίσθημά σας λέγοντας στον εαυτό σας: «Παρατηρώ ότι νιώθω θυμωμένος». Παίρνετε μία βαθιά ανάσα, και αφήνετε την οργή να υποχωρήσει, αντί να ενεργήσετε εν θερμώ. Σίγουρα αισθάνεστε φόβο για την ασφάλεια του παιδιού σας. Αλλά έχετε μία ευκαιρία να εξετάσετε όλα τα ενδεχόμενα. “Ισως το άλλο παιδί να είναι φορτισμένο από θέματα που του προκαλούν άγχος στο σπίτι. Ή ίσως το δικό σας παιδί έκανε κάτι για να προκαλέσει το άλλο παιδί! Σίγουρα πρέπει να προστατέψετε το παιδί σας, όμως δεν χρειάζεται να πάρετε την κατάσταση προσωπικά.
2. Όταν η συμπεριφορά του δικού σας παιδιού επηρεάζει αρνητικά τους άλλους
Είναι σημανπκό να σκέφτεστε όχι μόνο τα συναισθήματα και τις ανάγκες του παιδιού σας, αλλά και το ποιες είναι οι επιπτώσεις της συμπεριφοράς του στα συναισθήματα και τις ανάγκες των άλλων. Για παράδειγμα, όταν το παιδί σας μπαίνει πάντα πρώτο στην τσουλήθρα, απαιτώντας από τα άλλα να περιμένουν, μπορεί να χρειαστεί να βοηθήσετε να εξομαλυνθεί η κατάσταση. Αυτό μπορεί να συνεπάγεται να καθοδηγήσετε το παιδί ενάντια στις επιθυμίες του. Μπορείτε να χρησιμοποιήσετε αυτή τη δύσκολη στιγμή ως μία ευκαιρία να επανασυνδεθείτε με το παιδί σας με συμπάθεια, αποδεχόμενη τα αρνητικά συναισθήματα και βοηθώντας το να τα εκφράσει. Τότε μπορείτε να δώσετε κατάλληλες για mν ηλικία του εξηγήσεις γιατί έπρεπε να αναλάβετε κι εσείς δράση και να επέμβετε στη σειρά του παιχνιδιού. Με τον τρόπο αυτό θα το βοηθήσετε να αντιληφθεί τι βιώνουν και τα άλλα παιδιά και πώς οι ενέργειές του τα επηρεάζουν.
3. Όταν το παιδί σας γίνεται μάρτυρας μιας κακομεταχειρίσης σε δημόσιο χώρο
Είναι μια ευκαιρία να μιλήσετε με το παιδί σας για τα συναισθήματα όλων: του παιδιού σας, του εαυτού σας, του άλλου γονέα και του παιδιού του. Αυτή η συζήτηση μπορεί να χρειαστεί να συμβεί εκεί επιτόπου ή αργότερα, ανάλογα με την κατάσταση και την αντίδραση του παιδιού σας. Μπορείτε να ξεκινήσετε λέγοντας στο παιδί πώς αισθάνεστε εσείς: «Ω, είμαι τόσο λυπημένος που βλέπω έναν γονέα να μην είναι ευγενής ή να πληγώνει το παιδί τον. Αισθάνομαι επίσης να φοβάμαι», και μετά να ζητήσετε από εκείνο να πει πώς νιώθει. “Η μπορείτε να ζητήσετε πρώτα από το παιδί σας να πει πώς αισθάνεται. Αμέσως μετά το καθησυχάζετε λέγοντας ότι εσείς ποτέ δεν Θα το αντιμετωπίσετε με τέτοιον τρόπο ούτε Θα αφήσετε άλλους να του φερθούν έτσι. Στη συνέχεια εξετάζετε τα συναισθήματα του άλλου παιδιού: «Και το παιδί αυτό πρέπει να αισθάνεται πολύ άσχημα, πρέπει να νιώθει λυπημένο και φοβισμένο τώρα». Ή ρωτήστε το παιδί σας να πει πώς σκέφτεται ότι αισθάνεται το άλλο παιδί. Μετά υποθέστε τι αισθάνεται ο άλλος γονέας: «Η μητέρα αυτή πρέπει να είναι πολύ κουρασμένη και απογοητευ-μένη, και μάλλον έχει ξεχάσει πώς να είναι ευγενής με το παιδί της».’Η ρωτάτε το παιδί σας γιατί νομίζει ότι η μητέρα δεν είναι ευγενική – συχνά το παιδί δίνει πολύ δημιουργικούς λόγους.
4. Όταν κάποιος είναι αγενής προς εσάς
Αυτή είναι μία μεγάλη ευκαιρία να δουλέψετε την ενσυναίσθηση. Αντί να εξοργιστείτε και να αρχίσετε να εκσφενδονίζετε προσβολές, μπορείτε να στραφείτε προς το παιδί και να ψιθυρίσετε, «Πω πω! Νομίζω ότι αυτός είναι πολύ δυσαρεστημένος. Αναρωτιέμαι γιατί; Ίσως να είχε μία κακή μέρα στη δουλειά;». Βοηθήστε το παιδί σας να φανταστεί τι θα μπορούσε να προκαλέσει τέτοια οργή, χωρίς να το πάρετε προσωπικά. Εάν χρειαστεί μπορείτε να «αποφορτιστείτε» αργότερα μιλώντας για το περιστατικό ιδιωτικά στον σύντροφό σας ή ένα φίλο.
5. Όταν κάποιος επικρίνει τον τρόπο με τον οποίο εσείς φέρεστε στα παιδιά σας (είπαμε, όλοι έχουν γνώμη για όλους!)
Μπορείτε να δηλώσετε πόσο σημαντικό είναι να αλληλεπιδράτε με τα παιδιά σας με τρόπους που οικοδομούν τη σχέση μας και να επισημάνετε ότι όταν οι άλλοι επικρίνουν αυτό που κάνετε, σας είναι δύσκολο να το ακούσετε. Όταν όμως υποθέτετε ότι οι άλλοι άνθρωποι ενδιαφέρονται πραγματικά για την ευημερία του παιδιού σας προσπαθείτε να μη λαμβάνετε την κριτική τους προσωπικά, αλλά να τους ακούσετε. Ίσως να υπάρχει και μία δόση αλήθειας σε ό,τι λένε. Δεν χρειάζεται ούτε να συμφωνήσετε ούτε να διαφωνήσετε ανοιχτά μαζί τους, και σίγουρα δεν χρειάζεται να ακολουθήσετε τις συμβουλές τους αν δεν συμφωνείτε!
Κατερίνα Χρυσανθοπούλου “24 ώρες αγκαλιά”
