Όσοι ζήσαμε τις εποχές που οι ταινίες της Disney ήταν στο απόγειό τους, ήμασταν πραγματικά τυχεροί. Κάπως έτσι, λες τη φράση «ο βασιλιάς των λιονταριών», και δεν χρειάζεται περαιτέρω εξήγηση! Όλοι καταλαβαίνουν σε τι αναφέρεσαι κι ένα χαμόγελο σχηματίζεται στα χείλη τους! Είναι τόσο έντονη η συναισθηματική φόρτιση που έχει αυτό το φιλμ, που είναι αδύνατο να μη δεις κάποια αντίδραση στα μάτια του συνομιλητή σου, όταν ξεστομίζεις τον τίτλο!
Ένας απ’τους λόγους που το Lion King είναι τόσο εκπληκτικό για παιδιά κάθε ηλικίας, είναι τα μαθήματα στα οποία σε υποβάλλει υποσυνείδητα.
Ο Σίμπα ξεκινά από πιτσιρίκι την περιπέτεια του σ’αυτόν το (σκατο)κόσμο, οπότε όλα όσα μαθαίνει μεγαλώνοντας, τα μαθαίνεις κι εσύ μαζί του. Είσαι ο συνοδοιπόρος του σε ένα τεράστιο ταξίδι αυτογνωσίας, στο οποίο ενηλικιώνεται απότομα, χάνει την αθωότητα του και έρχεται σε μετωπική σύγκρουση με τους εσωτερικούς του δαίμονες, προκειμένου να βρει τη δύναμη να πολεμήσει και τους εξωτερικούς.
Γι’αυτό λοιπόν, σκεφτήκαμε να κάνουμε μια σούμα με τα βαθύτερα μηνύματα και τους λόγους για τους οποίους ο «Βασιλιάς των κινουμένων σχεδίων» είναι τόσο αποτελεσματικό… δακρυγόνο!
1. Ένας κύκλος ζωής…
…και τριγύρω εμείς, με χαρές και λύπες! Πλέον, μόνο χαρά σου προκαλεί να ακούς αυτό το κομμάτι. Είναι ένα απ’τα πιο όμορφα intro στην Ιστορία του σινεμά! Το τραγούδι είναι υπέροχο, η σκηνοθεσία είναι στην τρίχα, οι εικόνες κυλούν γλυκά σαν νερό και η νοσταλγία χτυπάει κόκκινο! Όμως μέσα του, κρύβεται κι ένα πολύ βαθύτερο μήνυμα: κανένας δε μένει μόνιμα σ’ αυτόν το κόσμο. Όλα είναι ένας κύκλος.
«Ένας βασιλιάς, ανατέλλει και δύει όπως ο ήλιος… μια μέρα Σίμπα, ο δικός μου θα βασιλέψει και θ’ανατείλει με σένα σαν άρχοντα…» Ο πιτσιρίκος μαθαίνει ότι ο θάνατος είναι κομμάτι της ζωής. Κι αν δεν το πιάνει στα λόγια, η σκληρή πραγματικότητα στη πορεία τον συνθλίβει. Γι’ αυτό μην τον αποφεύγεις, γιατί έτσι τον καταπιέζεις και γίνεται τρομακτικότερος. Όσο είσαι εδώ, ζήσε, προσέφερε, μετέδωσε τη σοφία σου στις επόμενες γενεές. Κάνε ό,τι καλύτερο μπορείς με το φως του ήλιου σου, διότι δεν θα τον έχεις για πάντα…
2. Άλλο αφεντικό, άλλο βασιλιάς
«Θε’ να γίνω εγώ βασιλιάς» τραγουδά με τόσο τυφλή αυθάδεια ο μικρός Σίμπα, που την είχε δει μελλοντικός Νιάρχος! Τρομακτικό, αλλά αν ακούσεις τους στίχους, ακούγεται σανεκκολαπτόμενο φασιστάκι! Μέχρι να μεγαλώσει, να δει την ωμή αγριότητα του κόσμου και να καταλάβει τις αληθινές αξίες. Όπως το ότι «ο βασιλιάς έχει υποχρεώσεις… δεν κάνει όλο ό,τι θέλει! Όλα τα πλάσματα συνυπάρχουν σε μια εύθραυστη ισορροπία… ο βασιλιάς πρέπει να την κατανοεί και να τα σέβεται όλα… είσαι ένας κρίκος στην αλυσίδα αυτής της ζωής».
Γιατί αυτός ο κόσμος δεν υπάρχει για να ικανοποιεί την απληστία κανενός. Αν θες μόνο να κάνεις boss around στους άλλους, απλά ταΐζεις τη δική σου εγκεφαλική ανωμαλία! Ο ηγέτης πρέπει να’ ναι ο πρώτος που θα παλέψει, θα εμπνεύσει και θα κάνει όσους πιστεύουν σ’αυτόν, να νιώσουν εξίσου σημαντικοί. Σε πλήρη αντίθεση με τον Σκαρ, ο οποίος έκανε μια προεκλογική εκστρατεία σε στυλ… Χίτλερ και μόλις πήρε την εξουσία, ρήμαξε τον τόπο αράζοντας τη πέτσα του!
3. Η φυγή δεν είναι λύση
«Αλλαγή…καλό, μα δύσκολο… ξέρω τι πρέπει να κάνω, αλλά πρέπει ν’αντιμετωπίσω το παρελθόν». Όντως, δεν είναι εύκολο να ξεπεράσεις μια τραυματική εμπειρία ή μια κατάσταση χρόνων που σε κατέπνιγε. Αλλά δεν μπορείς να προχωρήσεις, αν μείνεις σε αυτή. Μπορείς να λες ψέματα ότι είσαι καλά και να κρύβεις την εσωτερική σου πίεση, αλλά καλό δε θα σου κάνει (άσε που μπορεί ν’αποκτήσεις προβλήματα υγείας από συσσωρευμένη ένταση)!
Πολλοί άνθρωποι περνούν όλη τους τη ζωή στο να τρέχουν μακριά απ’ τα προβλήματα τους, ενώ αν κάτσεις και τα αντιμετωπίσεις, θα δεις ότι δεν είναι τόσο τρομακτικά όσο νομίζεις. Αν τα αφήσεις και δεν αναλάβεις δράση για όσα καίνε το «μέσα» σου, τα προβλήματα θα γιγαντωθούν και οι ανασφάλειές σου θα καταντήσουν ασήκωτες. Σταμάτα τις δικαιολογίες και καταπολέμησε τους φόβους σου. Δε γίνεται με τη μία, αλλά θα δεις σιγά – σιγά τη ζωή σου να αλλάζει προς το καλύτερο.
4. Υπάρχει πολύ σκοτάδι σ’αυτό τον κόσμο
Ίσως το μοναδικό σημείο της ταινίας που δεν μπορείς να εξηγήσεις σε ένα παιδί: πώς μπορεί κάποιος να είναι τόσο τρελός, ώστε να σκοτώσει τον ίδιο του τον αδερφό; Μπορεί να μην είναι όλοι αρρωστημένοι ψυχάκηδες σαν τον Σκαρ, αλλά κάποιοι άνθρωποι είναι απλά… κακοί! Όχι πικρόχολοι, ούτε σκατόψυχοι, αλλά σατανικοί, μισαλλόδοξοι καριόληδες! Υπάρχει ένας υπέροχος κόσμος εκεί έξω, αλλά κάποιοι θέλουν να τον δουν να καίγεται!
Δυστυχώς, αυτό συχνά ισχύει και για μέλη της οικογένειάς σου ή του κοντινού σου περίγυρου. Μην το αγνοείς, γιατί και η κατανόηση έχει τα όριά της. Αν μεγάλωσες και συνειδητοποιείς ότι κάποιος συγγενής εκμεταλλευόταν την αθωότητα και την εμπιστοσύνη σου όταν ήσουν παιδί, στείλ’ τον στο διάολο. Επειδή συνδέεται εξ αίματος μαζί σου, δεν εννοείται ότι θέλει και το καλό σου. Κράτα τα τοξικά άτομα μακριά, γιατί όσο μένεις στην ακτίνα τους, θα σου ρουφούν την ενέργεια σαν βδέλλες!
5. Όταν τα πράγματα ζορίσουν, μη σκύβεις το κεφάλι
«Κοίτα τ’ άστρα. Οι παλιοί βασιλιάδες, μας κοιτάνε από κει πάνω… Κι όποτε νιώσεις μόνος, να θυμάσαι ότι θα’ναι πάντα εκεί να σε καθοδηγούν… Το ίδιο κι εγώ…» Δεν είμαι θρήσκο άτομο για να πιστεύω σε άλλες ζωές, όμως δεν γίνεται να μην ανατριχιάσεις και να δακρύσεις με αυτήν τη σκηνή. Γιατί αν έχεις χάσει κάποιους που αγαπούσες, τους σκέφτεσαι. Και είτε πιστεύεις ότι είναι κάπου «αλλού» και σε κοιτούν, είτε όχι, μέσα σου αναρωτιέσαι: «θα συμφωνούσαν με όσα κάνω; Τι συμβουλές θα μου έδιναν; Τους κάνω περήφανους»;
Ο πόνος της απώλειας είναι αβάσταχτος, μα ο Ραφίκι δίνει την απάντηση: «Ζει μέσα σου». Και μπορεί να μην ξέρουμε που πάνε όσοι φεύγουν, αλλά αν τους θυμόμαστε και τους αγαπάμε, δεν πεθαίνουν ποτέ. Σίγουρα δεν θα ‘θελαν να καταρρέεις και να τα παρατάς. Οπότε θυμήσου ποιος είσαι, γιατί αν το ξεχάσεις, ξεχνάς κι εκείνους. Σήκωσε το κεφάλι, γιατί θέλουν να βλέπουν το πρόσωπο σου χαμογελαστό, δυνατό, αποφασισμένο, αγέρωχο.
6. Άλλο γενναίος, άλλο αυτοκαταστροφικός
Ο Σίμπα σαν ζάμπλουτο τσογλάνι που δεν ξέρει πώς να φάει την ώρα του, πάει στο νεκροταφείο των ελεφάντων, όπου τον περιμένουν οι μισθωμένες ύαινες του Σκαρ, για να τον κάνουν… λιονταράκι γάλακτος στα κάρβουνα, αλλά ο Μουφάσα τον σώζει. «Ήθελα να είμαι όπως εσύ γενναίος» λέει ο μικρός απολογητικά, για να λάβει το σπουδαίο πατρικό μάθημα: «Εγώ όμως δεν πάω γυρεύοντας… Σίμπα, είμαι γενναίος, δεν σημαίνει ότι σκοτώνομαι».
Η ανδροπρέπεια είναι κάτι που συνεχώς επιδεικνύουμε με λάθος τρόπο, π.χ. καυγαδίζοντας με κάποιον στο κλαμπ ή τρέχοντας με τ’αμάξι σαν μανιακοί. Και να μη καταλήξεις σε νοσοκομείο, δεν αποδεικνύεις ότι είσαι ανώτερος από κανέναν, ούτε θα σου ξεκουμπώνουν το παντελόνι τα γκομενάκια! Γενναίος θα φανείς πχ. στο να υπερασπιστείς μια ιδέα, μια αξιοπρέπεια (δική σου ή άλλων), να σώσεις μια ζωή, να πεις «συγνώμη», ή…
7. …να συγχωρήσεις τον εαυτό σου
Πολύ βαρύ ζήτημα και καθόλου εύκολο, όσο χαζό κι αν ακούγεται αρχικά. Αν έχεις προκαλέσει κάτι κακό, ή πληγώσεις κάποιον που αγαπάς, είναι τεράστιος σταυρός και δεν θα αντέχεις να τον κουβαλάς. Η συνείδηση σου όμως, δεν θα σου επιτρέπει να ξεκολλήσεις. Θα νιώθεις ότι δεν αξίζεις, ή καλά να πάθεις που’σαι μόνος και που η ζωή σε γ@μάει. Όπως ο Σίμπα, που μεγαλώνει μες τις ενοχές και αδυνατεί να βρει τη γαλήνη που λαχταρά.
Αλλά κανείς δεν ήρθε στο κόσμο για να λυπάται τον εαυτό του. Κάθε μέρα έχεις ευκαιρία ν’αλλάξεις τη ζωή σου. Όλοι έχουμε πληγές χαραγμένες πάνω μας και η ύπαρξη μας συχνά καθορίζεται απ’αυτές. Όμως είναι ξεκάθαρο σημάδι ότι είσαι ακόμα ζωντανός κι έχεις άλλη μια ευκαιρία. Αν προσφέρεις, κάνεις καλό, βοηθήσεις ανθρώπους και φερθείς με αληθινά ανιδιοτελή αγάπη, θα δεις ότι δε γεννήθηκες για να προκαλείς κακό σε κανέναν. Αλλά για να δείξεις το δρόμο σε όσους σε αγαπάνε και να τους βγάλεις ασπροπρόσωπους.
8. Χακούνα Ματάτα!
…τι υπέροχη φράση! Και τι καλύτερο για να κλείσουμε πιο ανάλαφρα, από το αχτύπητο δίδυμο που αγαπήσαμε παράφορα! Ο Τιμόν και ο Πούμπα βρίσκουν τον Σίμπα στη χειρότερη του στιγμή, αλλά τον βοηθούν να μεγαλώσει δυνατά, με το ρητό που σημαίνει «έξω καρδιά»! Ποιο το νόημα να χολοσκάς για όσα ήδη έγιναν; Καλυτερεύεις κάτι έτσι; Το παρελθόν δεν αλλάζει, οπότε άστο πίσω σου, διώξε τις έγνοιες και κοίτα μπροστά με χαμόγελο!
Οκ, εσένα (ελπίζω ότι) δεν δολοφονήθηκε ο πατέρας σου, ούτε σου λέω να μείνεις στη ζούγκλα τρώγοντας έντομα! Αλλά αυτή η φράση κάνει τα πάντα ν’ακούγονται ΠΟΛΥ λιγότερο δύσκολα! Πες με τρελό, αλλά σε κάθε μου δύσκολη κατάσταση καθημερινά, τη σκέφτομαι και αυτομάτως λέω «ε, και;»! Σιγά μη σκέφτεσαι με τις ώρες πόσο έγραψες στο διαγώνισμα: ό,τι έγινε, έγινε! Μην ανησυχείς, όλα θα φτιάξουν στο τέλος! Αν όχι, δεν είναι το τέλος!
Γράφει ο Χάρης Κυριακόπουλος
