Από πολύ μικρή ηλικία τα παιδιά αρχίζουν να καταλαβαίνουν και να ξεχωρίζουν τους ανθρώπους σε αγόρια και κορίτσια. Σταδιακά αντιλαμβάνονται και τον δικό τους εαυτό –«είμαι αγόρι» ή «είμαι κορίτσι»- και μέσα από τους γονείς τους και το περιβάλλον τους δέχονται ερεθίσματα για το τι σημαίνει να είσαι γυναίκα και τι άντρας. Έτσι διαμορφώνουν σιγά-σιγά τη δική τους άποψη για τα φύλα, αλλά κυρίως για το τι περιμένει η κοινωνία από αυτά.
Σε μια κοινωνία από την οποία δεν λείπουν τα στερεότυπα, το bullying, η καταπίεση, η έλλειψη ενσυναίσθησης και αποδοχής, καλό είναι να μαθαίνουμε στα παιδιά να εκφράζουν τον εαυτό τους έτσι όπως εκείνα θέλουν κι έτσι όπως εκείνα το αντιλαμβάνονται. Τα κορίτσια θα παίξουν ποδόσφαιρο, τα αγόρια θα παίξουν με τα κουζινικά, τα δωμάτια δεν θα βαφτούν μπλε ή ροζ απαραίτητα. Κι αυτή είναι μόνο η αρχή για να μάθουν τα παιδιά ότι δεν πειράζει να είσαι διαφορετικός και πως πρέπει να στηρίζουμε τους ανθρώπους που είναι διαφορετικοί.
Η Unicef προτείνει στους γονείς να διαβάζουν βιβλία στα παιδιά τους με θετικές ιστορίες για ανθρώπους κάθε κουλτούρας, εθνικότητας, για παιδιά με αναπηρία, για ανθρώπους διαφορετικούς και με θετικές εικόνες για τους ρόλους των φύλων.
Εμείς επιλέξαμε από τον πλούσιο κατάλογο των Εκδόσεων Μεταίχμιο τρία βιβλία που μιλούν στη γλώσσα των παιδιών για τα στερεότυπα, τη διαφορετικότητα και την αποδοχή.
«Οι άντρες κλαίνε»
Το βιβλίο «Οι άντρες κλαίνε» που απευθύνεται σε παιδιά από 4 ετών, είναι μια πολύ τρυφερή ιστορία και ταυτόχρονα πολύ αστεία. Το βασικό ερώτημα που θέτει είναι: «Τι σημαίνει να είσαι άντρας;» και το κάνει με έναν πολύ όμορφο τρόπο, αμφισβητώντας τα στερεότυπα.
Ο Νιλ είναι ένα αγόρι που μεγαλώνοντας νιώθει πολύ μπερδεμένο. Ξέρει ότι όταν τα αγόρια μεγαλώνουν γίνονται άντρες… Αλλά τι σημαίνει να είσαι άντρας; Για να βρει την απάντηση, παρατηρεί τους άντρες γύρω του, στην οικογένειά του, στη γειτονιά του, στην τηλεόραση. Ναι, τώρα ξέρει κι είναι επιτέλους έτοιμος! Αύριο θα πάει στο σχολείο σαν άντρας!
Μια υπέροχη ιστορία που εξηγεί ακριβώς τη φυσιολογική διαδικασία που περνάει κάθε παιδί στην προσπάθειά του να βρει την ταυτότητά του και τον ρόλο του μέσα στην οικογένεια και την κοινωνία. Μπορείτε να τη θα διαβάσετε μαζί με το παιδί καθώς θα δημιουργήσει ερωτήματα και θα δώσει την αφορμή για να κάνετε τις πιο όμορφες και ουσιαστικές συζητήσεις μαζί του.
«Ο φίλος μου»
Το βιβλίο «Ο φίλος μου» είναι τρυφερό και αστείο. Μέσα από το χιούμορ μιλάει στα παιδιά από 3 ετών για τη διαφορετικότητα, την αποδοχή αλλά και τα στερεότυπα που έχουμε πολλές φορές στο μυαλό μας.
Είναι το ιδανικό ανάγνωσμα για να μιλήσουμε με τα παιδιά για τις ταμπέλες που συχνά εμείς -και κατ’επέκταση και εκείνα- βάζουμε στους άλλους ανθρώπους, για το bullying αλλά και για το πώς πρέπει να φερόμαστε σε όσους είναι διαφορετικοί από εμάς.
Ένα κουνελάκι μια μέρα φέρνει στο σπίτι έναν φίλο του για να παίξουν. Περνάει τόσο καλά με τον φίλο του που δεν παρατηρεί ότι η οικογένειά του έχει τρομοκρατηθεί από αυτή τη φιλία. Σύντομα θα ανακαλύψει γιατί… Πώς θα το διαχειριστεί;
«Όχι μόνο μπλε»
Τι θα έκανε ένα παιδί εάν το ανάγκαζαν να φοράει μόνο μπλε ρούχα; Εάν όλα του τα παιχνίδια ήταν μπλε; Και γιατί πρέπει να είναι όλα μπλε; Η υπέροχη ιστορία «Όχι μόνο μπλε», για παιδιά από 4 ετών, εξηγεί με τον πιο έξυπνο τρόπο γιατί τα στερεότυπα μας περιορίζουν, αλλά και πόσο σημαντικό είναι ο καθένας μας να μπορεί να εκφράζεται και να είναι ο εαυτός του.
Το βιβλίο περιγράφει μια πολιτεία όπου επιτρέπεται μόνο το μπλε, ενώ όλα τα χρώματα απαγορεύονται. Ένα αγοράκι, όμως, αγαπάει πολύ το κίτρινο. Αρχίζει και μαζεύει όλα τα κίτρινα αντικείμενα που βρίσκει. Μια μέρα αποφασίζει να αποκαλύψει το μυστικό του στον μπαμπά του. Μαζί βρίσκουν μια καταπληκτική και πολύ γενναία ιδέα που βοηθάει το αγόρι να αποδεχτεί τον εαυτό του, αλλά αλλάζει και όλη την πόλη για πάντα!
Πρόκειται για μια ιστορία που μαθαίνει στα παιδιά ότι είναι πολύ σημαντικό να αποδεχόμαστε τον εαυτό μας και να διεκδικήσουμε μια χαρούμενη και κυρίως πολύχρωμη ζωή.
