Μαμά.
Μια παγκόσμια λέξη που κρύβει μέσα της όλη τη ζωή. Η ηρωίδα κάθε μικρού και μεγάλου παιδιού. Ο πρώτος άνθρωπος που συνδεθήκαμε. Ο άνθρωπος που μας έφερε στον κόσμο, μας αγάπησε ανιδιοτελώς, μας φρόντισε, μας προστάτεψε από κάθε ορατό και μη κίνδυνο. Η μαμά μας. Η μαμά μας που μας μεγάλωσε και μεγάλωσε και μας είδε να φεύγουμε και να γινόμαστε κι εμείς μαμάδες.
Καθώς πλησιάζει η Γιορτή της Μητέρας θυμάμαι τη χαρά μου όταν ζωγράφιζα με τους ολοκαίνουριους μαρκαδόρους μου κάτι μοναδικό για εκείνη. Συνήθως τελείωνα γρήγορα όλες μου τις ζωγραφιές, αλλά αυτή έπαιρνε πάντα αρκετή ώρα. Μετά, έτρεχα να σπάσω τον κουμπαρά μου, αλλά ο μπαμπάς ποτέ δεν με άφηνε κι έτσι της αγοράζαμε μαζί μια κρεμαστή καρδιά. Στο τέλος, έκοβα λουλούδια κι ήμουν έτοιμη. Τη χαρά στα μάτια της ξέρω καλά ότι την έχετε δει κι εσείς στα μάτια των δικών σας μαμάδων, επομένως δεν χρειάζεται να προσπαθήσω να σας την περιγράψω.
Μεγαλώνοντας, παρέμεινα πάντα το παιδί της μαμάς μου αλλά μια μέρα έγινα κι εγώ μαμά. Διάβασα κάπου εκείνη την περίοδο μια φράση της Elizabeth Stone στην οποία αποτυπώνεται πολύ εύστοχα λίγη μόνο από τη μαγεία της μητρότητας: «Η απόφαση να κάνεις παιδί είναι πραγματικά βαρυσήμαντη. Αποφασίζεις ν’ αφήσεις την καρδιά σου να κυκλοφορεί έξω από το σώμα σου για πάντα».
Δεν το λες κι απλό, σωστά; Θυμήθηκα τότε το δώρο που συνήθιζα να της κάνω και το βρήκα κάπως συγκινητικό – και κυρίως συμβολικό, χωρίς να το γνωρίζω, τότε.
Επιστρέφοντας στο σήμερα, έχω να δω τη μαμά μου ένα έτος – και πιστεύω το ίδιο και πολλοί από εσάς. Έμεινε κλεισμένη ένα χρόνο στο σπίτι, άνοιξε και έκλεισε την τηλεόραση, φόρεσε τη μάσκα της για τα απαραίτητα, τα τάπερ σταμάτησαν να πηγαινοέρχονται, η έλλειψη αυτής της έμπρακτης αγάπης πάγωσε την καρδιά μας. Παρόλα αυτά, η μαμά μου ήταν και σε αυτήν την περίοδο το στήριγμά μου. Η υποστηρικτική φωνή που μου έλεγε ότι με θέληση, πρόγραμμα και αγάπη, μπορούν να συνδυαστούν και η τηλεργασία και η τηλεκπαίδευση. Η φωνή μέσα από το tablet για οδηγίες και εκτέλεση της σπανακόπιτάς της που ποτέ δεν θα βγει ίδια με την δική της. Η καθησυχαστική φωνή που μου έδινε ελπίδα ότι το φως είναι μπροστά, ότι θα βρεθούμε ξανά, θα αγκαλιαστούμε ξανά και για άλλη μια φορά, θα τα καταφέρουμε.
Η μαμά μου, η ηρωίδα μου για κάθε προφανή και μη λόγο.
Κι εμείς, οι ηρωίδες στα μάτια των δικών μας παιδιών.
Έτσι πάνε αυτά.
Διαχρονικά και διαδοχικά.
Η ηρωίδα όλων των εποχών έχει ένα όνομα: Μαμά.
Αν, λοιπόν, ψάχνετε κι εσείς ένα δώρο με ιδιαίτερο συμβολισμό με αφορμή τη Γιορτή της Μητέρας, σας προτείνω με σιγουριά τα 2 βιβλία. Δύο συγκινητικά βιβλία – το καθένα με τον τρόπο του και για διαφορετικούς λόγους – που αξίζει να δωρίσετε στη μαμά σας, σε φίλες, ή στον εαυτό σας.
1. Μητέρες: Μια αντισυμβατική ιστορία | Sarah Knott
Τι σήμαινε να είσαι μητέρα στο παρελθόν; Όταν η διακεκριμένη ιστορικός Sarah Knott έμεινε έγκυος, έθεσε αυτό το ερώτημα στον εαυτό της. Ωστόσο δυσκολεύτηκε να βρει καταγραφές που αφορούσαν τη μητρότητα. Επί αιώνες τους ιστορικούς απασχολούν θέματα όπως οι πόλεμοι, οι πολιτικές εξελίξεις και οι επαναστάσεις, αλλά οι λεπτομέρειες της καθημερινής φροντίδας ενός μωρού τούς αφήνουν αδιάφορους. Πολλές πτυχές της μητρότητας, τόσο του παρελθόντος όσο και του παρόντος, παραβλέπονται ή λησμονιούνται.
Με γνώμονα το δικό της βίωμα, από την αποβολή ως την κύηση, τον τοκετό και τη βρεφική ηλικία των δύο της παιδιών, η Sarah Knott διερευνά μέσα από το βιβλίο της, Μητέρες, την ολοένα μεταβαλλόμενη εμπειρία της μητρότητας στη διάρκεια των τελευταίων αιώνων. Αντλώντας στοιχεία από μια ετερόκλητη συλλογή τεκμηρίων –ανολοκλήρωτα γράμματα, βιαστικές ημερολογιακές καταχωρίσεις, δικαστικά αρχεία και μια φιγούρα σε μια ζωγραφιά– το βιβλίο αυτό διασώζει και ζωντανεύει τις χαμένες ιστορίες των συνηθισμένων γυναικών, των συνηθισμένων μητέρων.
Από τις ωδίνες μιας σκλάβας στις φυτείες της Νότιας Καρολίνας ως το θριαμβευτικό χαμόγελο της ερωμένης του βασιλιά που έχει συλλάβει τον διάδοχο του θρόνου· από τη νοικοκυρά των προαστίων της δεκαετίας του 1950 ως την εργάτρια που πάει στο εργοστάσιο με το μωρό της· από την έποικο στο Φαρ Ουέστ με τα οχτώ παιδιά ως τη φεμινίστρια του 1970 που μάχεται για το δικαίωμά της να αποφασίζει αν θα κάνει παιδιά, οι Μητέρες συνθέτουν μια συγκινητική εικόνα της μητρότητας που θα σας καθηλώσει.
Το συγκεκριμένο βιβλίο είναι η επιλογή μου για το φετινό δώρο της δικής μου μαμάς. Συγκινητικό και διαφωτιστικό, βασισμένο σε μια δύσκολη και εκ βαθέων έρευνα σε μια εξαιρετική μετάφραση της Στέλλας Κάσδαγλη.
2. Γεια, μαμά | Polly Dunbar
Μόλις κυκλοφόρησε κι είναι ένα πραγματικά υπέροχο βιβλίο-δώρο για τις χαρές και τις δυσκολίες της μητρότητας, που θα σας κάνει να δακρύσετε από τα γέλια – κι από αγάπη! Πρόκειται για ένα πρωτότυπο εικονογραφημένο «ημερολόγιο» για τη μητρότητα από τη βραβευμένη Αγγλίδα εικονογράφο Polly Dunbar – την εικονογράφο της Αγκαλιάς. Με έξυπνο χιούμορ, ειλικρίνεια και τρυφερότητα αποτυπώνει τη χαρά αλλά και την κούραση και την αγωνία που νιώθει κάθε μητέρα καθώς το παιδί της μεγαλώνει.
Η ίδια η συγγραφέας και εικονογράφος του βιβλίου γράφει και προσωπικά με συγκινεί:
«Γράφω και εικονογραφώ παιδικά βιβλία από τότε που αποφοίτησα από τη σχολή καλών τεχνών, αλλά δεν είχα σκεφτεί ποτέ να ζωγραφίσω κάτι για μεγάλους, μέχρι που έκανα τα παιδιά μου. Δεν ήθελα όλες εκείνες οι ξεκαρδιστικές και όμορφες στιγμές της παιδικής τους ηλικίας να χαθούν σαν να τις πήρε ο άνεμος. Ένιωσα ότι ο μόνος τρόπος να τις απαθανατίζω ήταν μέσα από βιαστικά σκιτσάκια, κάτι σαν ημερολόγιο με εικόνες, αν θέλετε. Αυτά τα σκιτσάκια γίνονταν ως επί το πλείστον υπερβολικά νωρίς το πρωί, μ’ έναν καφέ στο χέρι, με το μπλοκ μου στα πόδια μου, με τα αγόρια να σκαρφαλώνουν πάνω μου και να «δανείζονται» τα μολύβια μου. Ελπίζω ότι, εκτός από την ολοκληρωτική εξάντληση και το απόλυτο πανδαιμόνιο που χαρακτηρίζουν τη μητρότητα, κατάφερα να απεικονίσω ένα μέρος της μαγείας όλης αυτής της περιόδου».
Το βιβλίο Γεια, μαμά είναι ένα από τα καλύτερα δώρα που μόλις έκανα στον εαυτό μου και στις φίλες μου.
Ό,τι κι αν επιλέξετε, όμως, το ωραιότερο δώρο για μια μαμά, όσο κλισέ κι αν ακούγεται, είναι η αγάπη των παιδιών της. Δείξτε την και δεχτείτε την με κάθε τρόπο.
