Μια άποψη που έτυχε μεγάλης αποδοχής κι άσκησε μεγάλη γοητεία. Ειδικά σε γονείς που επηρεάστηκαν μεν απ’τους υποστηρικτές της επιτρεπτικότητας, είναι, όμως, αρκετά ειλικρινείς με τον εαυτό τους, ώστε να διαπιστώσουν ότι δεν αποδέχονται πάντοτε τη συμπεριφορά των παιδιών τους. Πρόκειται για μια ακόμη εσφαλμένη κι επιζήμια άποψη, που εμποδίζει τους γονείς να’ναι αληθινοί. Μπορεί να μετριάζει λίγο την ενοχή που, συνήθως, νιώθουν οι γονείς, όταν δεν αποδέχονται τα παιδιά τους. Στην πραγματικότητα, όμως, αυτή η άποψη έχει βλάψει πολλές σχέσεις γονέων-παιδιών.
Επίσης, αυτή η άποψη παρέχει επιστημονικό άλλοθι στους γονείς να χρησιμοποιούν την εξουσία ή τη δύναμή τους για να περιορίζουν συγκεκριμένες συμπεριφορές που δεν μπορούν ν’αποδεχτούν. Να βάζουν “όρια”. Την έχουν ερμηνεύσει έτσι, ώστε να’ναι δικαιολογημένοι όταν ελέγχουν/περιορίζουν/απαγορεύουν/απαιτούν ή αρνούνται, εφόσον το κάνουν μ’ έξυπνο τρόπο, ώστε το παιδί να το αντιλαμβάνεται ως απόρριψη όχι του ίδιου αλλά της συμπεριφοράς του.
Εδώ βρίσκεται η πλάνη.
Πώς μπορείτε ν’αποδεχτείτε το παιδί σας ανεξάρτητα κι αντίθετα απ’τα συναισθήματά σας μη αποδοχής απέναντι σ’οτιδήποτε κάνει ή λέει; Τι είναι “το παιδί” αν όχι ένα παιδί που συμπεριφέρεται, ενεργεί κατά έναν συγκεκριμένο τρόπο σε μια συγκεκριμένη χρονική στιγμή; Είναι ένα παιδί που συμπεριφέρεται μ’ έναν συγκεκριμένο τρόπο, απέναντι στον οποίο ο γονέας έχει κάποια συναισθήματα, ανεξάρτητα αν είναι συναισθήματα αποδοχής ή μη αποδοχής κι όχι μια αφηρημένη έννοια που ονομάζεται “παιδί”.
Από τη δική του οπτική γωνία το παιδί αισθάνεται το ίδιο;
Αν έχει την αίσθηση ότι δεν αποδέχεστε το να πατάει με τα λερωμένα του παπούτσια στον καινούργιο σας καναπέ, θα συμπεράνει ότι, παρόλο που δεν σας αρέσει να βάζει τα πόδια του στον καναπέ, ωστόσο το αποδέχεστε ως πρόσωπο; Μάλλον το αντίθετο:
Αναμφίβολα το παιδί αισθάνεται ότι, εξαιτίας αυτού που κάνει ως πρόσωπο αυτήν τη στιγμή, εσείς στην πραγματικότητα δεν το αποδέχεστε.
Το να καταλάβει ένα παιδί ότι οι γονείς του αποδέχονται το ίδιο αλλά δεν αποδέχονται την πράξη του, ακόμη κι αν ήταν δυνατό για έναν γονέα να διαχωρίσει αυτά τα δύο, πρέπει να’ναι τόσο δύσκολο όσο να το κάνετε να πιστέψει ότι το ξύλο που τρώει “πονάει περισσότερο τους γονείς του παρά το ίδιο”.
Το κατά πόσο ένα παιδί αισθάνεται ότι δεν γίνεται αποδεκτό ως πρόσωπο εξαρτάται απ’το πόσες συμπεριφορές του δεν γίνονται αποδεκτές. Γονείς που βρίσκουν μη αποδεκτά πολλά απ’όσα λένε ή κάνουν τα παιδιά τους, αναπόφευκτα θα καλλιεργήσουν σ’αυτά τα παιδιά ένα βαθύ συναίσθημα ότι δεν γίνονται αποδεκτά ως πρόσωπα. Αντίθετα, γονείς που αποδέχονται πολλά απ’όσα λένε/κάνουν τα παιδιά τους, θα μεγαλώσουν παιδιά που θα αισθάνονται αποδεκτά ως πρόσωπα.
Είναι προτιμότερο να ομολογήσετε ότι δεν το αποδέχεστε ως πρόσωπο, όταν λέει/κάνει κάτι μ’ έναν συγκεκριμένο τρόπο μια συγκεκριμένη στιγμή.
Έτσι το παιδί θα μάθει να σας βλέπει ως ξεκάθαρο και ειλικρινή, γιατί είστε αληθινός.
Επίσης, όταν λέτε επιτακτικά σε ένα παιδί:
“Σε αποδέχομαι, αλλά σταμάτα να…” έχετε ελάχιστες πιθανότητες να τροποποιήσει τη συμπεριφορά του με τη χρήση της εξουσίας.
Στα παιδιά δεν αρέσει καθόλου να τους αρνούνται, να τα περιορίζουν ή να τους απαγορεύουν κάτι οι γονείς τους. Ανεξάρτητα απ’το είδος της εξήγησης που συνοδεύει τη χρήση τέτοιας εξουσίας και δύναμης. Η “θέσπιση ορίων” είναι πολύ πιθανόν να πυροδοτήσει κάποια αντίδραση των παιδιών προς τους γονείς. Με τη μορφή της αντίστασης, της εξέγερσης, των ψεμάτων και της έντονης δυσφορίας.
Επιπλέον, υπάρχουν πολύ πιο αποτελεσματικές μέθοδοι επηρεασμού των παιδιών, για ν’αλλάξουν τη μη αποδεκτή απ’τους γονείς συμπεριφορά, απ’τη χρήση της γονεϊκής εξουσίας για θέσπιση ορίων ή τον περιορισμό.
Απόσπασμα από το βιβλίο του Thomas Gordon, Τα μυστικά του αποτελεσματικού γονέα
