Υπάρχει μια “σχολή” που λέει ότι τα παιδιά πρέπει να τα ξέρουν όλα και υπάρχει και η δική μου, που λέει ότι τα παιδιά, μέχρι 12 ετών έστω, πρέπει να ξέρουν τα μισά.
Θα μου πεις τα παιδιά ξέρουν καλύτερα από εμάς, ξεσκάβουν την αλήθεια με απέραντη ευκολία, οσμίζονται στον αέρα το πρόβλημα και δεν μπορείς να τους κρυφτείς. Σίγουρα όμως μπορείς να τα καθησυχάσεις για πολλά πράγματα που ταλανίζουν τη δική σου καθημερινότητα.
Δεν χρειάζεται να ζει μαζί σου τις καθημερινές σου αγωνίες, που είναι αμέτρητες. Δεν μπορείς να του ζητάς να συμπάσχει γιατί δεν έχεις χρήματα να αγοράσεις το αγαπημένο σου άρωμα, γιατί μάλωσες με φίλη σου, γιατί με τον άντρα σου έχετε να αγκαλιαστείτε εβδομάδες, γιατί έχει βγει εδώ και καιρό η ρίζα στα μαλλιά σου, γιατί φοράς την ίδια τριμμένη φόρμα μέσα στο σπίτι.
Δεν χρειάζεται να ζει με μια δυστυχισμένη μαμά, που αντανακλά απόγνωση και θυμό. Μια δηλητηριασμένη ύπαρξη που μπορεί να ξεσπάσει πάνω του τα βάσανά της, τους καημούς της, τις αγωνίες της. Δεν φταίνε σε τίποτα τα παιδιά, κάθε φορά που περνάμε δύσκολα, όμως αυτά είναι πάντα οι αποδέκτες της κακής μας ψυχολογίας. Και το χειρότερο είναι ότι επειδή δεν μπορούν να αναλύσουν όλη αυτή την κατάσταση, πιστεύουν ότι φταίνε αυτά.
Πριν μερικές μέρες τα παιδιά μου έπαιζαν στο χαλί αμέριμνα. Γελούσαν, φώναζαν με ενθουσιασμό, τραγουδούσαν. Εγώ πηγαινοερχόμουν μέσα στο σπίτι ύστερα από μια πραγματικά δύσκολη μέρα. Τα γέλια τους και οι φωνές τους έφταναν στα αυτιά μου σαν ένας θόρυβος που με αποσπούσε από τις μαύρες σκέψεις μου, που τρυπούσαν τον λαβύρινθο του μυαλού μου και με αποσπούσαν από το να βρω λύσεις για πρακτικά θέματα.
“Κάνε ησυχία επιτέλους” ούρλιαξα και στο δωμάτιο απλώθηκε βουβαμάρα. Μόλις είχα πει στα παιδιά μου “μην παίζετε”, “μην γελάτε”, “μην τραγουδάτε” γιατί δεν είμαι καλά. Μόλις τα είχα μετατρέψει σε σκουπιδοτενεκέ των δικών μου αγωνιών. Και αυτό ήταν κάτι που έκανα αρκετά συχνά. Και κάθε φορά που το έκανα, την επόμενη αυτομαστιγωνόμουν και υποσχόμουν στον εαυτό μου ότι δεν θα το ξανακάνω. Και έτρεχα κοντά τους, τα αγκάλιαζα και έλεγα “συγγνώμη αλλά η μαμά είχε τα νεύρα της”, και τελικά κατέληξα μια μαμά που έχει πάντα τα νεύρα της, που ποτέ δεν είναι καλά, και που πρέπει να φτιάξουν τα πράγματα για να είναι καλά. Και ίσως τελικά να μην φτιάξουν ποτέ τα πράγματα, και ίσως αυτή η μαμά να μην είναι ποτέ καλά.
Η ζωή δεν είναι εύκολη και συχνά άδικη. Δεν έχουμε το δικαίωμα να κρεμάμε στα παιδιά μας όλες τις αδικίες του κόσμου. Δεν είναι λάθος να γνωρίζουν ότι ο κόσμος μας δεν είναι αγγελικά πλασμένος. Είναι λάθος, με τη στάση μας να δείχνουμε ότι δεν μπορούμε να τον αντιμετωπίσουμε. Είναι άδικο να εισβάλουμε τρομοκρατικά στον ευάλωτο κόσμο τους και να τους ζητάμε να μας καταλάβουν, να μας συμπονέσουν. Αυτός είναι ο δικό μας ρόλος. Και είναι διπλός. Να αγκαλιάσουμε το θυμωμένο παιδί που ξεσηκώνεται μέσα μας ώστε να είναι ο υπεύθυνος ενήλικας που χρειάζεται το παιδί που βρίσκεται απέναντί μας.
Τα προβλήματά μας είναι δικά μας. Και πρέπει να παραμείνουν δικά μας, όσο τα παιδιά χτίζουν τον δικό τους κόσμο. Η ενήλικη ζωή μας είναι ο δικός μας αγώνας. Δεν μπορούν λοιπόν να χρεώνονται τα βάρη ενός αγώνα που δεν είναι δικός τους.