Τον τελευταίο καιρό, η μητρότητα με έχει εξαντλήσει. Δεν ξέρω για ποιο λόγο, αλλά τα παιχνίδια εξουσίας στο σπίτι μας αυξάνονται περισσότερο από όσο θα ήθελα κι εγώ με τη σειρά μου δυσκολεύομαι να διατηρήσω την ψυχραιμία μου. Δεν υπάρχει κατανόηση ανάμεσα στα παιδιά μου κι εμένα, κι αυτό φαίνεται στη συμπεριφορά τους. Κάποιες φορές φταίει το ότι είναι κουρασμένα και έχουν κακή διάθεση, αλλά κάποιες άλλες μου φαίνεται πως είναι άτακτα μόνο και μόνο επειδή θέλουν να φέρονται άσχημα. Το μόνο που καταφέρνουν τα timeout είναι να χειροτερεύουν τα πράγματα, ενώ καταλήγω να νιώθω ανήμπορη και απογοητευμένη.
Η ήπια γονεϊκότητα είναι μια προσέγγιση που ενθαρρύνει τη συνεργασία με τα παιδιά σας, σε αντίθεση με την παραδοσιακή αυταρχική σχέση εξουσίας μεταξύ γονιού και παιδιού. Σύμφωνα με τη σελίδα The Conversation.com, η ήπια γονεϊκότητα ενθαρρύνει το διάλογο ανάμεσα σε παιδιά και γονείς. Συστήνει τις επιλογές αντί για τις απαιτήσεις και την υιοθέτηση μιας παιγνιώδους προσέγγισης στην ανατροφή των παιδιών. Οι κακές συμπεριφορές περιγράφονται αποκλειστικά και μόνο ως τέτοιες – συμπεριφορές – ενώ οι υποστηρικτές της ήπιας γονεϊκότητας φροντίζουν να αποδίδεται ο χαρακτηρισμός της «άτακτης ή κακής» συμπεριφοράς στην πράξη και όχι στο παιδί που την εκτέλεσε.
Επίσης, οι γονείς που υιοθετούν την ήπια γονεϊκότητα πιστεύουν στην ελεύθερη έκφραση και εξέλιξη των συναισθημάτων και δεν επιβάλλουν τη στοργή τους στα παιδιά τους, αν δεν εκφράσουν τα ίδια ρητά την επιθυμία για κάτι τέτοιο. Ίσως τα παιδιά μου φέρονταν άσχημα γιατί ο τρόπος που τους φέρομαι δεν ανταποκρίνεται σε αυτά.
Μήπως χρειάζονταν μια πιο ήπια προσέγγιση;
Το πείραμα
Ήμουν σίγουρη πως υπήρχε εναλλακτική και έπρεπε να τη βρω σύντομα. Όταν άκουσα για πρώτη φορά για την ήπια γονεϊκότητα, είχα ενδοιασμούς, αλλά όσο περισσότερα μάθαινα, τόσο περισσότερο μου κινούνταν το ενδιαφέρον. Εφόσον η αυταρχική σχέση εξουσίας προφανώς δεν είχε αποτελέσματα για μας, ίσως η αντίθετη προσέγγιση να είχε. Φοβόμουν λίγο πως η μέθοδος αυτή απλά θα με έκανε έρμαιο των tantrum, αλλά είχα φτάσει στο σημείο που ήμουν διατεθειμένη να δοκιμάσω τα πάντα. Αποφάσισα να βουτήξω στα βαθιά της ήπιας γονεϊκότητας για μια βδομάδα, για να διαπιστώσω αν μπορούσα να μάθω κάποια καινούρια κόλπα για τη γονεϊκότητα και να δω αν αυτό θα επηρέαζε τις συμπεριφορές των παιδιών μου.
Μέρα 1η
Η πρώτη μέρα της ήπιας γονεϊκότητας ήταν για μένα κάτι το εντελώς καινούριο. Χρειάστηκε να βάλω υπενθύμιση στο ξυπνητήρι μου, ώστε να ξεκινήσω τη μέρα, σκεπτόμενη ενεργά τις γονεϊκές μου επιλογές. Για μένα, μεγάλο μέρος της γονεϊκότητας βασίζεται τελικά σε συνήθειες που απέκτησα σε βάθος χρόνου και προέκυψαν από ευκολία ή ανάγκη, όπως για παράδειγμα το να φωνάζω πρωινές εντολές και να δίνω τελεσίγραφα για να φορεθούν τα παπούτσια αυτή τη στιγμή. Έπρεπε να σπάσω το καλούπι των αντιδράσεών μου και να αρχίσω να συνεργάζομαι με τα παιδιά μου, για να διαπιστώσω πώς θα μπορούσε να αλλάξει η δυναμική της οικογένειάς μας. Αντί να πω στο γιο μου να ντυθεί για το σχολείο μια συγκεκριμένη ώρα, του το έθεσα με το που ξύπνησε, ρωτώντας τον αν θα άνοιγε τις κουρτίνες του και θα ντυνόταν, για να ξεκινήσει αυτή τη νέα μέρα. Η ερώτηση, αντί για τη συνηθισμένη εντολή, τον βοήθησε να νιώσει πως έλεγχε περισσότερο το πρωινό του, ενώ δίνοντας περισσότερο χρόνο, αποφύγαμε τον πανικό της τελευταίας στιγμής που συνήθως είναι το επιστέγασμα του να του λέω ξανά και ξανά να ντυθεί. Απόλαυσα το αίσθημα μιας μικρής νίκης απέναντι στο πρωινό χάος, κι έτσι η καλή αυτή διάθεση μάς βοήθησε να απολαύσουμε το υπόλοιπο της μέρας χωρίς το άγχος που συνήθως παραμένει μετά από ένα πρωινό παιχνίδι εξουσίας.
Μέρα 2η
Παρόλο που η πρώτη μέρα του εγχειρήματός μου ήταν επιτυχής, δεν ήμουν ακόμη απόλυτα πεπεισμένη για την ήπια γονεϊκότητα. Κάποιες μέρες είναι απλά καλές, και ίσως το σύμπαν να είχε συνωμοτήσει για να κάνει την προηγούμενη μέρα ήρεμη και όχι αγχωτική. Δεν ήμουν σίγουρη για το αν τα παιδιά μου μπορούσαν να είναι καλοί «συνεργάτες» στη ρύθμιση της οικογενειακής μας καθημερινότητας, αλλά ήθελα να το διαπιστώσω. Ζήτησα τη γνώμη των παιδιών μου για το πώς θα έπρεπε να οργανώσουμε τη μέρα, ώστε να έχουμε χρόνο να απολαύσουμε τη συνύπαρξή μας ως οικογένειας, αλλά και να τελειώσουμε τις δουλειές του σπιτιού. Φυσικά, το πρώτο πράγμα που ήθελαν τα παιδιά μου ήταν να παίξουν. Έβγαλαν τα ντόμινο και τα επιτραπέζια και ένα σωρό βιβλία κι όλα πήγαιναν πρίμα, μέχρι που ήρθε η γιαγιά τους να τα πάρει έξω, κι εγώ έμεινα να κοιτάζω ένα τεράστιο χάος στο πάτωμα του σαλονιού. Όταν τους δόθηκε η επιλογή να βοηθήσουν στο συμμάζεμα, για να μην τα κάνει όλα μόνη η μαμά ή να φύγουν αμέσως για γλειφιτζούρια και παιδική, μαντέψτε τι διάλεξαν; Φυσικά τα γλυκά και το πάρκο.
Αργότερα, όταν επέστρεψαν και βρήκαν το σπίτι καθαρό, ήθελαν να παίξουν ξανά. Τους είπα ότι δεν ήθελα να παίξω γιατί είχα στενοχωρηθεί που χρειάστηκε να μαζέψω μόνη μου το χάος νωρίτερα. Ο γιος μου το σκέφτηκε για λίγο και πρότεινε να παίξουμε με τα λέγκο, ώστε να τα μαζέψουμε όλοι μαζί στο τέλος. Παρά τις αμφιβολίες μου, συμφώνησα με το σχέδιο αυτό – και μόλις τελειώσαμε το παιχνίδι, εκείνος και η αδερφή του άρχισαν να τραγουδάνε το τραγουδάκι του μαζέματος και βοήθησαν πρόθυμα, ώσπου μαζεύτηκε και το τελευταίο κομμάτι. Ίσως τελικά κάτι δούλευε με αυτή την προσέγγιση. Παρόλο που ένιωσα πως υπερέβαλα για τα συναισθήματά μου, όταν τους είπα πως δεν ήθελα να παίξω, τους έδωσα την ευκαιρία να δείξουν ενσυναίσθηση, ενώ συνήθως απλά θα τους έφερνα αντιμέτωπους με συνέπειες (θα έπαιρνα το παιχνίδι αν δεν το μάζευαν ή δεν θα τους άφηνα να παίξουν κάτι καινούριο μέχρι να μαζέψουν).
Μέρα 3η
Μέχρι και την τρίτη μέρα, όλα κυλούσαν ομαλά στο ταξίδι της ήπιας γονεϊκότητας. Όλα άλλαξαν όταν τα παιδιά μου τσακώθηκαν άσχημα για ένα πιάτο ρύζι, ενώ εγώ θήλαζα το μωρό σε άλλο δωμάτιο. Ο γιος μου όρμησε στο δωμάτιό μου, και παρόλο που με το στόμα σχημάτισα τις λέξεις «ΒΓΕΣ ΕΞΩ ΤΩΡΑ» (κάτι που δεν συνάδει πολύ με την ήπια γονεϊκότητα, αλλά πραγματικά, το μωρό ήταν έτοιμο να αποκοιμηθεί) αρνήθηκε να φύγει χωρίς να μου πει τον πόνο του για το ότι η αδερφή του πήρε όλο το ρύζι που έπρεπε να μοιραστούν για τα taco τους. Τσίριξε: Μαμά, ούτε καν το τρώει! Το απλώνει πάνω στο τραπέζι και δεν με αφήνει να πάρω! Το μωρό δεν επρόκειτο πλέον να κοιμηθεί, και υπό κανονικές συνθήκες σε αυτό το σημείο θα μοίραζα timeout σε όλους, μέχρι να σκεφτώ πώς θα αντιμετωπίσω αυτή την κ*λοκατάσταση. Όμως υπενθύμισα στον εαυτό μου να συνεργαστεί με τα παιδιά μου, αντί να περάσω κατευθείαν στην τιμωρία, κι έτσι πήγα να δω το φιάσκο των βεβηλωμένων taco.
Πήρα μια βαθιά ανάσα, είδα το μέγεθος της καταστροφής και παρά την οργή που έκανε το αίμα μου να βράζει για πολλούς λόγους, προσπάθησα να συζητήσω μαζί τους για το τι τους συνέβαινε συναισθηματικά. Ήξερα πως η κόρη μου ήταν κουρασμένη κι έτσι τη ρώτησα αν ήθελε να πάει να ξαπλώσει κι εκείνη συμφώνησε (τρίβοντας τα μάτια της) πως πράγματι, αυτό χρειαζόταν. Αφού καθάρισα και έδωσα περισσότερο φαγητό στο γιο μου, κάθισα μαζί του και μιλήσαμε για τους λόγους, για τους οποίους ήταν σημαντικό να μην με διακόπτει όσο ταΐζω το μωρό και γιατί δεν πρέπει να ουρλιάζει κατάμουτρα στην αδερφή του, όταν εκείνη κάνει κάτι που δεν πρέπει. Η όλη δοκιμασία με εξάντλησε εντελώς. Για να είμαι ειλικρινής, το να τους ξαποστείλω όλους σε timeout θα ήταν μια πολύ πιο εύκολη λύση, που θα απαιτούσε πολύ λιγότερη υπομονή και κριτική σκέψη. Ωστόσο, σε τελική ανάλυση, χάρηκα που αφιέρωσα χρόνο στο να μιλήσω μαζί τους για τα συναισθήματά τους, αντί να τους περιορίσω στα δωμάτιά τους, επειδή δεν μπορούσα να ασχοληθώ μαζί τους. Ένιωσα πως έδωσα ένα καλό παράδειγμα υπομονής με την προσέγγισή μου – ήμουν η μαμά που θα ήθελα να θυμούνται.
Διαβάστε τη συνέχεια στην επόμενη σελίδα