Αυτό ήταν. Ούτε καρεκλάκια σκέψης, ούτε συνέπειες, ούτε τιμωρίες.
Ο γιος μου δεν με χρειαζόταν για να τον κάνω να νιώσει άσχημα, μόνο και μόνο επειδή κατά λάθος μ’έκανε να αισθανθώ πόνο. Χρειαζόταν να ξέρει ότι έχω εμπιστοσύνη στην ικανότητά του να κάνει κάτι καλύτερο απ’αυτό. Να μάθει, να επανορθώσει. Χρειαζόταν να γνωρίζει ότι το σωστό πράγμα που έχουμε να κάνουμε μετά από ένα λάθος, είναι να ζητήσουμε ολόψυχα συγγνώμη. Είχε ανάγκη να καταλάβει, τι θα μπορούσε να κάνει διαφορετικά.
Εκείνο το βράδυ, πριν κοιμηθεί, με πλησίασε και με φίλησε στο μάγουλο, ακριβώς στο κόκκινο σημείο που με είχε κάψει ο πάγος.
«Συγγνώμη που σε πλήγωσα με τον πάγο μαμά», είπε.
«Συγγνώμη που σε τρόμαξα, όταν φώναξα», είπα εγώ.
Όλοι θα’χουμε στιγμές όπου θα λάβουμε μηνύματα απ’τα παιδιά μας μ’έναν εντελώς διαφορετικό τρόπο από εκείνον που θέλουν. Θα μας πετάξουν πάγο, ακόμα κι αν σκοπεύουν να μας πετάξουν χιόνι. Κι αν μπορούμε να επιλέξουμε να δούμε τα λάθη των παιδιών μας ως ευκαιρίες για να τους προσφέρουμε καθοδήγηση, μπορούμε να τα βοηθήσουμε να μεγαλώσουν σωστά. Αυτός ο θετικός τρόπος δεν είναι πάντα σαφής ή εύκολος. Σίγουρα, όμως, κάνει μεγάλη διαφορά στο δεσμό με το παιδί μας. Επίσης, με βοηθάει να θυμάμαι πως η ανάρμοστη συμπεριφορά δεν είναι πάντα αυτό που δείχνει.
Ακόμα και τώρα, αρκετά χρόνια μετά, όταν με το γιο μου δεν έχουμε βλεμματική επαφή, ίσως αναρωτηθώ εάν ψάχνει τρόπο να συνδεθεί μαζί μου, αλλά έχει χάσει εντελώς το στόχο. Χρειάζεται να διακόψουμε και να επανασυνδεθούμε; Ποια είδους καθοδήγηση λείπει εδώ; Ο φόβος και ο πόνος θολώνουν την κρίση και τις σκέψεις μου;
Το εκπληκτικό μ’αυτή την προσέγγιση στην ανάρμοστη συμπεριφορά είναι ότι λειτουργεί στα μικρά παιδιά και τώρα λειτουργεί και στις προ-εφηβικές περιπέτειες μας.
Στην ηλικία των δέκα, ο γιος μου γνωρίζει ότι μερικές φορές χρειάζεται να σταματήσουμε και να ξεκινήσουμε απ’την αρχή.
«Αυτό μοιάζει σαν την κατάσταση με τον πάγο», είπα πρόσφατα στο γιο μου όταν αισθάνθηκα μία πιθανή μάχη. Προσπάθησε να υποστηρίξει τον τρόπο του με όχι πολύ ωραίες λέξεις.
«Νομίζω ότι πρέπει να βρούμε έναν καλύτερο τρόπο να μιλήσουμε γι’αυτό», συνέχισα. «Μαμά, εντάξει. Δεν νομίζω ότι με καταλαβαίνεις. Μισό λεπτό, θα προσπαθήσω ξανά», είπε ο γιος μου.
Έπειτα πήρε μια βαθιά ανάσα και χαμογελάσαμε ο ένας στον άλλον. Λόγω αυτής της παύσης (και περίπου έξι χρόνια πρακτικής, ατελών στιγμών και προθυμίας επανασύνδεσης) ήμασταν σε θέση να συνεχίσουμε τη διαφωνία μας μ’ένα χρήσιμο τρόπο και με σεβασμό.
«Ανησυχώ, αυτό είναι που αισθάνομαι αυτή τη στιγμή»… μου εμπιστεύτηκε τις ανάγκες και τα συναισθήματά του.
Αυτή η διαδικασία που προσφέρει καθοδήγηση, ακούγοντας τις ανάγκες και δείχνοντας εμπιστοσύνη ότι τα παιδιά είναι ικανά να μάθουν, βρίσκεται στον πυρήνα της ανατροφής των παιδιών με σεβασμό, αγάπη και καλοσύνη. Η ενσυναισθητική γονεϊκότητα δεν είναι ένας τρόπος να μάθουμε στα παιδιά να συμπεριφέρονται τέλεια όλη την ώρα. Είναι ένας τρόπος να βλέπουμε τα λάθη (δικά μας και δικά τους) ως μέρος του ταξιδιού. Η καθοδήγηση και η εμπιστοσύνη αντικαθιστούν την τιμωρία και τις συνέπειες. Ως αποτέλεσμα τα παιδιά θέλουν να γίνονται καλύτερα επειδή πιστεύουν, δικαίως, ότι μπορούν.
Δεν υπάρχει αμφιβολία ότι καθώς το παιδί σας μεγαλώνει, θα κάνει επιλογές που θα αποδειχθούν λανθασμένες.
Η ανάρμοστη συμπεριφορά είναι εγγυημένη στην παιδική ηλικία.
Το να είστε πρόθυμοι να αποδεχτείτε, να ακούσετε και να προσφέρετε καθοδήγηση αντί να τιμωρήσετε, είναι βέβαιο ότι θα γίνει θετική συμπεριφορά στη ζωή τους.
Απόδοση και Επιμέλεια – V for Vallia – Ενσυναίσθηση
Πρωτότυπο κείμενο, εδώ
