Ήμουν μόλις έντεκα χρονών, όταν μία από τις συμμαθήτριές μου μας εκμυστηρεύτηκε, την ώρα που βάζαμε τις φόρμες μας για τη γυμναστική, πως της είχε «έρθει» η περίοδος. Η ανακοίνωσή της είχε προκαλέσει ιδιαίτερη αίσθηση, ειδικά επειδή είχε συνοδευτεί με την διευκρίνιση πως δε θα μπορούσε να γυμναστεί, αφού πονούσε, και τότε όλα τα κορίτσια την περικυκλώσαμε, βομβαρδίζοντάς την με ερωτήσεις, ψάχνοντας να βρούμε πάνω της τα «καινούργια σημάδια» μιας τέτοιας νέας εμπειρίας.
Σαράντα χρόνια πριν, με τις συζητήσεις πάνω σε τέτοια θέματα να θεωρούνται ταμπού και χωρίς τη σημερινή πρόσβαση λόγω του ίντερνετ σε κάθε είδους πληροφορία, η εμμηνορρυσία φάνταζε σε μας, τις προέφηβες, σαν ένα μυθικό γεγονός. Πολλά από τα κορίτσια, είχαν χρησιμοποιήσει τότε λέξεις όπως: «Η κόκκινη επιδρομή», «Τα κόκκινα χιόνια», «Η κατάρα της Εύας» και άλλα τέτοια γλαφυρά και γραφικά, που δίνουν μία ιδέα για το πόσο λίγο ενημερωμένες ήμαστε. Καθώς η μία μετά την άλλη, μπαίναμε στην εφηβεία, η ανταλλαγή πληροφοριών και η περιέργειά μας φούντωνε. Μία από τις συμμαθήτριες, που είχε μπαμπά γυναικολόγο, ανέλαβε να μας μυήσει στα μυστικά της θηλυκής φύσης. Το γυναικείο σποράκι πέφτει κάθε μήνα, μας είχε πει, κι αν δεν συναντήσει τα αντρικά σποράκια, καταστρέφεται, κι αυτό δίνει την αιμορραγία. Η εξήγηση, αν και φαινόταν απλοϊκή, ήταν η πρώτη μας επιστημονική εξήγηση πάνω σε αυτό το θέμα και είχε κάπως διαλύσει την ομίχλη που αιωρούνταν πάνω από τέτοια ζητήματα. Ωστόσο, ακόμη και μετά από αυτό, συνεχίζαμε να πιστεύουμε πως το αίμα της περιόδου είναι βρόμικο, πως η εμμηνορρυσία είναι ένα «πρόβλημα» των γυναικών, πως θα ήταν μεγάλη ξεφτίλα να λερωθείς από το αίμα σου, πως τα ταμπόν μπορούν να σε διακορεύσουν- αφού ήταν σαν να βάζεις ένα πώμα μέσα σε μία οπή που όφειλε να μείνει ανέγγιχτη κλπ…
Όταν ήρθε η σειρά μου, η μητέρα μου αντιμετώπισε το καινούργιο συμβάν με άνεση, χαμογελώντας και εξηγώντας μου με μία πρόταση τι ακριβώς μου συνέβαινε. «Το αίμα δείχνει πως ωρίμασες, πως όλα πάνε καλά στο σώμα σου και πως όταν μεγαλώσεις θα μπορείς να κάνεις παιδιά» είπε απλά, και μου έδωσε τις σερβιέτες. Όλη αυτή η απλότητα στις εξηγήσεις με ανακούφισε και όλοι οι φόβοι μου έσβησαν αυτόματα!
Τα χρόνια περάσανε, έγινα μητέρα, απέκτησα κόρη και, μέχρι πριν λίγο καιρό, δεν είχα μπει ποτέ στη διαδικασία να σκεφτώ τον τρόπο με τον οποίο θα αντιμετώπιζα την μετάβαση της δικής μου κόρης στην ωρίμανση. Μέρα με την μέρα, έβλεπα τα σημάδια: Το κορμί της που άνθιζε, τα στήθη που φούσκωναν, οι καμπύλες που όλο και αυξάνονταν. Αλλά δεν προβληματιζόμουν. Στο σπίτι μας υπήρχε πάντα μία άνεση σε όλα αυτά τα θέματα. Από τότε που ήταν μικρό κοριτσάκι, άφηνα που και που – με αφορμή τη δική μου εμμηνορρυσία- μικρά, αλλά σαφή μηνύματα: «Έχω περίοδο, όπως όλες οι γυναίκες, όπως κάποτε θα έχεις κι εσύ…» ή «Αυτή η αιμορραγία κάθε μήνα είναι κάτι φυσιολογικό, ούτε πονάει, ούτε είναι βρόμικη» Είχα αποφασίσει να αφήσω τα πράγματα να έρθουν ομαλά και φυσικά, πιστεύοντας πως ίσως μία επί τούτου πρώιμη συζήτηση ή μία επιμελημένη προετοιμασία πάνω σε αυτό το θέμα, θα μεγέθυνε ή, ακόμη χειρότερα, θα δαιμονοποιούσε μία φυσιολογική λειτουργία.
Όταν εκείνη μου είπε: «Μαμά, θέλω να σου πω κάτι», ντροπαλά, κάπως αμήχανα, με έναν μικρό πανικό και με ένα μικρό δέος, ξαφνικά κατακλύστηκα από άγχος και από ενοχές. Μήπως είχα αργήσει; Μήπως δεν είχα προετοιμάσει έγκαιρα το παιδί μου; Μήπως δεν το είχα ενημερώσει σωστά, αφήνοντάς το έρμαιο στην παραπληροφόρηση και στη μυθολογία «της κόκκινης κατάρας», « του λερού αίματος» και του « διακορευτή- ταμπόν»;
Αλλά τότε, εκείνη ακριβώς την στιγμή, αναδύθηκε μέσα μου ενστικτωδώς η ανάμνηση της δικής μου μητέρας, της δικής της απλότητας στις εξηγήσεις, της δικής της σοφίας. Έπιασα τον εαυτό μου να αναπαράγει τις ίδιες ακριβώς λέξεις: « Το αίμα δείχνει πως ωρίμασες, πως όλα πάνε καλά με το σώμα σου και πως όταν μεγαλώσεις θα μπορείς να κάνεις παιδιά». Νομίζω πως χαμογέλασα και με τον τρόπο που είχε χαμογελάσει χρόνια πριν και η μητέρα μου. Ενθαρρυντικά και με αγάπη… Και με μία τρομερή εσωτερική συγκίνηση, ένιωσα πως είχε έρθει πια η ώρα να απαντήσω σε όλα τα «πως» και τα « γιατί», να συζητήσω μαζί της για όλο το μέχρι τώρα ανεξήγητο, για εκείνη, θαύμα του ανθρώπινου σώματος, να της μιλήσω ανοιχτά και ελεύθερα για όλη την ένταση, τους κινδύνους, την ομορφιά και το υπέροχο μυστήριο του ταξιδιού που ονομάζεται «θηλυκότητα».
Διαβάστε επίσης:
«Ναι, από μάνα στάθηκα τυχερή» – μία κόρη διηγείται
Θα ήθελα, η κόρη μου, να βρει τον Θεό μόνη της, όποιος κι αν είναι
