Στους γονείς δεν επιτρέπεται ο θυμός, ειδικά απέναντι στα παιδιά τους.
Πλην όμως, υπάρχει.
Μέσα σε μια χαοτική καθημερινότητα όπου πρέπει πιθανώς να κάνεις υπερωρίες ή/και δεύτερη δουλειά για να επιβιώσεις, ή μπορεί να μην έχεις και καθόλου δουλειά ή εισόδημα και να πρέπει πάλι να επιβιώσεις, όπου πρέπει να ξοδέψεις ενέργεια για πλύσιμο και σιδέρωμα ρούχων, μαγείρεμα, σκέψη για την επιβίωση, φροντίδα για τη σχέση σου με τον/την σύζυγο, πλύσιμο πιάτων, καθάρισμα σπιτιού, διαδρομές για δουλειά/εξωσχολικά μαθήματα παιδιού/ψώνια, φροντίδα για διάβασμα, κτλ κτλ κτλ, ένα «μαμάαα» σε λάθος στιγμή, μπορεί να σε κάνει να θέλεις να αρπάξεις το παιδί σου απ’ το μαλλί. Εννοείται κρατιέσαι, και απλά ουρλιάζεις «ΤΙ?» ή, κάνεις κάτι αυτοκαταστροφικό (τσιγάρο, μπουνιά στον τοίχο, ή απλά το «καταπίνεις» – γιατί κι αυτό αυτοκαταστροφικό είναι, μια που συσπά το στομάχι, δηλητηριάζει το συκώτι, κτλ).
Ο θυμός είναι συναίσθημα μη επιτρεπτό, γιατί υπάρχει άλλο ένα «πρέπει» εδώ: οι γονείς πρέπει να είναι μόνο «καλοί» (ευχάριστοι, γλυκείς, ανεκτικοί) με τα παιδιά τους. Ο θυμός είναι από μόνος του ακανθώδης, όχι μόνο σαν θέμα. Κυριολεκτικά βγάζουμε αγκάθια. Ένα φυτό βγάζει αγκάθια για να προστατευτεί, για να επιβιώσει. Έτσι και μεις. Μόνο που δεν επιτρέπεται να βγάζουμε αγκάθια απέναντι στα παιδιά μας, εξάλλου δεν απειλούν την επιβίωσή μας (εμείς επιλέξαμε να γίνουμε γονείς, ήταν μία ώριμη απόφαση στους περισσότερους από μας, οπότε οφείλουμε να υποστούμε αγόγγυστα και τις συνέπειές της).
Η μήπως την απειλούν; Αναρωτιέμαι.
Δεν απειλείται η επιβίωση (και η ψυχική υγεία) ενός ανθρώπου όταν έχει φτάσει στα μέχρι τότε έσχατα όρια της φυσικής και ψυχικής του αντοχής και κάποιος του ζητά «και κάτι ακόμα»; Κι ας είναι το κάτι ακόμα «κοίτα να δεις που ζωγράφισα ένα απίθανο σκαθάρι». Υπάρχουν ώρες που ή καταρρέεις ή εκρύγνησαι. Και έρχεται η συστημική καταπίεση των γονέων και σου λέει «δεν πρέπει, είσαι μητέρα» («η μητέρα οφείλει… μπλα-μπλά-μπλά»).
Και να ‘σου οι ενοχές, η ντροπή, και η μυστική αυτομαστίγωση, ο φόβος της τρέλας. Πολλές μητέρες (μαζί κι εγώ) φοβούνται ότι τρελαίνονται όταν νιώθουν έτσι. Πολλές μητέρες δεν τολμούν καν να το εξομολογηθούν στον εαυτό τους (πόσο μάλλον σε μια φίλη).
Άλλες τολμούν να το εξομολογηθούν σε έναν επαγγελματία της ψυχικής υγείας – να άλλη μια κρυμμένη παγίδα! Λόγω της εκπαίδευσης που λαμβάνει, ο μέσος επαγγελματίας της ψυχικής υγείας επιδιώκει να κάνει τον θεραπευόμενο/η να συμβιβαστεί με την υπάρχουσα πραγματικότητά του, να ταιριάξει στα ειωθότα, να γίνει, τελικά ευχαριστημένος με το πώς έχουν τα πράγματα στη ζωή του, υποδεικνύοντάς του/της «πώς να το βλέπει θετικά». Η κοινωνία μας δεν αντέχει τη βίωση της θλίψης, και η διαχείριση του πόνου είναι συχνότατα το να τον αρνούμαστε.
Η «θετική σκέψη» όταν γίνει συνταγή και εμμονή μπορεί να γίνει εξίσου τυραννική με την «αρνητική«, και να μεταμορφωθεί σε αμείλικτη παγίδα. Η καταπίεση των γονέων δημιουργεί καταπιεσμένα παιδιά. Η ενοχοποίηση των γονέων τους κάνει ενοχοποιητικούς τους ίδιους. Τα «πρέπει» γεννούν «πρέπει». Η βία γεννά βία. Αλλά η κοινωνία μας δεν αντέχει άλλη.
Ποια είναι η λύση; Δεν ξέρω εάν υπάρχει μία λύση. Μπορούμε να ενθαρρύνουμε και να ενδυναμώνουμε τους φίλους μας γονείς όταν εκφράζουν τις δύσκολες αλήθειες τους, να προσφέρουμε την αγκαλιά μας στο κλάμα της απόγνωσής τους όταν μας εξομολογούνται ότι τη δύσκολη στιγμή χαστούκισαν το παιδί τους. Χωρίς κριτική. (Κι αυτό δύσκολο). Μπορούμε να αγαπήσουμε λιγάκι περισσότερο τον εαυτό μας, και να του δίνουμε πού και πού κανένα εύσημο για το πόσο καλά τα έχουμε καταφέρει ως τώρα. (Αυτό μου φαίνεται ακόμα πιο δύσκολο).
Εξάλλου δεν υπάρχει γονέας σ’ αυτό τον κόσμο που να μην αγαπάει τα παιδιά του στην πραγματικότητα.
Οι συνθήκες είναι που μας κουράζουν, μας φέρνουν σε απόγνωση, μας τσακίζουν, και συννεφιάζουν τον ήλιο της αγάπης μας. Αυτές είναι που πρέπει ν’ αλλάξουν. Λέω, εγώ, τώρα…
motheringdays.blogspot.gr Απόσπασμα κειμένου με τίτλο «Σκοτεινή όψη»
