Ο πρώτος καιρός, ιδίως το πρώτο εξάμηνο απαραιτήτως, αλλά και ο πρώτος χρόνος είναι ο χρόνος της μεγάλης τρυφερότητας. Φανταστείτε το παιδί σας σαν ένα δέρμα που πρέπει να αποθηκεύσει ψυχική τροφή. Και αυτή παρέχεται από την αυθεντική, ειλικρινή, βαθιά σωματική επαφή.
Τα χάδια, τα γλυκόλογα, οι ήρεμες φωνές, οι συζητήσεις, το γέλιο, η γλυκιά μουσική, η τροφή, ο ύπνος είναι τα στοιχεία που μεγαλώνουν με γοργούς ρυθμούς ένα έμβρυο.
Έρευνες σε ιδρύματα έχουν δείξει ότι παιδιά που έχουν απολαύσει πολλά χάδια και λίγη τροφή έχουν μεγαλώσει ενώ έμβρυα που τρέφονταν χωρίς σωματική επαφή βίωσαν μέχρι και το θάνατο. Το άγχος που έχει το βρέφος από την πρώτη στιγμή που γεννιέται είναι άγχος αφανισμού. Εξαρτάται πλήρως από τη μητέρα του και τις ορέξεις και διαθέσεις της. Έτσι φτιάχνει τον κόσμο του.
Δεν υπάρχει βρέφος μόνο του. Το βρέφος αποτελεί τους πρώτους μήνες προέκταση της μητέρας. Είναι απόλυτα ταυτισμένοι οι δυο τους και αυτό φτιάχνει το δεσμό.
Για αυτό μετέπειτα στη ζωή μας δεν υπάρχουμε χωρίς δεσμούς. Οικογενειακούς, φιλικούς, συγγενικούς, επαγγελματικούς κ.ο.κ.
Τι σημαίνει όμως να κρατά μια μητέρα το παιδί της;
«Το κράτημα»: Προστατεύει από φυσιολογικούς κινδύνους. Λαμβάνει υπ’ όψιν του την ευαισθησία του βρέφους –άγγιγμα, θερμοκρασία, ακουστική ευαισθησία, ευαισθησία σε πτώσεις (δράσεις της βαρύτητας) και την έλλειψη γνώσης του βρέφους για την ύπαρξη οποιουδήποτε άλλου εκτός από τον εαυτό.
Περιλαμβάνει τη συνολική ρουτίνα της φροντίδας ημέρα και νύχτα, που δεν είναι ίδια για όλα τα βρέφη, επειδή αποτελεί μέρος του βρέφους, και δύο βρέφη δεν μοιάζουν καθόλου. Επίσης παρακολουθεί τις ελάχιστες, από μέρα σε μέρα, αλλαγές που οφείλονται στην ανάπτυξη και στο μεγάλωμα του βρέφους, αλλαγές φυσικές και ψυχολογικές.
Το κράτημα περιλαμβάνει κυρίως το φυσικό κράτημα του βρέφους, που είναι μια μορφή αγάπης. Είναι ίσως ο μόνος τρόπος με τον οποίο μια μητέρα μπορεί να δείξει στο βρέφος την αγάπη της.
Ακολούθησε το ένστικτο, όχι τη θεωρία
Όσα και να διαβάσει μια μητέρα, που όλα είναι καλά και σημαντικά, τη στιγμή που πέφτει η αυλαία, που έρχεται στον κόσμο το παιδί της, είναι μόνη με τον εαυτό της και το ένστικτό της.
Παρακολουθήστε το παιδί σας, ακούστε τον εαυτό σας και προσπαθήσετε να τονώσετε την αυτοπεποίθησή σας, άσχετα με το τι θα πει ο καθένας.
Δυστυχώς, κάθε φορά που γεννιέται ένα παιδί όλοι έχουν άποψη για την ανατροφή του, ακόμα και εάν δεν έπιασαν ποτέ παιδί στα χέρια τους. Ένας πατέρας που γέννησε η γυναίκα του φυσιολογικά είπε σε μια γυναίκα που μόλις είχε γεννήσει με καισαρική «να δεις τι θα ένιωθες εάν είχες γεννήσει φυσιολογικά…» Λες και είναι νιώσει εκείνος…
Να θυμάστε πάντα είστε η καλύτερη δυνατή μητέρα για το παιδί σας. Είναι η μοναδική που έχει. Φροντίστε τη.
Μην ενοχοποιείσαι χωρίς λόγο
Πολλά θα γίνουν σωστά και άλλα τόσα θα γίνουν λάθος. Ιδίως τον πρώτο καιρό, η κούραση είναι μεγάλη και οι ορμόνες κάνουν πάρτι στο σώμα και στο μυαλό της νέας μητέρας. Μην ενοχοποιείστε χωρίς λόγο. Προσπαθήστε για το καλύτερο με αυθεντικό τρόπο. Μιλήστε στο παιδί από την πρώτη στιγμή που θα το πάρετε στα χέρια σας. Ακούει και καταλαβαίνει. Θα εκπλαγείτε πόσο.
Μην το αφήνετε να κλαίει. Ζητήστε βοήθεια. Ιδίως τα πρακτικά του σπιτιού αφήστε κάποιον άλλον να τα κάνει. Ζητήστε βοήθεια από έναν άνθρωπο που δεν σας προκαλεί ένταση και σας ηρεμεί. Το σημαντικότερο είναι να μη ζορίζεται η μητέρα.
Μην ενοχοποιηθείτε εάν δεν μπορείτε να θηλάσετε, εάν δεν αντέχετε, εάν δεν έχετε γάλα. Η τάση σήμερα είναι οι παιδίατροι και άλλοι να λένε στις μητέρες να θηλάζουν οπωσδήποτε. Εάν μπορείτε να το κάνετε είναι πολύ καλό. Εάν δεν μπορείτε, κρατάτε αγκαλιά το μωρό σας, κοιτάζετε το στα μάτια και δώστε του μπιμπερό. Είναι η καλύτερη τροφή.
Ψάξε να δεις τη μητέρα που είχες
Δυστυχώς ή ευτυχώς, αυτές είναι ιστορίες που επαναλαμβάνονται. Δεν είμαστε οι ίδιοι άνθρωποι με τους γονείς μας αλλά όσον αφορά τη μητρότητα, η ιστορία περίπου επαναλαμβάνεται. Σίγουρα οι νέες κοπέλες σήμερα γνωρίζουν περισσότερα και είναι πιο ενημερωμένες, πιο κατασταλαγμένες, πιο σίγουρες για τη μητρότητα, εντούτοις το μητρικό φίλτρο περνάει από μητέρα σε μητέρα. Κρατηθείτε από τα καλά που είχε η μητέρα σας, σκεφτείτε με γόνιμο τρόπο τι θα θέλατε να είχατε περισσότερο ή αλλιώς, και δώστε στο παιδί σας. Από την άλλη, επειδή τα παιδιά μας δεν είναι ομοιώματα δικά μας, ακούστε και τις ανάγκες του παιδιού σας.
Αφουγκράσου τις ανάγκες του μωρού. Είναι μια σχέση για δύο
Όπως είπαμε και παραπάνω, δεν υπάρχει μητέρα ξεκομμένη από το μωρό της και μωρό χωρίς τη μητέρα του. Από την πρώτη στιγμή που γεννιέται ένα μωρό κάτι θέλει, κάτι διεκδικεί, κάπως θέλει να ικανοποιηθεί.
Αφουγκραστείτε το.
Μην πιάσετε τα διάφορα εγχειρίδια ανατροφής, ύπνου και διατροφής και προσπαθείτε να τα φορέσετε στο παιδί σας. Μπορεί να φέρετε τα αντίθετα αποτελέσματα. Είναι διαφορετικό να ρωτήσετε έναν έμπιστο άνθρωπο ή έναν ειδικό με τον οποίο θα συζητήσετε και είναι διαφορετικό να εφαρμόζετε τις οδηγίες χρήσης ενός βιβλίου στο μωρό σαν να είναι μια μηχανή με κουμπιά λειτουργίας.
Κανείς δεν ξέρει περισσότερα από εσάς. Απλώς δεν ξέρετε ότι τα ξέρετε.
Και σιγά σιγά θα σας έρθουν εάν είστε ψύχραιμη και όχι υπερβολικά φοβισμένη. Άλλωστε, μην ξεχνάτε ότι το μωρό έχει σε έναν βαθμό εσωτερικευμένο ένα αίσθημα επιβίωσης, και όσο μεγαλώνει αυτό γίνεται περισσότερο εμφανές.
Μη διστάζετε να δίνετε πολύ φροντίδα, αγάπη, νoιάξιμο και αγκαλιά. Κανείς ποτέ δεν ζημιώθηκε από την πολύ αγκαλιά. Φυσικά ο πρώτος χρόνος είναι σημαντικός για όλα αυτά.
Μετά, έτσι όπως προχωρά η ζωή, αλλάζουν τα δεδομένα και της μητέρας, προσαρμόζεται και το μωρό ή το νήπιο στις αλλαγές της καθημερινότητας. Να θυμάστε: μια χαρούμενη μητέρα κάνει χαρούμενο ένα μωρό.
Μαριλένα Σπυροπούλου, Ψυχαναλυτική Ψυχοθεραπεύτρια, familypsychorerapist.gr
