Οι απαντήσεις που δίνουν οι γονείς και ο τρόπος που μιλάνε στα παιδιά τους είναι σημαντικός. Οι γονείς χρειάζεται να εξετάσουν πώς αντιδρούν λεκτικά στα παιδιά, γιατί εδώ βρίσκεται το κλειδί της αποτελεσματικότητας κάθε γονέα. Οι διαφορετικοί τρόποι με τους οποίους απαντάτε στα παιδιά σας μπορούν να ταξινομηθούν σε κατηγορίες.
Υπάρχουν περίπου 6 διαφορετικές κατηγορίες, στις οποίες κατατάσσονται οι συνηθισμένες απαντήσεις των γονέων, όπως παρατίθενται παρακάτω:
1. Προειδοποίηση, επίπληξη, απειλή
Λέμε στο παιδί ποιες συνέπειες θα υποστεί:
– Θα μετανιώσεις αν το κάνεις!
– Άλλη μια λέξη και θα πας στο δωμάτιό σου!
2. Ηθικολογία, κήρυγμα χωρίς επιχειρήματα
Λέμε στο παιδί τι πρέπει ή τι οφείλει να κάνει:
– Δεν θα έπρεπε να φέρεσαι έτσι.
– Οφείλεις να κάνεις αυτό…
– Πρέπει πάντοτε να σέβεσαι τους μεγαλύτερούς σου.
3. Διάλεξη, δασκάλεμα
Προσπαθούμε να επηρεάσουμε το παιδί με γεγονότα, αντεπιχειρήματα, λογική, πληροφορίες ή με τις ίδιες μας τις απόψεις:
– Το πανεπιστήμιο μπορεί να είναι η καλύτερη εμπειρία που θα έχεις ποτέ.
– Τα παιδιά πρέπει να μάθουν πώς να τα πηγαίνουν καλά μεταξύ τους.
– Όταν ήμουν στην ηλικία σου, έπρεπε να κάνω τα διπλά απ’αυτά που κάνεις εσύ.
4. Χαρακτηρισμοί, γελοιοποίηση, ντρόπιασμα
Κάνουμε το παιδί να νιώθει ηλίθιο, το κατηγοριοποιούμε, το προσβάλλουμε:
– Είσαι ένα κακομαθημένο παλιόπαιδο.
– Είσαι μεγάλος εξυπνάκιας!
– Κάνεις σαν θηρίο ανήμερο.
– Γιατί κάνεις τώρα σαν μωρό;
5. Αυθαίρετη ερμηνεία και διάγνωση
Λέμε στο παιδί ποια είναι τα κίνητρά του ή αναλύουμε γιατί κάνει ή λέει κάτι. Του επικοινωνούμε το μήνυμα ότι το έχουμε καταλάβει ή ότι το έχουμε διαγνώσει:
-Έλα τώρα! Απλώς ζηλεύεις την Τζένη.
– Το λες για να με πληγώσεις.
– Το λες αυτό, γιατί δεν τα πας καλά στο σχολείο.
6. Απόσυρση, αντιπερισπασμός, χιούμορ, εκτροπή προσοχής
Προσπαθούμε να απομακρύνουμε το παιδί από το πρόβλημα ή αποσυρόμαστε οι ίδιοι από το πρόβλημα. Προσπαθούμε να στρέψουμε αλλού την προσοχή του παιδιού, αστειευόμαστε, παραμερίζουμε το πρόβλημα:
– Έλα μωρέ, ας το ξεχάσουμε τώρα.
– Ας μη μιλήσουμε για αυτό τώρα που τρώμε.
– Πάω στοίχημα ότι ούτε ο πρωθυπουργός μας δεν έχει τέτοια προβλήματα.
– Τα έχουμε ξαναπεί αυτά.
Απόσπασμα από το βιβλίο του Thomas Gordon, Τα μυστικά του αποτελεσματικού γονέα