Όλοι αδημονούμε μέσα στην ημέρα για εκείνες τις στιγμές που θα βρεθούμε με τα παιδιά μας και πραγματικά θα επικοινωνήσουμε, θα παίξουμε και θα συντονιστούμε απόλυτα ενισχύοντας τον δεσμό μας.
Σύμφωνα με έρευνες χρειαζόμαστε πέντε θετικές αλληλεπιδράσεις με το παιδί για κάθε αρνητική αλληλεπίδραση, ώστε να διατηρηθεί υγιής κάθε σχέση. Και δεδομένου ότι ξοδεύουμε τόσο πολύ χρόνο καθοδηγώντας -καθώς διορθώνουμε, υπενθυμίζουμε, μαλώνουμε, επικρίνουμε, γκρινιάζουμε και φωνάζουμε- είναι σημαντικό να βεβαιωθούμε ότι ξοδεύουμε πέντε φορές περισσότερο χρόνο σε θετικές δραστηριότητες και σύνδεση με το παιδί.
Ωστόσο παραμένουμε απλώς άνθρωποι. Υπάρχουν μέρες που το μόνο που μπορούμε να κάνουμε είναι να καλύψουμε τις πιο βασικές ανάγκες των παιδιών μας. Κάποιες μέρες μοιάζει… ηρωικό μόνο να τα ταΐσουμε, να τα κάνουμε μπάνιο και να διατηρήσουμε την ψυχραιμία μας. Είναι ανθρώπινο και αναμενόμενο αυτό, τις «καλές» όμως μέρες μπορούμε να κάνουμε έξτρα προσπάθεια για να ανακτήσουμε το χαμένο έδαφος και να εκφράσουμε στα παιδιά τι σημαίνουν για εμάς.
Προφανώς δεν χρειάζεται κανείς καθοδήγηση για το πώς να συνδεθεί με το παιδί του, εμείς έχουμε να προτείνουμε κάποιες ιδέες για να τις έχουμε στο μυαλό μας. Ας τις δούμε μαζί:
1. 12 αγκαλιές (ή σωματική επαφή) την ημέρα!
Όπως είπε η οικογενειακή θεραπεύτρια Virginia Satir: «Χρειαζόμαστε τέσσερις αγκαλιές την ημέρα για να επιβιώσουμε. Χρειαζόμαστε οκτώ αγκαλιές την ημέρα για συντήρηση. Χρειαζόμαστε 12 αγκαλιές την ημέρα για υγιή ανάπτυξη!».
Είναι σημαντικό να αγκαλιάζουμε το παιδί μόλις ξυπνάει το πρωί για αρκετά λεπτά και σίγουρα το βράδυ πριν κοιμηθεί. Μπορούμε να το αγκαλιάζουμε όταν το αποχαιρετάμε και το ξαναβλέπουμε μετά το σχολείο και τις δραστηριότητες του. Επίσης και η ευθεία οπτική επαφή, όπως και ένα εγκάρδιο χαμόγελο είναι ένα άλλο είδος «σωματικής επαφής» που δεν θα πρέπει να ξεχνάμε. Όσον αφορά τους εφήβους μπορεί πλέον να μην είναι τόσο εύκολο, όμως όλα τα παιδιά χρειάζονται σωματική επαφή σε κάθε ηλικία. Μπορεί να μην είναι έτοιμο για κάτι τέτοιο μόλις μπει στο σπίτι, γι’ αυτό πρέπει να του δώσουμε χρόνο. Μπορούμε να το αφήσουμε να βολευτεί ή να πιεί κάτι, να το ρωτήσουμε για την ημέρα του και κάπου εκεί να του κάνουμε μασάζ στην πλάτη ή να του χαιδέψουμε τα μαλλιά. Ακόμα και με αυτή την απλή κίνηση το παιδί θα πάρει τη ζεστασιά και την αγάπη που χρειάζεται.
2. Δεν ξεχνάμε να παίζουμε
Το γέλιο και το παιχνίδι μας κρατούν διαρκώς συνδεδεμένους με το παιδί, διεγείροντας τις ενδορφίνες και την ωκυτοκίνη και στους δυο. Κάνοντας το γέλιο καθημερινή συνήθεια, δίνουμε στο παιδί την ευκαιρία να ξεχάσει τις δικές του ανησυχίες και να χαλαρώσει. Εξάλλου, είναι ίσως και η μόνη ανάγκη που εκφράζουν τόσο ξεκάθαρα τα παιδιά, ακριβώς επειδή το χρειάζονται. Ας διαθέσουμε λοιπόν λίγο χρόνο την ημέρα (ή και περισσότερο) όταν είναι εφικτό για να παίζουμε με τα παιδιά.
3. Απενεργοποιούμε τα κινητά όταν είμαστε με το παιδί
Το παιδί θα θυμάται για το υπόλοιπο της ζωής του ότι ήταν αρκετά σημαντικό για τους γονείς του ώστε να κλείσουν το τηλέφωνό τους για να το ακούσουν. Ακόμα και το χαμηλώσουμε ή να κλείσουμε τη μουσική στο αυτοκίνητο προκειμένου να τα ακούσουμε τοὺς δίνει το μήνυμα ότι όσα έχουν να πουν είναι πολύ σημαντικά για εμάς. Είναι μικρά πράγματα που όμως έχουν πολλή μεγάλη σημασία για εμάς.
4. Συνδεόμαστε με το παιδί πριν μεταβεί από τη μία δραστηριότητα στην άλλη
Συχνά τα παιδιά δυσκολεύονται να μεταβούν από το ένα πράγμα στο άλλο. Γι’ αυτό και είναι καλό να φτιάχνουμε κάποιες γέφυρες. Όπως το να το κοιτάξουμε στα μάτια, να πούμε το όνομα του και ίσως κάτι αστείο για να γελάσει και να αποφορτιστεί. Μπορούμε να σκεφτούμε μία δική μας πρόταση, έναν «κωδικό» για αυτή την περίπτωση, όπως όταν το αφήνουμε στο σχολείο ή πριν ένα τεστ που το αγχώνει, κάτι θετικό και γεμάτο αγάπη.
5. Βρίσκουμε one to one χρόνο για κάθε παιδί
Πρέπει να έχουμε στο νου μας να προγραμματίζουμε τουλάχιστον 15 λεπτά για κάθε παιδί, ξεχωριστά, κάθε μέρα. Μπορούμε μάλιστα τη μία μέρα να κάνουμε κάτι που θέλουμε εμείς, την άλλη μέρα κάτι που θέλουν εκείνα. Έτσι, έχουν και τον χρόνο να σκεφτούν πώς θέλουν να αξιοποιήσουν αυτόν τον χρόνο μαζί μας, όπως π.χ να πάμε μαζί στις κούνιες ή να κάνουμε μια μικρή βόλτα ή απλώς να μιλήσουμε στο μπαλκόνι. Έτσι δίνουμε την ευκαιρία να μπουν και τα παιδιά συνειδητά στο κοινό μας πρόγραμμα.
6. Είμαστε εκεί για κάθε συναίσθημα
Είναι πολύ σημαντικό τα παιδιά να μπορούν να εκφράζουν όλα τα συναισθήματα τους, να τα εκτονώνουν και να τα διαπραγματεύονται. Γι’ αυτό και θα πρέπει να υποδεχόμαστε με τον ίδιο τρόπο και τα δύσκολα συναισθήματα χωρίς να είμαστε επικριτικοί ή να σπεύδουμε να τα «αναχαιτίσουμε». Θα πρέπει λοιπόν να παραμένουμε ανοιχτοί, να ακούμε και να παρηγορούσε πρώτα το παιδί πριν το συμβουλεύσουμε.
7. Ακούμε και συμπάσχουμε (με ψυχραιμία)
Η σύνδεση ξεκινά με το να ακούμε πραγματικά το παιδί και να το ενθαρρύνουμε να μιλήσει. Γι’ αυτό ίσως βοηθάει να του λέμε λέξεις και φράσεις όπως: «Ουάου!», «αλήθεια;», «πώς ήταν αυτό για σένα;», «για πες μου περισσότερα να καταλάβω καλύτερα τι εννοείς». Αυτή η διαδικασία μπορεί να φανεί πολύ αποκαλυπτική και ωφέλιμη και για εμάς καθώς μερικές φορές τα παιδιά εκφράζουν πράγματα που δεν γνωρίζουμε ή δεν τα περιμέναμε. Επίσης βοηθάει και εμάς στην πράξη να ακούμε τα παιδιά όπως έναν ενήλικα και να τους συμπεριφερόμαστε με σεβασμό.
8. Χαμηλώνουμε τους ρυθμούς μας και απολαμβάνουμε
Είναι τα μικρά, απλά καθημερινά πράγματα που κάνουν τη ζωή τόσο όμορφη μαζί με τα παιδιά. Μπορούμε για παράδειγμα να τα αφήσουμε να μυρίσουν τις φράουλες πριν τις βάλουμε στο smoothie του, ή όταν το βοηθάμε να πλύνει τα χέρια του, βάζουμε και τα δικά μας. Απολαμβάνουμε το γέλιο του. Με δυο λόγια είμαστε παρόντες σε αυτές τις μαγικές στιγμές που είναι ένα πραγματικό δώρο στη ζωή μας.
9. Αγκαλιά και κουβέντα πριν τον ύπνο
Φροντίζουμε να ρυθμίσουμε την ώρα του ύπνου του παιδιού λίγο πιο νωρίς για να περάσουμε λίγο ποιοτικό χρόνο μαζί του. Αυτές οι στιγμές είναι το απάγκιο και η ασφάλεια του και το ενδυναμώνουν πραγματικά. Είναι επίσης οι στιγμές που και τα ίδια τα παιδιά μπορούν να μας αποκαλύψουν κάτι που δεν γνωρίζαμε. Αν δούμε ότι τα απασχολεί κάποιο θέμα μπορούμε να το διαβεβαιώσουμε πως θα το λύσουμε μαζί την επόμενη μέρα και πως δεν χρειάζεται να ανησυχεί άλλο.
10. Δηλώνουμε «παρών»!
Ξέρετε πόσες εβδομάδες το παιδί μας περαμένει παιδί πριν φύγει από το σπίτι; Μόλις 900 εβδομάδες κρατά η παιδική ηλικία και έπειτα χάνεται. Λαμβάνοντας αυτό υπ’ όψιν αξίζει να κάνουμε την προσπάθεια να είμαστε πραγματικά παρόντες σε κάθε στιγμή με το παιδί μας. Ας προσπαθήσουμε να ελέγξουμε το μυαλό μας γιατί οι υποχρεώσεις είναι άπειρες, όπως και το άγχος. Όμως, τα παιδιά διψούν για την προσοχή μας και θα πρέπει να προσπαθούμε να τους την προσφέρουμε.