Την παροχή ισχυρών και ουσιαστικών αρμοδιοτήτων στους διευθυντές των σχολικών μονάδων προωθεί το υπουργείο Παιδείας ως μέτρο για την αναβάθμιση της συνολικής λειτουργίας του δημοσίου σχολείου. Αυτό τονίζει ο υπουργός Παιδείας κ. Κυριάκος Πιερρακάκης σε συνέντευξή του στον διευθυντή του Capital.gr, Σπύρο Δημητρέλη. Οι διευθυντές θα μπορούν, για παράδειγμα, να επιλέγουν τους υποδιευθυντές τους αλλά και να ζητούν την κατά προτεραιότητα αξιολόγηση εκπαιδευτικών όταν το κρίνουν αναγκαίο.
Ο υπουργός Παιδείας προαναγγέλει παράλληλα τη δημιουργία επαγγελματικών ακαδημιών σε σύμπραξη με τον ιδιωτικό τομέα, οι οποίες θα παράγουν εξειδικευμένα στελέχη που θα καλύπτουν τις ανάγκες των επιχειρήσεων οι οποίες σήμερα δεν βρίσκουν εργαζόμενους. Τέλος, τονίζει ότι το νέο σύστημα κυρώσεων στα σχολεία και η απαγόρευση των κινητών τηλεφώνων λειτουργεί και αποδίδει, ενώ προαναγγέλλει την έλευση μεγάλων και φημισμένων διεθνών Πανεπιστημίων που θα συνεργαστούν με ελληνικά δημόσια ΑΕΙ για κοινά μεταπτυχιακά προγράμματα.
Συνέντευξη στον Σπύρο Δημητρέλη, διευθυντή του Capital.gr
Ερ.: Προχωρήσατε στη θέσπιση σημαντικών παρεμβάσεων για τη βελτίωση του δημόσιου συστήματος Παιδείας. Μια από αυτές είναι το διεθνές απολυτήριο ΙΒ σε έναν αριθμό δημόσιων σχολείων. Γιατί θεωρείτε ότι είναι μια μεταρρύθμιση που έλειπε από το ελληνικό σύστημα παιδείας; Μήπως έτσι στερούμε πολύτιμους πόρους από το σύστημα, καθώς το δημόσιο σχολείο είναι για πολλούς συνώνυμο με τις πανελλήνιες εξετάσεις και την εισαγωγή στην τριτοβάθμια εκπαίδευση;
Κ. Πιερρακάκης: Μα έτσι κι αλλιώς η σύλληψη είναι να μπορέσουμε να φύγουμε από αυτή τη λογική που περιγράφετε, το να είναι συνώνυμα. Αυτό περιλαμβάνει μια σειρά από πολιτικές και μια σειρά από ενέργειες, οι οποίες έχουν να κάνουν με το πώς μειώνεις την αποστήθιση στο σύστημα με την εισαγωγή του πολλαπλού βιβλίου, που θα έρθει από το 2026. Εστιάζουμε πάρα πολύ σε νέα προγράμματα σπουδών. Εστιάζουμε πολύ στη βελτίωση των υποδομών και στην εισαγωγή της τεχνολογίας. Αλλά εκ των πραγμάτων για να μπορέσουμε να φέρουμε το εκπαιδευτικό σύστημα στον 21ο αιώνα, όχι μόνο στο ημερολόγιο αλλά και επί της ουσίας, υπάρχουν κάποιες κινήσεις οι οποίες είναι ετεροχρονισμένες. Μία από αυτές, εγώ θα έλεγα, είναι και η εισαγωγή του διεθνούς απολυτηρίου στην δημόσια εκπαίδευση. Και θέλω να σας επισημάνω ότι αυτό έχει νομοθετηθεί από το 1995. Η αξιοποίηση εκείνης της διάταξης, έγινε μόνο από τα ιδιωτικά σχολεία και σήμερα το ΙΒ εφαρμόζεται σε 15 από αυτά. Δεν αξιοποιήθηκε ποτέ από το δημόσιο σύστημα παρά την αρχική πρόθεση του νομοθέτη. Πρέπει πλέον να πετύχουμε όσμωση ,εγώ θα έλεγα, ανάμεσα σε καλές πρακτικές που ισχύουν σε όλο τον κόσμο. Το ΙΒ αξιοποιείται από όλες τις υπόλοιπες χώρες της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Η μόνη χώρα, η οποία δεν το έχει αξιοποιήσει στο δημόσιο σύστημά της είναι η δικιά μας. Συνεπώς είναι μία κίνηση ετεροχρονισμένη, επιβεβλημένη, από την οποία νομίζω ότι έχουμε να διδαχθούμε πολλά και σε σχέση με το πώς θα πρέπει να κάνουμε και εμείς τη μετεξέλιξη του δικού μας συστήματος. Όλα αυτά είναι κομμάτια ενός παζλ μιας ευρύτερης αλλαγής που μειώνει την αποστήθιση και βελτιώνει την εμπειρία του σχολείου για τους μαθητές.
Ερ.: Κύριε Υπουργέ, όμως θα μπορούσε να πει κάποιος ότι το να ασχολούμαστε με το ΙΒ είναι κάτι σαν μια πολυτέλεια με δεδομένη την αξιολόγηση, που κάνουν οι γονείς για το εκπαιδευτικό μας σύστημα. Δηλαδή γνωρίζετε και εσείς ότι η ικανοποίηση των οικογενειών και των πολιτών από το δημόσιο σχολείο, γυμνάσιο και λύκειο δεν είναι η καλύτερη. Υπάρχει έλλειψη ουσιαστικής αξιολόγησης του ανθρώπινου δυναμικού. Στο πλαίσιο αυτό για να βελτιωθεί ουσιωδώς το δημόσιο σχολείο, πέραν του ΙΒ, τι προτίθεστε να κάνετε;
Κ. Πιερρακάκης: Η σύντομη απάντηση είναι το ότι ακριβώς επειδή η εμπειρία είναι αυτή που περιγράφετε και η εμπειρία της ελληνικής οικογένειας και του γονιού και του μαθητή, χρειάζεται να τα κάνουμε όλα και να τα κάνουμε γρήγορα. Το ΙΒ είναι ένα κομμάτι μιας ευρύτερης στρατηγικής, αλίμονο αν ήταν η στρατηγική καθαυτή. Γιατί εκ των πραγμάτων αφορά μια εφαρμογή σε έναν περιορισμένο αριθμό σχολείων. Όμως, μέσα από τα πειραματικά και τα πρότυπα σχολεία μπορούμε να δούμε πώς εφαρμόζονται μερικά πράγματα και μετά αυτά να διαχυθούν σε όλο το εκπαιδευτικό σύστημα. Από κει και πέρα πρέπει να γίνουν θεμελιώδεις αλλαγές. Έχουν ξεκινήσει να γίνονται ήδη πολλές από το 2019 από την κυβέρνηση Μητσοτάκη. Γι αυτό και εισήχθη και ειδικός νόμος για την αξιολόγηση ανάμεσα σε άλλα. Για αυτό και θα επενδύσουμε σε όλες τις πτυχές της εκπαιδευτικής διαδικασίας που ανέφερα πριν. Από τα σχολικά κτίρια και τις ψηφιακές υποδομές μέχρι τα νέα προγράμματα σπουδών και τα νέα βιβλία. Αλλά σίγουρα μεγάλο κομμάτι αυτής της εξίσωσης έχει να κάνει με τη λεγόμενη διακυβέρνηση του σχολείου. Και ακριβώς γι’ αυτό το λόγο στο τελευταίο υπουργικό συμβούλιο στα τέλη Δεκεμβρίου, είχα την ευκαιρία να παρουσιάσω δυο νομοθετικές πρωτοβουλίες, οι οποίες πήραν το “πράσινο φώς”. Η πρώτη αφορά τα λεγόμενα δημόσια Ωνάσεια σχολεία και έχει να κάνει με μια δωρεά του Ιδρύματος Ωνάση, μια σύμπραξη του δημόσιου συστήματος με το Ίδρυμα Ωνάση, με τον αντίστοιχο τρόπο που αυτό συμβαίνει στο χώρο της υγείας στο Ωνάσειο Καρδιοχειρουργικό Κέντρο. Και η δεύτερη είναι μια ευρύτερη νομοθετική πρωτοβουλία η οποία περιλαμβάνει μια σειρά από αλλαγές στο σύστημα διακυβέρνησης του σχολείου, που στην αιχμή τους έχουν την ενίσχυση του ρόλου των διευθυντών εντός της σχολικής μονάδας.
Ερ.: Με τους διευθυντές των σχολικών μονάδων συγκεκριμένα, τι θα κάνετε;
Κ. Πιερρακάκης: Να ξεκινήσω καταρχάς στο γιατί κάνουμε αυτήν την αλλαγή. Πάμε ένα βήμα πίσω. Έχω διαβάσει στο παρελθόν στο Capital.gr αρθρογραφία του κυρίου Ανδρέα Σλάιχερ , ο οποίος είναι ο αρχιτέκτονας της PISA και θα σας έλεγα ότι είναι ίσως, τον ενάμιση χρόνο που υπηρετώ στη θέση του Υπουργού Παιδείας ,η πιο ενδιαφέρουσα συνάντηση που έχω κάνει .Ο άνθρωπος είναι μια κινητή βιβλιοθήκη στο χώρο της Παιδείας. Το βιβλίο του κυρίου Σλάιχερ, το World-class, που έχει εκδοθεί από τον ΟΟΣΑ, είναι διαθέσιμο και ψηφιακά στην ιστοσελίδα του ΟΟΣΑ και προτρέπω όποιον ενδιαφέρεται για θέματα παιδείας να διαβάσει αυτό το βιβλίο, γιατί πραγματικά περιλαμβάνει έναν πλούτο επιχειρημάτων, πολιτικών και ιδεών για το πώς μεταρρυθμίζεις το σύστημα παιδείας σου. Στις σελίδες του υπάρχει ένα διάγραμμα, περίπου στη μέση του βιβλίου που ορίζει το πόσο αυτόνομα είναι τα σχολεία, είναι ο δείκτης σχολικής αυτονομίας. Δηλαδή πόσο αυτόνομο είναι το σχολείο, πόσους βαθμούς ελευθερίας έχει το σχολείο από το ευρύτερο εκπαιδευτικό σύστημα. Και εκεί κατατάσσει τις χώρες μέλη του ΟΟΣΑ. Το διάγραμμα αυτό είναι του 2018, δηλαδή πριν από τις πρωτοβουλίες, που έχει λάβει η κυβέρνηση μας την πρώτη τετραετία. Ωστόσο παρόλα αυτά το αποτέλεσμα είναι συνταρακτικό διότι κατατάσσει την Ελλάδα στην τελευταία θέση. Δηλαδή βλέπεις ότι από όλες τις χώρες που μελετώνται, με προτελευταία την Τουρκία, η Ελλάδα έχει τη μικρότερη αυτονομία της σχολικής μονάδας. Αυτό σημαίνει…
Ερ: Αυτονομία σε τι;
Κ. Πιερρακάκης: Αυτονομία στο να λαμβάνει αποφάσεις σε όλα τα επίπεδα, σε όλα τα επίπεδα λήψης αποφάσεων.
Ερ: Και για τους εκπαιδευτικούς και για τις υποδομές, για τα πάντα;
Κ.Πιερρακάκης: Για τα πάντα, για τα πάντα. Δηλαδή τι μπορεί το σχολείο να αποφασίσει μόνο του είτε είναι βαθμοί ελευθερίας στο ωρολόγιο πρόγραμμα, είτε βαθμοί ελευθερίας στη διακυβέρνηση εσωτερικά, κατανομή ωρών για παράδειγμα από τους διευθυντές, σε ποιους καθηγητές, είτε είναι μια σειρά από άλλες επιλογές, που έχουν σχέση με τη διασύνδεση με το Υπουργείο Παιδείας και με την εφαρμογή του προγράμματος. Σε όλες αυτές τις πτυχές λοιπόν έχουμε το λιγότερο αυτόνομο σχολείο στον ΟΟΣΑ.
