H πρώτη Πέμπτη του Νοεμβρίου έχει καθιερωθεί ως Παγκόσμια Ημέρα κατά του Σχολικού Εκφοβισμού και του Cyberbullying από την UNESCO. Εκτιμάται ότι ένα δις παιδιά από 2 έως 17 ετών έρχονται αντιμέτωποι με κάποια μορφή βίας στο σχολείο: σωματική, ψυχολογική, λεκτική, σεξουαλική. Η βία μπορεί να εντάσσεται σε ένα ευρύτερο πλαίσιο π.χ. έμφυλης βίας και να είναι συστημική.
Σε αυτή την περίπτωση στοχοποιούνται από το σύστημα συγκεκριμένες ομάδες παιδιών, όπως για παράδειγμα όταν δεν παρέχεται ισάξιες ευκαιρίες εκπαίδευσης για παιδιά με αναπηρίες, ή βάση του φύλου τους, ή αν προέρχονται από συγκεκριμένες κοινωνικές ομάδες.
Σε κάθε περίπτωση όταν τα παιδιά γίνονται θύματα ενδοσχολικής βίας βιώνουν άγχος, φόβο, απογοήτευση αφού βάλλεται και η αυτοπεποίθηση τους. Δεν είναι λοιπόν παράλογο που μειώνεται η απόδοση τους στο σχολείο, δυσκολεύονται να συγκεντρωθούν στα μαθήματα και δεν μπορούν να προχωρήσουν στις σπουδές τους όπως τα άλλα παιδιά. Μένουν πίσω και ορισμένα εγκαταλείπουν το σχολείο, με αποτέλεσμα να δυσκολευτούν ακόμα περισσότερο στη ζωή τους.
Η κατάσταση στην Ελλάδα
Αποκαλυπτικά είναι τα στοιχεία που έχουν καταγραφεί στην Ελλάδα στην πλατφόρμα stop-bullying.gov.gr που τέθηκε σε εφαρμογή από τον Απρίλιο του 2024. Μέχρι τώρα έχουν υποβληθεί 607 αναφορές (οι 551 έχουν γίνει από γονείς και οι 56 από μαθητές). Τα 318 περιστατικά αναφέρθηκαν στη δευτεροβάθμια εκπαίδευση και τα 289 στην πρωτοβάθμια, εξαιρετικά ανησυχητικό στοιχείο καθώς βλέπουμε ότι μειώνεται η ηλικία των παιδιών.
Το φετινό θέμα της UNESCO
Το κεντρικό θέμα αυτής της χρονιάς είναι «Προστατεύουμε, ενημερώνουμε, ενδυναμώνουμε: Μια πρόσκληση από τους μαθητές για συμπεριληπτικά σχολεία». Σκοπός της UNESCO είναι να ακουστούν και τα ίδια τα παιδιά.
Το μεγάλο Συνέδριο λαμβάνει φέτος χώρα στην Μπογκοτά της Κολομβίας στις 7-8 Νοεμβρίου. Μέσα από διάφορες εκδηλώσεις οι συμμετέχοντες θα ανταλλάξουν καλές πρακτικές και παραδείγματα τονίζοντας τη δύναμη της εκπαίδευσης και τα εργαλεία που μπορεί να αναπτύξει για να σταματήσει τη βία στα σχολεία και να δώσει τα εφόδια στα παιδιά να προχωρήσουν μπροστά στη ζωή τους.
«Τα σχολεία θα πρέπει να είναι ασφαλή τόποι για τα παιδιά, να είναι χώροι που τα καλωσορίζουν και συμβάλλουν στη μετάδοση γνώσεων και στην ενδυνάμωση των σχέσεων. Όμως δεν είναι έτσι η πραγματικότητα: σχεδόν ένας στους τρεις μαθητές έχει δεχθεί σωματική επίθεση τουλάχιστον μία φορά κατά τη διάρκεια της σχολικής χρονιάς» κρούει των κώδωνα η Audrey Azoulay, διευθύντρια της UNESCO.
