Πριν από μερικά χρόνια, και πολύ πριν γίνω η ίδια μητέρα, είδα μια ταινία που με σόκαρε. Όχι μόνο για τη σκληρότητα των εικόνων και τη βιαιότητα που υπέστησαν οι ηρωίδες της ταινίας, αλλά κυρίως γιατί η ταινία βασιζόταν σε αληθινά περιστατικά, σε ένα πραγματικό δράμα που έζησαν πολλές γυναίκες στην Ιρλανδία από το 18ο αιώνα μέχρι και αρχές του 20ου. Ο αγγλικός τίτλος της ταινίας είναι The Magdalene Sisters. Στις γυναίκες που βασίστηκε η ταινία αφιερώνω αυτό το κείμενο. Κυρίως σε εκείνες που δεν πρόλαβαν να χαρούν τη μητρότητα, γιατί στιγματίστηκαν ως “ξεπεσμένες”, με αποτέλεσμα τα μωρά τους να δοθούν σε ξένους, χωρίς τη συγκατάθεση τους, ακόμα και από το κρεβάτι του τοκετού.
Ξέρω πως η σημερινή γιορτή είναι γιορτή χαράς, αλλά πρέπει να είναι και γιορτή μνήμης. Οι ιστορίες τους δεν πρέπει να ξεχαστούν. Μερικές τις παραθέτω εδώ… Όλες έλαβαν μέρος στα Πλυντήρια της Μαγδαληνής, κάτι σαν αναμορφωτήρια για γυναίκες υπό την εποπτεία καθολικών μοναχών (γυναικών!!!). Όλες είναι γροθιά στο στομάχι. Όλες διέκοψαν πρόωρα τη χαρά της μητρότητας – αυτής που σήμερα όπως και κάθε χρόνο γιορτάζουμε.
Μια 16χρονη βιάζεται από ένα μέλος της οικογένειας. Μένει έγκυος. Η οικογένειά της σοκάρεται. Όχι από την αποτρόπαια πράξη του βιασμού, αλλά από το γεγονός ότι η ανύπανδρη κόρη είναι έγκυος. Ο πατέρας της έξαλλος. Τη χτυπάει, τη βρίζει. «Μπαμπά δεν φταίω εγώ», φωνάζει, αλλά δεν την ακούει κανείς. Θα γεννήσει μία γκρίζα ημέρα. Θα κρατήσει το μωρό της αγκαλιά για λίγα λεπτά. Ξαφνικά κάποιος της το παίρνει. Θα δοθεί για υιοθεσία.
Εκείνη θα πάει στο πλυντήριο της Μαγδαληνής για να ξεπλύνει τη ντροπή της οικογένειας για ένα «έγκλημα» που δε διέπραξε ποτέ.
Σε λίγους μήνες, μετά από συνεχιζόμενη λεκτική και σωματική κακοποίηση τρελαίνεται. Το μωρό της δε θα μάθει ποτέ ποια είναι η πραγματική του μητέρα. Εκείνη δεν θα ξαναδεί ποτέ το μωρό της.
Μία 25χρονη, ανύπανδρη μητέρα, το μωρό της οποίας το αναλαμβάνει η παντρεμένη αδερφή της, σαπίζει στο αναμορφωτήριο αφού καθημερινά βιάζεται σωματικά από τον καθολικό ιερέα που επισκέπτεται τις γυναίκες για να της βοηθήσει να «καθαρίσουν» από τις αμαρτίες του σώματος και της ψυχής. Στα υπόγεια των πλυντηρίων όμως δολοφονείται καθημερινά το σώμα και η ψυχής της. Καταλήγει στο τρελάδικο όταν τολμάει να καταγγείλει τις αποτρόπαιες πράξεις του ιερέα. Φυσικά δεν την πιστεύει κανείς, δε ξαναβλέπει το παιδί της.
Μια μαθήτρια περίπου 15 χρόνων κάνει το λάθος να φλερτάρει με κάποιον συμμαθητή της. Τη στέλνουν στα πλυντήρια να τιμωρηθεί και να ξεχάσει τη νιότη της και ό,τι αυτό συνεπάγεται. Της κόβουν τα μακρυά της μαλλιά χωρίς τη συγκατάθεση της, την τιμωρούν, τη χλευάζουν, την κάνουν να δουλεύει ατέλειωτες ώρες. Μετά από χρόνια βγαίνει, η ζημιά όμως έχει γίνει. Δεν εμπιστεύεται κανέναν και τίποτα. Τα αγέννητα παιδιά της μικρά φαντάσματα στη σκέψη της…
Αυτές και άλλες πολλές γυναίκες υπέφεραν, τιμωρήθηκαν, βασανίστηκαν. Για τη χαμένη μητρότητα τέτοιων γυναικών γιορτάζω σήμερα με την ευχή να σταματήσουν να υπάρχουν πλυντήρια της Μαγδαληνής όποια μορφή και αν έχουν πάρει.
Μη δείτε την ταινία σήμερα, δείτε την όμως κάποια άλλη μέρα. Είναι το λιγότερο που μπορεί να κάνει κάποιος για να αποτίσει φόρο τιμής στη χαμένη μητρότητα.
Γράφει η Έλφη Κουφογιώργου
Διαβάστε επίσης:
Mαμά γερνάω και γίνομαι ίδια με σένα