Ο ύπνος των παιδιών στο κρεβάτι των γονιών είναι ένα από τα πιο καυτά θέματα συζήτησης μεταξύ γονιών και ειδικών. Τί είναι τελικά σωστό; Να κοιμάστε μαζί με τα παιδιά ή όχι;
Ας είμαστε ειλικρινείς. Οι περισσότεροι γονείς έχουμε κοιμηθεί μαζί με το παιδί μας κάποια στιγμή και αν δεν το έχουμε κάνει ποτέ, ξέρουμε πολλούς φίλους μας που το κάνουν. Όλοι γνωρίζουμε τους κινδύνους του να κοιμάσαι με πολύ μικρά μωρά – σύμφωνα με το Εθνικό Ινστιτούτο Υγείας των ΗΠΑ υπάρχει αυξημένος κίνδυνος σύνδρομου αιφνιδιου θανάτου όταν οι γονείς κοιμούνται με το μωρό τους τους πρώτους έξι μήνες. Αλλά όσον αφορά τα νήπια και τα παιδιά, το ζήτημα είναι λιγότερο ξεκάθαρο. Πολλοί ειναι εκείνοι που υποστηρίζουν ότι το να κοιμούνται τα παιδιά μαζί με τους γονείς είναι μια εξαιρετική εμπειρία και συμβάλλει στην ανάπτυξη του οικογενειακού δεσμού. Άλλοι πάλι θεωρούν ότι αυτό είναι κακή συνήθεια ύπνου τόσο για τους γονείς όσο και για το παιδί. Αν και το παιδί νιώθει ασφαλές και ευτυχισμένο στο κρεβάτι των γονιών του οι γονείς χωρίζονται από το τρίτο πρόσωπο που εισβάλει κάθε βράδυ στην κρεβατοκάμαρά τους. Σε πολλές περιπτώσεις ο ένας γονέας – συνήθως ο μπαμπάς – εξορίζεται στον καναπέ ή στο δεύτερο δωμάτιο που υπάρχει στο σπίτι ή η μαμά “κατασκηνώνει” στο δωμάτιο του παιδιού και τότε αρχίζουν τα προβλήματα.
Γιατί δεν πρέπει ένα παιδί να κοιμάται με τους γονείς;
Διαταραχές ύπνου έχουν το 20-30% των παιδιών που έχουν πρόβλημα να κοιμηθούν μόνα τους και καταλήγουν στο κρεβάτι των γονιών τους. Τα παιδιά που κοιμούνται μαζί με τους γονείς για μεγάλο χρονικό διάστημα πολύ συχνά παρουσιάζουν:
- εξάρτηση
- άγχος
- κόπωση και μειωμένη ενέργεια
- κατάθλιψη
- παχυσαρκία
Αλλά και για τους ίδιους τους γονείς η παρουσία του παιδιού στο δωμάτιο τους δημιουργεί προβλήματα. Η προσωπική ζωή του ζευγαριού επηρεάζεται και κλονίζεται σημαντικά.
Γιατί τα παιδιά έρχονται στο κρεβάτι σας;
Στα παιδιά αρέσει πολύ να πηγαίνουν στο κρεβάτι των γονιών τους και μερικές φορές είναι πολύ δύσκολο να τους κόψετε αυτή τη σύνηθεια, που ξεκινά από μικρή ηλικία και διαρκεί για πολλά χρόνια, εάν δεν κάνετε κάτι γι΄αυτό. Οι λόγοι που τα παιδιά έρχονται στο κρεβάτι σας μπορεί να είναι πάρα πολλοί. Εκτός του γεγονότος πως το κρεβάτι των γονιών τους τους φαίνεται πάντα πιο ζεστό, πιο άνετο και μεγάλο από το δικό τους, είναι συχνά γιατί ψάχνουν για ασφάλεια και θαλπωρή. Η νύχτα για ένα παιδί είναι μία περίοδος αποχωρισμού μεγάλης διάρκειας. Αυτό το συναίσθημα της απομόνωσης σε συνδυασμό με το φόβο και την ανασφάλεια συμβάλλουν στο να έρθουν τα παιδιά να σας βρουν με την πρώτη ευκαιρία.
Ένας άλλος πιθανός λόγος μια περίοδος μεγάλων αλλαγών που προκαλεί αγωνία, φόβο, ανασφάλεια ή άγχος. Αυτές οι αλλαγές μπορούν να αναστατώσουν τον ύπνο του παιδιού που θα ψάξει την επιθυμητή θαλπωρή στο κρεβάτι σας. Αυτό μπορεί να είναι η περίπτωση ενός διαζυγίου, μιας μετακόμισης ή ενός νέου μέλους στην οικογένεια.
Γιατι ως γονείς δέχεστε το παιδί στο κρεβάτι;
- Οι περισσότεροι γονείς επιτρέπουν στο μικρό τους να περάσει τη νύχτα του στο κρεβάτι τους επειδή:
- Χρησιμοποιούν ως δικαιολογία το παιδί όταν η ζωή τους ως ζευγάρι δεν πηγαίνει καλά. Το παιδί καλύπτει τα συναισθηματικά τους κενά τα οποία μπορεί να συνοδεύονται ή και να προέρχονται από δυσκολίες στη σχέση τους ως ζευγάρι.
- Έχουν δυσκολία οι ίδιοι να αποχωριστούν το παιδί.
- Μερικές φορές νομίζουν πως είναι ο σωστός τρόπος για να το καθησυχάσουν.
- Τους λείπει ενέργεια και είναι κουρασμένοι, έχουν δουλειά την επόμενη μέρα και το να σηκωθούν για να συνοδέψουν το παιδί τους στο κρεβάτι του, του είναι δύσκολο.
- Έχουν την τάση να είναι υπερπροσττευτικοί με το παιδί.
Τί να κάνετε
Εντοπίστε τι δεν πηγαίνει καλά στη σχέση σας. Το παιδί που κοιμάται στο συζυγικό κρεβάτι στην ουσία αντικαθιστά τον σύζυγο, ο οποίος πρόθυμα παραχωρεί τη θέση του και εξορίζεται σε άλλο δωμάτιο. Η σχέση σας ως ζευγάρι σε αυτές τις περιπτώσεις βρίσκεται σε δυσαρμονία ή είναι δυσλετουργική. Το παιδί λοιπόν γίνεται η παρέα, το στήριγμα, το συναισθηματικό αποκούμπι αλλά και ο σύμμαχος του γονέα.
Ο ρόλος σας δεν είναι μόνον γονεϊκός. Μη θυσιάζετε τον προσωπικό σας χώρο και τις ιδιωτικές σας στιγμές στο βωμό της γονεϊκής αγάπης, λειτουργώντας μόνον ως γονείς και σχεδόν καθόλου ως σύντροφοι. Για να υπάρχει ισορροπία μέσα στην οικογένεια θα πρέπει οι ρόλοι να είναι ξεκάθαροι. Τα μέλη της οικογένειας θα πρέπει να σέβονται τον ιδιωτικό χώρο του καθενός και να μπορούν να λειτουργούν και μαζί αλλά και αυτόνομα.
Μην υποχωρείτε. Πηγαίνετε το παιδί στο δώματιό του, παρηγορήστε το και τακτοποιήστε το στο κρεβάτι του. Μπορεί στις πρώτες προσπάθειες να έρθετε αντιμέτωποι με το κλάμα, τις φωνές και την ένταση από την πλευρά του παιδιού. Καλό είναι να παραμείνετε ψύχραιμοι και να μην υποχωρήσετε. Είναι πολύ σημαντικό να βοηθήσετε το παιδί να νιώσει ασφάλεια στο χώρο που κοιμάται μόνο του. Αυτό το στάδιο είναι σημαντικό και επιτρέπει στο παιδί να αναπτυχθεί και να μεγαλώσει.
Ένα φωτάκι νυκτός, λίγη απαλή μουσική και ένα αντικείμενο παρηγοριάς μπορούν να το βοηθήσουν να ησυχάσει. Στην αρχή καλό είναι να μένετε για λίγο στο δώματιό του μέχρι να αποκοιμηθεί.
Ο καθένας στο κρεβάτι του. Αυτό το μήνυμα πρέπει να είναι ξεκάθαρο και να είστε σταθεροί στη θέση αυτή, να μη δέχεστε που και που να ξεφεύγετε από τον κανόνα χωρίς σοβαρό λόγο. Διαφορετικά το παιδί θα ξέρει πως μπορεί να δοκιμάζει τα όριά σας και να εκμεταλλεύεται την κατάσταση. Μείνετε πιστοί στους κανόνες. Πρέπει το παιδί να καταλάβει ξεκάθαρα ότι μπορεί να έρθει στο κρεβάτι σας όταν είναι πρωί για παράδειγμα, αλλά μόνον τότε και όχι άλλες ώρες.
Ακολουθείστε μία ρουτίνα ύπνου. Το να υπάρχει μία ρουτίνα (π.χ. μπάνιο, δόντια, πιτζάμες, παραμύθι, ύπνος) πριν από τον ύπνο είναι καθησυχαστικό για το παιδί. Του επιτρέπει να συνειδητοποιήσει ότι σιγά σιγά η ώρα του ύπνου πλησιάζει και αυτό διευκολύνει πολύ την αποδοχή.
Μην το απειλείτε. Αποφεύγετε τις ακρότητες και μην απειλείτε ότι θα σβήσετε το φως, θα κλείσετε την πόρτα του, θα το αφήσετε να κλαίει μόνο του χωρίς να πηγαίνετε κοντά του. Η νύχτα είναι μια χρονική περίοδος πολύ ανασφαλής για τα παιδιά. Δείξτε κατανόηση και να θυμάστε πως η επιτυχία είναι συχνά συνώνυμη της επιμονής και της σταθερότητας.
Ζητήστε βοήθεια. Εάν παρ’ όλες τις προσπάθειες το παιδί δεν πηγαίνει στο κρεβάτι του είναι σημαντικό να αναρωτηθείτε τι υπάρχει στη δική σας συμπεριφορά που εμποδίζει το παιδί να απομακρυνθεί από εσάς. Ποιο είναι το δικό σας όφελος από την παρουσία του παιδιού στο κρεβάτι σας; Για ποιον είναι πιο δύσκολο να κοιμάται χώρια; Για εσάς ή για το παιδί; Αναζητήστε τη συμβουλή ενός ψυχολόγου – οικογενειακού σύμβουλου, ο οποίος θα μπορέσει να παρέμβει ώστε να αντιμετωπιστεί το πρόβλημα.
