Πιστεύετε ότι δεν υπάρχει πάντα χρόνος για το παιχνίδι στην παιδική χαρά; Ή το σκαρφάλωμα στο δέντρο του πάρκου επικίνδυνο; Όσο περιορίζετε το παιχνίδι στα παιδιά τόσο περισσότερες αρνητικές επιπτώσεις έχει στην ανάπτυξη, την υγεία και την κοινωνικότητά τους. Το αδόμητο παιχνίδι είναι σημαντικό για την κοινωνική, συναισθηματική και γνωστική ανάπτυξη των παιδιών. Γι΄αυτό αφήστε τα παιδιά να παίζουν ελεύθερα, το έχουν ανάγκη!
Τις τελευταίες δεκαετίες πολλά παιδιά στερούνται το παιχνίδι στην παιδική χαρά και το πάρκο επειδή υπερφορτώνονται με δραστηριότητες, υποχρεώσεις και κανόνες και συμμετέχουν σε πολλές δομημένες, κατευθυνόμενες δραστηριότητες, μαθησιακού ή ψυχαγωγικού χαρακτήρα. Οι ώρες των παιδιών γεμίζουν με δραστηριότητες όπως καράτε, αγγλικά, θέατρο, κολύμπι, μπαλέτο κ.λπ. Και ενώ το αδόμητο παιχνίδι μειώνεται ταυτόχρονα αυξάνεται ο χρόνος μπροστά σε οθόνες, τηλεόραση, tablet και κινητό. Το παιχνίδι στις γειτονιές έχει σχεδόν εξαφανιστεί και ο περιορισμός του παιχνιδιού έχει επιπτώσεις στην υγεία και την ανάπτυξη των παιδιών, όπως παχυσαρκία, κατάθλιψη, άγχος και δυσκολίες προσοχής οι οποίες έχουν συνδεθεί με τη μείωση του παιχνιδιού.
Το παιχνίδι θεωρείται τόσο σημαντικό για την ανάπτυξη των παιδιών που έχει αναγνωριστεί από την Ύπατη Αρμοστεία των Ηνωμένων Εθνών για τα Ανθρώπινα Δικαιώματα ως δικαίωμα κάθε παιδιού. Γιατί το ελεύθερο, αδόμητο παιχνίδι είναι απαραίτητο για την ευεξία των παιδιών;
Το αδόμητο παιχνίδι ενισχύει τις κοινωνικές δεξιότητες
Το αδόμητο παιχνίδι ενισχύει ένα ευρύ φάσμα δεξιοτήτων. Η παιδική χαρά για τα παιδιά δεν είναι μόνο για να τρέχουν και να είναι δραστήρια, αλλά συμβάλλει και στην εκμάθηση κοινωνικών δεξιοτήτων και δεξιοτήτων συμπεριφοράς μέσω του παιχνιδιού. Το αδόμητο παιχνίδι προάγει κοινωνικές, συναισθηματικές και γνωστικές ικανότητες στα παιδιά, ενισχύει την επικοινωνία μεταξύ των παιδιών που παίζουν μαζί στο πάρκο ή την παιδική χαρά.
Το αδόμητο παιχνίδι ενισχύει τη φαντασία και τη δημιουργικότητα του παιδιού
Οι μελέτες έχουν δείξει ότι τα παιδιά που χρησιμοποιούν τη φαντασία τους όταν παίζουν είναι πιο δημιουργικά στην ενήλικη ζωή τους. Η δημιουργικότητα βοηθά επίσης τους ανθρώπους να βρίσκουν νέους και καινοτόμους τρόπους για να κάνουν τη ζωή τους πιο παραγωγική, ευκολότερη ή πιο διασκεδαστική.
Το αδόμητο παιχνίδι αναπτύσσει την εκτελεστική λειτουργικότητα του εγκέφαλου
Η εκτελεστική λειτουργικότητα αναφέρεται στις διανοητικές ικανότητες που μας επιτρέπουν να διαχειριζόμαστε το χρόνο μας και να συγκεντρωνόμαστε, να σχεδιάζουμε και να οργανώνουμε, να θυμόμαστε λεπτομέρειες και να αποφασίζουμε τι είναι και δεν είναι σωστό να λέμε και να κάνουμε σε μια δεδομένη κατάσταση. Βοηθά επίσης τα παιδιά να κυριαρχούν στα συναισθήματά τους και να χρησιμοποιούν προηγούμενες εμπειρίες για να καταλάβουν τι πρέπει να κάνουν στο παρόν. Αυτές είναι οι δεξιότητες είναι βασικές για τον αυτοέλεγχο και την αυτοπειθαρχία.
Το αδόμητο παιχνίδι ενισχύει την προσοχή και τη συγκέντρωση
Περίπου 6.4 εκατομμύρια παιδιά ηλικίας 4 έως 17 ετών στον δυτικό κόσμο έχουν Διαταραχή Ελλειμματικής Προσοχής και Υπερκινητικότητας (ΔΕΠΥ). Μελέτες έχουν δείξει ότι το αδόμητο παιχνίδι στην παιδική χαρά ή το πάρκο φαίνεται ότι μειώνουν τα συμπτώματα ΔΕΠ-Υ στα παιδιά.
Το αδόμητο παιχνίδι είναι απαραίτητο για την υγιή ανάπτυξη του εγκεφάλου
Το 75% του εγκεφάλου αναπτύσσεται μετά τη γέννηση του παιδιού, μεταξύ της γέννησης και μέχρι τα 20 του χρόνια. Το παιχνίδι κατά την παιδική ηλικία διεγείρει τον εγκέφαλο και το βοηθά να κάνει συνάψεις μεταξύ των νευρικών κυττάρων. Αυτό βοηθά το παιδί να αναπτύξει τις κινητικές δεξιότητες (περπάτημα, τρέξιμο, άλμα, συντονισμός) όσο και τη λεπτή κινητικότητα (γραφή, χειρισμός μικρών εργαλείων, χειροτεχνίες, κόψιμο με το ψαλίδι κ.λπ.). Το παιχνίδι κατά τη διάρκεια των εφηβικών χρόνων και στην ενηλικίωση βοηθά τον εγκέφαλο να αναπτυχθεί ακόμη περισσότερο, ειδικά στον μετωπιαίο λοβό, ο οποίος είναι το κέντρο για τον προγραμματισμό και τη λήψη αποφάσεων.
Το αδόμητο παιχνίδι ενισχύει την αυτοπεποίθηση του παιδιού
Στο παιχνίδι το παιδί δοκιμάζει τις δυνατότητές του, κατακτά και εξασκεί νέες δεξιότητες, ρισκάρει και τονώνεται έτσι η αυτοπεποίθησή του, η πίστη ότι μπορεί να τα καταφέρει, να λύσει προβλήματα και να ξεπεράσει τα εμπόδια.
Μονάχα τα παιδιά ξέρουν τι ψάχνουν να βρουν, είπε ο μικρός πρίγκιπας. Σπαταλάνε τον καιρό τους με μια κούκλα από κουρέλια κι αυτή τους γίνεται πολύ σημαντική, κι αν κάποιος τους την πάρει, κλαίνε …
– Τα παιδιά είναι τυχερά, είπε ο κλειδούχος.
«Ο μικρός Πρίγκιπας», Αντουάν ντε Σαιντ- Εξυπερύ
Δημοσιογραφική επιμέλεια: Φίλια Μητρομάρα