«Ακούσαμε “Λυρική” και είπαμε εντάξει θα πάμε. Τώρα που το ζήσαμε μπορώ να πω ότι θα το κάναμε ευχαρίστως κάθε μήνα» λέει στο TheMamagers.gr η Παρασκευή Παπαντώνη, 13 ετών, από την Αμαλιάδα. Η Παρασκευή ήταν μία από τις συμμετέχουσες φέτος στους «Λυρικούς Μικρομηκάδες», ένα εκπαιδευτικό πρόγραμμα των Εκπαιδευτικών & Κοινωνικών Δράσεων της Εθνικής Λυρικής Σκηνής, το οποίο ξεκίνησε το 2021 σε συνεργασία με το Διεθνές Φεστιβάλ Κινηματογράφου Ολυμπίας για Παιδιά & για Νέους.
Πρόκειται για ένα βιωματικό κινηματογραφικό εργαστήριο, κατά τη διάρκεια του οποίου τα παιδιά έρχονται σε επαφή με τη γλώσσα του κινηματογράφου, τα εκφραστικά του μέσα, τις τεχνικές και τις βασικές αρχές σκηνοθεσίας, ενώ, συμμετέχουν ενεργά στη διαδικασία των γυρισμάτων δοκιμάζοντας ρόλους ενός κινηματογραφικού συνεργείου μπροστά και πίσω από την κάμερα. Παράλληλα, περιπλανώνται στους παρασκηνιακούς χώρους της Εθνικής Λυρικής Σκηνής, επισκέπτονται τους χώρους προβών της ορχήστρας και του μπαλέτου και τελικά ανακαλύπτουν τα συναρπαστικά μυστικά που κρύβονται στα διάφορα στάδια δημιουργίας μιας λυρικής παράστασης.
Αποτέλεσμα του συγκεκριμένου κύκλου ήταν η ταινία μικρού μήκους «Και αντί να μιλήσει τραγουδάει» σε σκηνοθεσία του Αλέξανδρου Βούλγαρη (The Boy), σε μουσική της Δήμητρας Τρυπάνη και με στίχους της Ηρώς Ελένης Μπέζου. Στο εργαστήρι συμμετείχαν μαθήτριες από Γυμνάσια του Πύργου, της Αμαλιάδας και του Βουνάργου. Το πρόγραμμα εκπονήθηκε αρχικά στον Πύργο για τρεις ημέρες και τρεις ημέρες στη Λυρική Σκηνή, όπου και έγιναν τα γυρίσματα της ταινίας, όπως και η ηχογράφηση της μουσικής στο στούντιο της Λυρικής Σκηνής. Έτσι, τα παιδιά είχαν την ευκαιρία να δουν τη διαδικασία μιας παραγωγής από το Α ως το Ω.
Τι αφορά όμως η μουσική ταινία; «Μιλά για ένα κορίτσι που φοβάται. Βιώνει πολλά συναισθήματα: οργή, φόβο, έρωτα. Όμως, παρότι η ίδια θέλει να μιλήσει για αυτά, δεν μπορεί. Φοβάται τους άλλους» εξηγεί η Παρασκευή, η οποία ταυτίζεται εν μέρει με την ηρωίδα. «Πιστεύω ότι μιλά γενικότερα για την κατάσταση των εφήβων» μας εξηγεί.
«Ναι κι εμένα με εκφράζει» λέει η Χριστίνα Σταθοπούλου, η οποία συμμετείχε κι εκείνη στο πρότζεκτ. «Ιδίως όταν φορούσε τα ακουστικά, το κάνω και εγώ αυτό! Γιατί; Γιατί θέλω κάποιες στιγμές να δημιουργήσω τον δικό μου “χώρο” και να μείνω για λίγο εκεί. Με ανακουφίζει αυτό. Νιώθω χαρούμενη με τη μουσική μου, γιατί την επιλέγω και γιατί κανείς δεν μου λέει τι να κάνω και τι να ακούσω».
Τους στίχους έγραψε η Ηρώ Ελένη Μπέζου και αποτέλεσαν τη βάση μιας μεγάλης συζήτησης με τα κορίτσια που συμμετείχαν. Τα παιδιά ανέλυσαν μαζί με τους εμψυχωτές το κείμενο και κλήθηκαν να μοιραστούν τις δικές τους σκέψεις και τα δικά τους συναισθήματα. Έτσι, σιγά- σιγά το κείμενο έγινε και δικό τους. «Ένα κορίτσι είπε πως όταν ντρέπεται να πει κάτι, το τραγούδι νιώθει πως το “κάνει πιο μαλακό”. Ένα άλλο παιδί είπε πως νιώθει πως όταν τραγουδάει κάτι, αυτό που θέλει να πει γίνεται πιο “έντονο”» μας εξηγεί η Δήμητρα Τρυπάνη αναφερόμενη στη διαδικασία που ακολούθησαν οι εμψυχωτές στο εργαστήρι. Η Δήμητρα Τρυπάνη ήταν εκείνη που συνέθεσε τη μουσική της ταινίας «μεταφράζοντας» με σύγχρονο τρόπο αποσπάσματα από διάσημες όπερες, όπως η Κάρμεν, Μποέμ, ο Κουρέας της Σεβίλλης, ο Καρυοθραύστης κ.ά.
«Κι αυτό γιατί και η ηρωίδα της ταινίας είναι μια νεαρή γυναίκα που πονάει, που ερωτεύεται, φυλακίζεται και βιώνει τα συναισθήματα που απαντάμε στις μεγάλες όπερες» εξηγεί για το μουσικό κομμάτι του έργου σημειώνει η συνθέτρια. Τα κορίτσια κατόρθωσαν έναν μικρό άθλο, καθώς πολλά από αυτά δεν είχαν ασχοληθεί ποτέ με τη μουσική, ούτε επιλέχθηκαν λόγω των φωνητικών τους ικανοτήτων. Όμως, με τη χρήση των κατάλληλων τεχνικών κατόρθωσαν να φέρουν εις πέρας την αποστολή τους, αλλά και να την χαρούν. Κι αυτό γιατί ήρθαν και στην Αθήνα (χωρίς τους γονείς τους μάλιστα!), διασκεδάζοντας τα γυρίσματα στη Λυρική Σκηνή. «Ήταν πολύ απαιτητικά τα γυρίσματα, ιδίως για παιδιά 13-15 ετών, αλλά το αντιμετώπισαν με μεγάλη ωριμότητα» επισημαίνει η κ. Τρυπάνη.
«Οι υπεύθυνοι ήταν πολύ ευγενικοί και μας γέμισαν με θετική ενέργεια» θυμάται η Χριστίνα. «Ήταν πολύ έμπειροι σε αυτό που έκανε ο καθένας και μας βοήθησαν στη μουσική, στο μπαλέτο, στον χορό. Δεν μας πίεσαν καθόλου. Ήταν μια πολύ ωραία εμπειρία. Θα το ξαναέκανα!» προσθέτει. Η ίδια όμως φιλοδοξεί να γίνει γιατρός, όχι καλλιτέχνης.
«Δημιουργήθηκε μια πολύ ωραία χημεία μεταξύ μας» σημειώνει με τη σειρά της η Παρασκευή. «Πιστεύω πως αν έλειπε έστω και μία από εμάς, το αποτέλεσμα δεν θα ήταν το ίδιο» και προσθέτει: «το πρότζεκτ στάθηκε κι ευκαιρία και να κάνουμε και καινούργιες φιλίες, αλλά και να περάσουμε τόσο όμορφα, ιδίως στην Αθήνα». Η Παρασκευή έχει καλλιτεχνική φλέβα- ήδη ασχολείται με τη μουσική, τη ζωγραφική, τον χορό και την ποίηση.
Τι νιώθουν ότι αποκόμισαν από την όλη διαδικασία; «Καταλάβαμε τι περνάει ένας καλλιτέχνης όταν πάει να δημιουργήσει κάτι. Πώς νιώθει όταν δημιουργεί. Επίσης, στο πλαίσιο του εργαστηρίου ήρθαμε αντιμέτωπες με ερωτήματα και προβληματισμούς που πιστεύω ότι μας βοήθησαν να ανακαλύψουμε τόσο τον εαυτό μας, αλλά και τι μπορεί να αισθάνεται ο διπλανός μας για το ίδιο θέμα» απαντά η Παρασκευή.
Πάντως, το αποτέλεσμα δικαίωσε τα κορίτσια. Οι γονείς, οι φίλοι και οι γνωστοί τους αποθέωσαν τα κορίτσια όταν η ταινία τους προβλήθηκε στο 26ο Φεστιβάλ Ολυμπίας στο θέατρο Απόλλων του Πύργου, όπου τις καταχειροκρότησαν. «Ναι, σας λέω, μας αποθέωσαν!» λέει γελώντας η Παρασκευή.
«Προσωπικά θα θυμάμαι τα γεμάτα μάτια τόσο των παιδιών, όσο και των γονιών τους» επισημαίνει η Δήμητρα Τρυπάνη συνοψίζοντας στην ουσία πόσο μεγάλη σημασία έχει η υλοποίηση δημιουργικών προγραμμάτων τόσο στην Αθήνα, όσο και στην Περιφέρεια.
Δες την ταινία εδώ: