Σύμφωνα με το Υπουργείο Υγείας, η Παγκόσμια Εβδομάδα Μητρικού Θηλασμού (ΠΕΜΘ) – World Breastfeeding Week (WBW) έχει καθιερωθεί από την Παγκόσμια Συμμαχία Δράσης για τον Μητρικό Θηλασμό (World Alliance for Breastfeeding Action – WABA) και εορτάζεται από το 1992 κάθε χρόνο στις 1-7 Αυγούστου. Στη χώρα μας η Εβδομάδα Μητρικού Θηλασμού εορτάζεται κάθε χρόνο στις 1-7 Νοεμβρίου. Η εν λόγω δράση υποστηρίζεται από τη UNICEF, τον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας (ΠΟΥ – WHO), τη Διεθνή Οργάνωση Τροφίμων και Γεωργίας (FAO) και Υπουργεία Υγείας σε πολλές χώρες. Αποτελεί μια εκστρατεία η οποία αποσκοπεί στην ευαισθητοποίηση των πολιτών και των επαγγελματιών υγείας σε θέματα που σχετίζονται με τον μητρικό θηλασμό και την προαγωγή του στοχεύοντας στην επίτευξη του στόχου που έχει θέσει ο ΠΟΥ για αποκλειστικό μητρικό θηλασμό στο 50% των βρεφών έως το 2025.
Ο Θηλασμός σήμερα
Το μητρικό γάλα είναι μια φυσική, ανανεώσιμη και ασφαλής τροφή, καθώς παράγεται και προσφέρεται στα βρέφη χωρίς να επιβαρύνει το περιβάλλον, χωρίς να απαιτείται χρήση συσκευασιών και χωρίς να δημιουργούνται απόβλητα, αντίθετα με ότι συνεπάγεται η παραγωγή και χρήση των υποκατάστατων μητρικού γάλακτος. Είναι τέλεια σχεδιασμένο για τις διατροφικές και ανοσολογικές ανάγκες του παιδιού και βοηθά στην πρόληψη λοιμώξεων. Έτσι, ο μητρικός θηλασμός αποτελεί μια από τις καλύτερες επενδύσεις όσον αφορά την προστασία και βελτίωση της υγείας αλλά και την κοινωνική και οικονομική ανάπτυξη, καθώς μειώνει την μητρική και βρεφική θνησιμότητα και νοσηρότητα.
Παρά τις συστάσεις του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας για αποκλειστικό μητρικό θηλασμό κατά τους πρώτους 6 μήνες ζωής των βρεφών, παγκοσμίως τα ποσοστά θηλασμού παραμένουν χαμηλά, και παρόλο που η πλειοψηφία των γυναικών επιλέγει να θηλάσει, οι προκλήσεις που καλείται να αντιμετωπίσει σε ένα περιβάλλον λιγότερο φιλικό προς τον θηλασμό, εμποδίζει μεγάλο ποσοστό από αυτές να θηλάσουν για όσο χρονικό διάστημα επιθυμούν. Το ποσοστό των νεογέννητων των οποίων η έναρξη του θηλασμού λαμβάνει χώρα εντός μιας ώρας από την γέννηση αγγίζει το 43% παγκοσμίως, ενώ μόνο το 41% των βρεφών ηλικίας κάτω των έξι μηνών θηλάζει αποκλειστικά1
Στη χώρα μας τα ποσοστά θηλασμού είναι επίσης ιδιαίτερα χαμηλά. Σύμφωνα με την «Εθνική Μελέτη εκτίμησης της συχνότητας και των προσδιοριστικών παραγόντων του Μητρικού Θηλασμού στην Ελλάδα»2, σε ότι αφορά την σίτιση με μητρικό γάλα αποκλειστικά, βρέθηκε ότι το ποσοστό των βρεφών που θήλασαν εντός του πρώτου 24ώρου ζωής ανερχόταν στο 66%, ποσοστό το οποίο μειώθηκε στο 51% με την ολοκλήρωση της πρώτης εβδομάδας. Φτάνοντας στον πρώτο μήνα συνέχισε να θηλάζει αποκλειστικά μόνο το 40% των βρεφών. Με την συμπλήρωση 4ων μηνών το ποσοστό έπεσε στο 25% για να φτάσει στο σχεδόν μηδενικό 0,8% στο τέλος του 6ου μήνα ζωής. Επιπλέον, σύμφωνα με στοιχεία που ανακοίνωσε η Ελληνική Στατιστική Αρχή, τα οποία προκύπτουν από τη Έρευνα Υγείας έτους 20193, περισσότερες από 9 στις 10 (92,9%) μητέρες με ανήλικο κάτω των τριών ετών θήλασαν το/τα παιδί/παιδιά τους. Από τις μητέρες αυτές, περίπου οι 7 στις 10 (72,9%) θήλασαν αποκλειστικά με μητρικό γάλα ενώ οι 3 στις 10 (27,1%) θήλασαν εξαρχής με μεικτό τρόπο (μητρικό και συμπλήρωμα με ξένο γάλα). Ειδικότερα, με μητρικό γάλα για 6 μήνες ή περισσότερο θήλασε μόλις το 36,6%.
Παγκόσμια Εβδομάδα Μητρικού Θηλασμού 2023
Το θέμα της φετινής Παγκόσμιας Εβδομάδας Μητρικού Θηλασμού είναι: «Ενθαρρύνουμε τον θηλασμό. Κάνουμε τη διαφορά για τους εργαζόμενους γονείς.»
Η Παγκόσμια Εβδομάδα Μητρικού Θηλασμού στοχεύει:
– Στην ενημέρωση των πολιτών για τις προοπτικές των εργαζόμενων γονέων σχετικά με το θηλασμό και
τη γονεϊκότητα
– Στην εδραίωση της βέλτιστης άδειας μετ’ αποδοχών και την υποστήριξη στον χώρο εργασίας ως
σημαντικά εργαλεία για την ενθάρρυνση του θηλασμού
– Στη συμμετοχή των ιδιωτών και των οργανισμών για την ενίσχυση της συνεργασίας και της
υποστήριξης του μητρικού θηλασμού στην εργασία
– Στην κινητοποίηση για δράσεις σχετικά με την βελτίωση των συνθηκών εργασίας και τη σχετική
υποστήριξη του μητρικού θηλασμού
Ο εορτασμός της Παγκόσμιας Εβδομάδας Μητρικού Θηλασμού για το 2023 επικεντρώνεται στο θέμα της προαγωγής του μητρικού θηλασμού σε συνδυασμό με την εργασία, με στόχο την ενίσχυση των δικαιωμάτων των θηλαζουσών μητέρων. Οι μητέρες δεν πρέπει να καλούνται να επιλέξουν μεταξύ εργασίας και θηλασμού. Όλες οι εργαζόμενες μητέρες χρειάζονται επαρκή άδεια μητρότητας προκειμένου να θηλάσουν. Με την επιστροφή στην εργασία τους θα πρέπει να έχουν την δυνατότητα να έχουν κατάλληλα διαλείμματα καθώς και κατάλληλο χώρο προκειμένου να θηλάσουν το μωρό τους ή να αντλήσουν και να αποθηκεύσουν το μητρικό γάλα, εφόσον το επιθυμούν.
Ταυτόχρονα, τονίζεται η ανάγκη ενημέρωσης και υποστήριξης και των συζύγων, καθώς και οι δύο γονείς δρουν υποστηρικτικά στον μητρικό θηλασμό. Η δυνατότητα χρήσης άδειας πατρότητας επιτρέπει και στον πατέρα να παρέχει υποστήριξη στη μητέρα που επιλέγει να θηλάσει. Ένα υποστηρικτικό εργασιακό περιβάλλον παρέχει διευκολύνσεις και στους δύο γονείς ώστε να επιτευχθεί ο μητρικός θηλασμός και να ενισχυθεί η υγεία του παιδιού. Μια αλυσίδα υποστήριξης του μητρικού θηλασμού που περιλαμβάνει τον τομέα της υγείας, της εργασίας και της κοινωνίας είναι απαραίτητη για την βελτίωση των ποσοστών μητρικού θηλασμού και της υγείας των παιδιών.