Η Ελπίδα Μηναδάκη είναι μια αγαπημένη μας συγγραφέας παιδικών βιβλίων που λατρεύει τα παραμύθια και την τέχνη. Πιστεύει ότι μέσα από τη δύναμη των παραμυθιών, η τέχνη ταξιδεύει. Κι αυτό είναι κάτι που το καταφέρνει μέσα από τα βιβλία της που έχουν αγαπήσει τόσο τα παιδιά. Μερικά από αυτά είναι το οικολογικό παραμύθι «Λίτσα, η Σακουλίτσα», εκδόσεις Οσελότος, με θέμα την Ανακύκλωση, Η Μπαλαρίνα που δεν Χόρευε», εκδόσεις Υδροπλάνο για τη δύναμη της θέλησης και τον ζωγράφο Ντεγκά, το οποίο έχει δραματοποιηθεί από την Ομάδα Καρυδότσουφλο, «Το Ταξίδι της Κόκκινης Ομπρέλας», εκδόσεις Κέδρος, με θέμα την Γέννηση της Αφροδίτης του Μποτιτσέλι, το οποίο διασκευάστηκε από την ίδια και ανέβηκε στη θεατρική σκηνή, «Τα Φανταστικά Κουμπιά και η Βροχή των Αστεριών», εκδόσεις Λιβάνη. Η συγγραφέας μίλησε στο TheMamagers για τη μαγεία των βιβλίων, την τέχνη αλλά και το νέο της βιβλίο «Η Διάσωση της Νεραυγής», από τις εκδόσεις Υδροπλάνο.
Έχεις γράψει παιδικά βιβλία όπως η “Λίτσα, η Σακουλίτσα”, “ Η Μπαλαρίνα που δεν Χόρευε” και “Το Ταξίδι της Κόκκινης Οµπρέλας”, “ Tα Φανταστικά Κουμπιά και η Βροχη των Αστεριών», «Η διάσωση της Νεραυγής»… Τι είναι αυτό που σε έκανε να ασχοληθείς με το παιδικό βιβλίο;
Μεγάλωσα με γιαγιάδες που έλεγαν ιστορίες. Η μία γιαγιά μου έμενε μαζί μας στην Αθήνα και η άλλη γιαγιά στην Κρήτη που κατέβαινα τα καλοκαίρια. Οι ιστορίες τους πάντα μας ταξίδευαν, εμένα και τη αδελφή μου. Αρχικά, ήμουν κλειστό παιδί οπότε αυτό, ήταν η διασκέδασή μου. Επίσης διάβαζα πολλά βιβλία μιας που μεγάλωσα σε ένα σπίτι που το βιβλίο ήταν κομμάτι της καθημερινότητάς μας. Και φυσικά, όταν κυκλοφόρησαν οι πρώτες κασέτες Άμπρα Κατάμπρα με γνωστούς ηθοποιούς που διάβαζαν παραμύθια, δεν υπήρχε βράδυ που κοιμόμουν χωρίς να ακούσω ένα από αυτά. Έτσι, ήταν κάτι που μου ήταν γνώριμο. Άλλωστε, όπως έχω αναφέρει ξανά, τα παιδικά παραμύθια είναι σοβαρή υπόθεση. Στην ουσία, λέγονται αλήθειες με παιδικό τρόπο για να γίνονται πιο κατανοητές για τα παιδιά. Γι’ αυτό και έχουμε ευθύνη απέναντι σε αυτά σχετικά με το τι και πώς γράφουμε.
Το βιβλίο “Τα Φανταστικά Κουµπιά και η Βροχή των Αστεριών” πραγματεύεται ένα διαχρονικό θέμα των παραμυθιών: Μπορεί το καλό να νικήσει; Πώς ένα βιβλίο μπορεί να βοηθήσει τα παιδιά να πιστεύουν στις δυνάμεις τους και να μην σταματάνε να ονειρεύονται;
Πρόκειται για μια ιστορία με πρωταγωνιστή τον Κουμπότρυπα, ένα ζωηρό σκυλάκι που ζει στο φανταστικοχωριό όπου όλοι οι άνθρωποι είναι χαμογελαστοί και καλοσυνάτοι. Κάθε χρόνο, τη νύχτα της Βροχής των Αστεριών πέφτουν τα αστέρια και πραγματοποιούνται όλες οι ευχές μεγάλων και μικρών. Μέχρι που οι Κακοριζίτες αποφασίζουν να εισβάλλουν το χωριό, κλέβοντας τις ευχές των κατοίκων και καταστρέφοντάς το! Ο Κουμπότρυπας όμως βρίσκει τον τρόπο να σώσει τον τόπο του. Είναι μια ιστορία για την αγάπη προς τον τόπο μας, τη συνεργασία και την πίστη στις δυνάμεις μας.
Ένα βιβλίο, φυσικά και μπορεί να συμβάλλει στο να πιστέψουν τα παιδιά στις δυνάμεις τους, ώστε να κυνηγήσουν τα όνειρά τους, αρκεί το οικογενειακό περιβάλλον να τα παροτρύνει. Όπως είναι γνωστό, η προσωπικότητα του παιδιού διαμορφώνεται ήδη από την ηλικία των δύο ετών και εξελίσσεται επηρεαζόμενη από πολλούς παράγοντες, όπως οι γονείς, το κοινωνικό του περιβάλλον και οι εμπειρίες του ίδιου του παιδιού. Εφόσον το παιδί πάρει όλα τα εφόδια, μπορεί να αποκτήσει αυτοπεποίθηση και πίστη στον εαυτό του, ώστε να μεγαλουργήσει. Το μόνο εμπόδιο που βάζουμε στα όνειρά είναι συνήθως ο ίδιος μας ο εαυτός. Όταν ‘οχυρώσουμε’ και ενδυναμώσουμε το παιδί από μικρή ηλικία, τότε σίγουρα όλα μπορεί να τα καταφέρει!
Το συγκεκριμένο βιβλίο έχει διασκευαστεί και για παράσταση και συζητάμε για το πότε και πού μπορεί να πραγματοποιηθεί. Εύχομαι να μπορέσουμε να το κάνουμε πραγματικότητα σύντομα!
Το παιδικό θέατρο πως προέκυψε;
Το θέατρο, το αγαπάω ιδιαίτερα και είχα τη χαρά να δουλέψω για ένα διάστημα σε παιδικές θεατρικές παραγωγές. Επιπλέον, έχω τελειώσει δραματική σχολή γιατί ήταν κάτι που αγαπούσα από μικρή. Αλλά στη ζωή δεν μπορείς να τα κάνεις όλα. Μπορείς όμως να τα εντάξεις σε ό,τι κάνεις! Αποφάσισα να διασκευάσω λοιπόν, αρχικά το βιβλίο μου ‘Το Ταξίδι της Κόκκινης Ομπρέλας’, το οποίο και ανέβηκε σε θεατρική σκηνή για δύο χρόνια. Είναι υπέροχο να βλέπεις ήρωες βιβλίου να ζωντανεύουν στη σκηνή. Με αυτόν τον τρόπο, τα παιδιά συνδέονται ακόμα περισσότερο με το έργο και την ίδια στιγμή, βλέπεις τις αντιδράσεις τους. Πολύ ωραία εμπειρία ήταν και η διασκευή της ‘Μπαλαρίνας που δεν Χόρευε’ που διασκευάστηκε σε μορφή Μαύρου θεάτρου με μουσική επί σκηνής από την θεατρική ομάδα Καρυδότσουφλο.
Πώς τα παιδιά έρχονται πιο κοντά με την τέχνη μέσα από τα βιβλία;
Κάθε βιβλίο από μόνο του είναι ένα κομμάτι τέχνης. Μέσα από αυτό, τα παιδιά ανοίγουν τους γνωσιακούς τους ορίζοντες, μαθαίνουν να εκφράζουν τα συναισθήματά τους, παίρνουν το έναυσμα για να προβληματιστούν, να αναπτύξουν την κριτική τους σκέψη και να ανακαλύψουν ένα νέο κόσμο. Μέσα από το βιβλίο μου « Η Μπαλαρίνα που δεν Χόρευε» προσπάθησα να κάνω ακριβώς αυτό. Να ψυχαγωγήσω τα παιδιά μέσα από μια ιστορία που αφορά στη δύναμη της θέλησης αλλά ταυτόχρονα τον ζωγράφο Ντεγκά. Έτσι τα παιδιά διασκεδάζουν όχι μόνο με την ιστορία, αλλά και με τη χαρά της γνώσης και της τέχνης, μέσα από ενδιαφέρουσες πινελιές της ζωής του.
Μέσα από την ενασχόλησή σου με τη διδασκαλία μαθημάτων δημιουργικής γραφής για παιδιά σε σχολεία, δήµους και µουσεία έρχεσαι καθημερινά σε επαφή με τα παιδιά, την ψυχοσύνθεσή τους, τις βαθύτερες σκέψεις τους, τα όνειρά τους. Τι είναι αυτό που σε εντυπωσιάζει ή και σε τρομάζει για τον τρόπο που μεγαλώνουν τα παιδιά στις σημερινές κοινωνίες;
Με εντυπωσιάζει πόσο έξυπνα, γρήγορα και ευφυή είναι. Τα παιδιά έχουν τόσες προσλαμβάνουσες πλέον, γνωρίζουν πληροφορίες που εμείς χρειαζόμασταν χρόνια να τα μάθουμε. Μεγαλώνουν πολύ γρήγορα και αφουγκράζονται καταστάσεις σε απίστευτα γρήγορους ρυθμούς. Δεν τους ξεγελάς εύκολα. Δεν συμβιβάζονται, είναι πιο απαιτητικά και πιο ‘πονηρεμένα’. Ταυτόχρονα, αυτό είναι και τρομακτικό. Η πρόωρη ενηλικίωσή τους και η βιασύνη τους να τα ζήσουν όλα γρήγορα τους στερεί την παιδικότητα. Δυστυχώς η κοινωνία έχει αλλάξει δραματικά και οι γονείς που καλούνται να διαχειριστούν καταστάσεις πολύ πιο δύσκολες απ’ ότι παλιότερα. Συχνά, οι γονείς δουλεύουν πολλές ώρες με αποτέλεσμα να μην έχουν τον έλεγχο των παιδιών τους. Τα παιδιά χρειάζονται όρια. Και αυτό ξεκινάει καλώς ή κακώς πάντα από το σπίτι.
Έχεις δημιουργήσει μια μη κερδοσκοπική εταιρία με το όνομα ΣΠΙΘΕΣ μέσα από την οποία πραγματοποιείς ενδιαφέροντα εκπαιδευτικά σεμινάρια για παιδιά. Μίλησε μας περισσότερο γι’ αυτό.
Εδώ και πολλά χρόνια, κάνω εκπαιδευτικά σεμινάρια σε παιδιά σε διάφορους χώρους, όπως το Μουσείο Θεοχαράκη, το Μουσείο Παιδικής Τέχνης, το βιβλιοπωλείο Τετράγωνο, καθώς και σε ιδρύματα, σχολεία και πολυχώρους. Με αυτή την αφορμή, αποφάσισα να ιδρύσω μια μη κερδοσκοπική εταιρία, τις ΣΠΙΘΕΣ με σλόγκαν: «Βγάλε τη Σπίθα σου» που ασχολείται με εκπαιδευτικά προγράμματα τα οποία συνδυάζουν δημιουργική γραφή με τη δραματοποίηση και το θέατρο. Επιπλέον, θα πραγματοποιούνται εργαστήρια κινησιολογίας, αρχιτεκτονικά εργαστήρια για παιδιά, εργαστήρια μαγειρικής που συνδέουν τα παιδιά με τις παραδόσεις, αθλητικά προγράμματα, coaching για παιδιά, αλλά και γονείς, προγράμματα εμψύχωσης, κ.ά. Επιπλέον, είμαι στο ΔΣ της ADHD Hellas, του Πανελλήνιου Σωματείου Διάσπασης Προσοχής και Υπερκινητικότητας, συνεπώς μας ενδιαφέρει να δημιουργούμε και προγράμματα που θα βελτιώνουν τα παιδιά, τα οποία αντιμετωπίζουν τέτοια θέματα.
Που μπορούν να τα παρακολουθήσουν όσα παιδιά θέλουν να συμμετάσχουν;
Καταρχάς, σύντομα, θα ανέβει η ιστοσελίδα μας στο www.spithes.com που θα μπορούν να ενημερώνονται. Για πιο άμεση ενημέρωση, την Κυριακή 5 Νοεμβρίου 13.00-14.30 ξεκινάμε 6 συναντήσεις δημιουργικής γραφής που συνδυάζονται με θεατρικές ασκήσεις, στο Μουσείο Παιδικής Τέχνης (Κόδρου 9, Πλάκα). Το πρόγραμμα λέγεται «Παίζω, Γράφω, Δημιουργώ» και είναι για παιδιά 9-12 ετών. Από Μάρτιο ξεκινάω και φέτος δύο προγράμματα στο Μουσείο Θεοχαράκη.
Στις 2 & 9 Μαρτίου 2024, ημέρα Σάββατο και ώρα 17.00-18.30, πραγματοποιείται ένα εισαγωγικό μάθημα για παιδιά από 9-12 ετών. Δες εδώ.
Στη συνέχεια, θα ακολουθήσει ένα πιο ειδικό πρόγραμμα δημιουργικής γραφής, βασισμένο στους ήρωες και τις έννοιες του βιβλίου «Μικρός Πρίγκιπας». Το πρόγραμμα λέγεται «Ταξιδεύοντας με τον Μικρό Πρίγκιπα». Θα πραγματοποιηθεί Σάββατα, 6, 13, 20, 27 Απριλίου 2024 και ώρα 17.00-18.30. Δες εδώ.
To τελευταίο σου βιβλίο “H διάσωση της Νεραυγής’ μυεί τα παιδιά στον μαγικό κόσμο των δελφινιών και τους μιλάει για την αξία της φιλίας και του σεβασμού κάθε πλάσματος της φύσης. Πόσο σημαντικό είναι για τη νέα γενιά παιδιών να αγαπήσει τη φύση αλλά και να μάθει τι σημαίνει στα αλήθεια να είσαι καλός φίλος;
Είμαι πολύ υπερήφανη γι’ αυτό το βιβλίο. Καταρχάς μέρος των εσόδων διατίθεται στο Ινστιτούτο Κητολογικών Ερευνών «Πέλαγος» για τη διάσωση τω δελφινιών. Επιπλέον, η ιδέα της πραγμάτωσης του βιβλίου ήταν της Ευαμαρίας Ζούμπα, η οποία είναι ιδρύτρια του MyDolphin Club και έχει δώσει τον δικό της αγώνα για την προστασία και διάσωση αυτών των πανέξυπνων και υπέροχων πλασμάτων. Πρόκειται για μια ιστορία που αφορά στην αξία της φιλίας, της ελευθερίας και του σεβασμού κάθε πλάσματος της φύσης. Ταυτόχρονα μυεί τα παιδιά στον μαγικό κόσμο των δελφινιών, μέσα από ασκήσεις και πληροφορίες μαθαίνουν σχετικά με τα εξαιρετικά χαρακτηριστικά των δελφινιών, αλλά και για την αιχμαλωσία που αντιμετωπίζουν τα δελφίνια, προκείμενου να ψυχαγωγήσουν τους ανθρώπους. Μέσα από την ιστορία της Νεραυγής, τα παιδιά συνειδητοποιούν την αξία της ελευθερίας και της φιλίας. αξίες καθοριστικές για την γαλούχησή τους.
Ποιο είναι το επόμενο συγγραφικό βήμα σου;
Έχουμε ήδη ξεκινήσει μια σειρά που αφορά στους Έλληνες ζωγράφους σε συνεργασία με τις εκδόσεις Υδροπλάνο. Ουσιαστικά κάθε συγγραφέας γράφει μια ιστορία εμπνευσμένη από έναν Έλληνα ζωγράφο. Ήδη έχει κυκλοφορήσει το πρώτο βιβλίο της σειράς που αφορά στον ζωγράφο Νικηφόρο Λύτρα από την φίλη και συγγραφέα Μαρία Ανδρικοπούλου. Εγώ έχω γράψει μια ιστορία με αφορμή έναν πίνακα του Γαϊτη που είναι από τους αγαπημένους μου ζωγράφους. Ανυπομονώ να τη μοιραστώ με τους μικρούς, αλλά και μεγάλους μας φίλους.
Η Ελπίδα Μηναδάκη είναι συγγραφέας παιδικών βιβλίων και σεναριογράφος. Έχει πάρει Μάστερ στο Comedy Writing από το Falmouth University. Έχει γράψει σενάρια για κωμικές σειρές, και έχει γράψει και διασκευάσει παιδικές παραστάσεις. Παράλληλα έχει πραγματοποιήσει παραστάσεις stand up comedy. Έχει συμμετάσχει σε εκδόσεις ομαδικών διηγημάτων και διδάσκει μαθήματα δημιουργικής γραφής για παιδιά. Είναι ιδρυτικό μέλος της δημιουργικής ομάδας Σπίθες. Είναι μέλος της Ένωσης Σεναριογράφων Ελλάδος, μέλος του Κύκλου του Ελληνικού Παιδικού Βιβλίου – Ελληνικού Τμήματος της IBBY, καθώς και της Γυναικείας Λογοτεχνικής Συντροφιάς. Είναι ιδρυτικό μέλος και εμπνεύστρια της δημιουργικής ομάδας ΣΠΙΘΕΣ. Περισσότερα στο www.elpidaminadaki.com
