Τα παιδιά- ακόμα κι όταν είναι μωράκια- καταλαβαίνουν τα πάντα. Μπορεί να μην αντιλαμβάνονται ακριβώς όλες τις λέξεις που λέμε, αλλά καταλαβαίνουν πότε είμαστε ευγενικοί, πότε σεβόμαστε, πότε λέμε αλήθεια, πότε λέμε ψέματα. Ειδικά όταν λέμε ψέματα έστω και αθώα, όταν τα συνειδητοποιούν, δεν ξέρουν πώς να τα διαχειριστούν.
Όταν επέστρεψα στη δουλειά μετά τη γέννα, το παιδί μου ήταν περίπου 8 μηνών. Άρχισε να μένει με τη γιαγιά το πρωί και ο αποχωρισμός δεν ήταν εύκολος. Περάσαμε μια μικρή -ευτυχώς περίοδο- προσαρμογής ώστε το παιδί να καταλάβει ότι όταν φεύγω… ξαναγυρνάω! Αυτό που δυσκόλεψε, όμως, την κατάσταση περισσότερο ήταν τα μικρά ψεματάκια που έλεγε η γιαγιά στο παιδί για να το ηρεμήσει. Όταν ήμουν στην πόρτα το παιδί έκλαιγε και δεν έφευγε από την αγκαλιά μου. Τότε το έπαιρνε η γιαγιά κι έλεγε “η μαμά θα πάει στον γιατρό, θα έρθει σε λίγο” ή όταν έλειπα πια κι εκείνο με ζητούσε η γιαγιά έλεγε “τώρα με πήρε τηλέφωνο, θα έρθει όπου να ‘ναι” ή “κάτσε ήρεμα γιατί η μαμά καταλαβαίνει ότι κλαις και στεναχωριέται στη δουλειά”.
Οι γονείς μας, οι παππούδες των παιδιών μας, είναι άγγελοι. Φροντίζουν τα παιδιά μας καλύτερα από τα δικά τους. Ψάχνονται και προσπαθούν να τα κάνουν όλα σωστά. Όμως κάποιες φορές, πιστεύουν πως επειδή κάτι λειτουργούσε τότε στα παιδιά τους, θα λειτουργήσει και τώρα. Και πόσο δύσκολο είναι μερικές φορές να συνειδητοποιήσουν ότι “επειδή το παιδί ηρέμησε για λίγο, δεν σημαίνει ότι δεν έκανα λάθος”. Όχι, το να λέμε ψέματα στο παιδί δεν του κάνει καλό, ακόμα κι αν το ηρεμεί για λίγο.
Γιατί; Γιατί καταλαβαίνει ότι του είπαμε ψέματα. Όταν η μαμά δεν επιστρέφει “σε πέντε λεπτά” ούτε “πήγε στον γιατρό ή για να αγοράσει ψωμί” αφού… “που είναι το ψωμί, μαμά;”, ξέρει. Κι αυτό το κάνει να χάνει την εμπιστοσύνη του σε αυτόν που μπλέχτηκε στο ψέμα! Όταν έβλεπα ότι το παιδί δεν ηρεμούσε με τα ψεματάκια της γιαγιάς ή μάλλον γινόταν ολοένα και πιο ανήσυχο, το κατάλαβα. Μια μέρα πριν φύγω το πήρα αγκαλιά. “Η μαμά θα πάει στη δουλειά, Θα σε σκέφτομαι και θα μου λείπεις, αλλά περνάω ωραία στη δουλειά. Θέλω να περνάς κι εσύ ωραία με τη γιαγιά. Όλοι οι μεγάλοι δουλεύουν για να έχουν φαγητό, σπίτι και παιχνίδια. Θα σου ζωγραφίσω μια καρδούλα στο χέρι για να τη βλέπεις όταν σου λείπω και να θυμάσαι ότι θα έρθω όσο πιο γρήγορα μπορώ”! Δεν ήξερα αν θα καταλάβει. Αλλά κατάλαβε! Κατάλαβε ότι του λέω αλήθεια, ότι δεν συμβαίνει κάτι κακό “δεν πάω στον γιατρό, είμαι καλα!”! Κι ότι θα επιστρέψω για να φιλήσω την ζωγραφισμένη καρδούλα στο χεράκι του.
Σύμφωνα με έρευνες το 45% των γονιών λένε ψέματα στα παιδιά τους τουλάχιστον μια φορά την εβδομάδα και πάνω από το 58% θεωρούν ότι είναι μέρος του να είσαι γονιός. Όπως τονίζει, όμως, η ψυχολόγος Linda Blair, συγγραφέας του βιβλίου ‘The Happy Child’, σύμφωνα με άρθρο της Belfast Telegraph, τα ψέματα μερικές φορές είναι επιβλαβή. Συνήθως ένα ψέμα που έχει καλή πρόθεση ή λέγεται ώστε κάποιες καταστάσεις να γίνουν πιο αστείες- όπως όταν χρησιμοποιούμε τη φαντασία μας σε ένα παιχνίδι- δεν επηρεάζουν τα παιδιά. “Εάν όμως η πρόθεση είναι να μην πεις την αλήθεια στο παιδί σε κάτι που ρώτησαν επειδή θέλεις να το αποφύγεις, τότε δεν είναι καλό. Σε κάποια φάση θα το καταλάβουν και δεν θα θέλουν να έρθουν σε σένα για να μάθουν, με την Blair να εξηγεί ότι έτσι χάνεται η εμπιστοσύνη αλλά και η πρόθεση για ουσιαστική επικοινωνία.
Τα παιδιά θέλουν την αλήθεια κι ανάλογα με την ηλικία τους μπορούμε να την πούμε με τον κατάλληλο τρόπο. Μπορεί για τη γιαγιά το “η μαμά θα έρθει σε λίγο” να είναι εύκολο γιατί ηρεμεί το παιδί για λίγο, όμως δεν θα λύσει το πρόβλημα. Οπότε γιαγιά, την επόμενη φορά, αφού το παιδί ξέρει ότι πηγαίνω στη δουλειά, πες του “η μαμά είναι στη δουλειά. Θες να μάθουμε ένα τραγουδάκι και να της το τραγουδήσουμε όταν έρθει;”. Η αλήθεια και η απασχόληση των παιδιών με όμορφες δραστηριότητες θα κάνει τον αποχωρισμό πολύ πιο εύκολο!
Tips για τους μικρούς αποχωρισμούς
Εάν το μωρό κλαίει όταν πηγαίνετε στο μπάνιο ή σε διαφορετικό δωμάτιο, τότε να ξέρετε ότι είναι κάτι το φυσιολογικό που συμβαίνει μέχρι την ηλικία των 2 ετών. Το άγχος αποχωρισμού ξεκινά περίπου στους 8 μήνες και συνήθως φεύγει στους 24 μήνες.
Αφήστε αρχικά το μωρό όταν είναι ήρεμο. Είναι πιο πιθανό να κλάψει όταν θα πεινάει ή θα νυστάζει.
Μην το κάνετε θέμα– Αφήστε το μωρό για να πάτε π.χ. στο μπάνιο ενώ είναι με κάποιον άλλο και έχοντας κάτι να απασχοληθεί. Εάν είστε μόνος, τότε πάρτε το μωρό μαζί στο μπάνιο, ώστε να είναι ασφαλές!
Εάν αρχίσει να μπουσουλάει και πάει σε άλλο δωμάτιο μην τρέξετε αμέσως από πίσω του. Από τη στιγμή που νιώθει άνετα να μην είναι μαζί σας- τουλάχιστον μέχρι να το καταλάβει- κι είναι ασφαλές – δεν είναι σε κάποιο δωμάτιο με επικίνδυνα αντικείμενα- τότε κάντε ένα ‘τεστ αποχωρισμού’. Εάν κλάψει μιλήστε για να ακούσει τη φωνή σας και να ηρεμήσει και αφήστε λίγα δευτερόλεπτα πριν πάτε να το αγκαλιάσετε!
Κρατήστε την υπόσχεσή σας– Εάν του πείτε “έρχομαι σε λίγο”, μην καθυστερήσετε. Έτσι σιγά -σιγα θα νιώθει εμπιστοσύνη ότι του λέτε την αλήθεια και σταδιακά θα νιώθει αυτοπεποίθηση ότι μπορεί να μείνει μόνο του για λίγα λεπτά!
