Οι μαμάδες και οι μπαμπάδες έχουμε διαφορετικούς ρόλους μέσα στην οικογένεια. Μπορεί να μην είναι ίδιοι σε όλες τις οικογένειες, όμως οι ρόλοι μοιράζονται. Κάποιος είναι πιο τρυφερός, δείχνει κατανόηση, αγκαλιάζει, είναι πιο χαλαρός με τα όρια. Κάποιος άλλος έχει αναλάβει περισσότερο την πειθαρχία, οι αντιδράσεις βασίζονται περισσότερο στη λογική. Μερικές φορές οι γονείς παίρνουμε πολλούς ρόλους. Πότε αγκαλιάζουμε, πότε στεκόμαστε σε απόσταση και αγαπάμε από μακριά. Όταν όμως μια μαμά είναι μόνη- χωρίς τη στήριξη του πατέρα- έχει συνέχεια όλους αυτούς τους ρόλους. Είναι εξαντλητικό, ναι, γιατί δεν είναι κάτι που βγαίνει φυσικά. Πρέπει να υπερβεί τον εαυτό της. Να αφήσει τον ρόλο που της βγαίνει φυσιολογικά και να γίνει διαφορετική. Γιατί το παιδί τα χρειάζεται όλα… και τον γονιό που αγκαλιάζει και τον γονιό που βάζει όρια. Και αυτόν που θα πει ‘δεν πειράζει’ και αυτόν που θα δώσει μια άλλη οπτική και εξήγηση σε αυτό που προβληματίζει το παιδί.
Οι μαμάδες που μεγαλώνουν μόνες τους τα παιδιά τους, είτε επειδή ο πατέρας έχει πεθάνει, είτε επειδή ο πατέρας είναι απών μετά από ένα διαζύγιο (σε περιπτώσεις εγκατάλειψης κλπ), αναρωτιούνται συχνά αν πρέπει να γίνουν και μάνα και πατέρας. Βιώνουν καθημερινά καταστάσεις που τους κάνει να διχάζονται. “Έτσι θα αντιδρούσα κανονικά” λένε αλλά συμπεριφέρονται διαφορετικά εάν πιστεύουν ότι το έχει ανάγκη το παιδί τους γιατί “έτσι θα έκανε ένας πατέρας”. Ξέρεις σε ποιες περιπτώσεις το παιδί σου χρειάζεται έναν πατέρα και πότε τη μάνα. Κι η μάνα -που υπάρχει στη ζωή του- πρέπει να παραμείνει η μάνα που χρειάζεται. Πώς όμως θα καλυφτεί το κενό του πατέρα;
Οι έρευνες δείχνουν ότι τα παιδιά γίνονται επιτυχημένα όταν έχουν δύο γονείς στη ζωή τους που να τους αγαπάνε, όμως δείχνουν πως όταν μεγαλώνουν με φανταστικές μαμάδες τα πάνε εξίσου καλά. Τι σημαίνει αυτό; Το παιδί χρειάζεται αγάπη για να εξελιχθεί και εάν την παίρνει μόνο από τον έναν γονιό δεν πειράζει. Είναι προτιμότερος ένας “απών μπαμπάς” από έναν μπαμπά που είναι εκεί, στο σπίτι, αλλά λείπει συναισθηματικά ή είναι κακό πρότυπο για το παιδί του.
Η απουσία του πατέρα δεν χρειάζεται να καθορίσει την πορεία του παιδιού. Η μητέρα – η φανταστική μητέρα- μπορεί να καλύψει το κενό. Το παιδί χρειάζεται ένα πολύ δυνατό δεσμό με τη μητέρα, η οποία- ναι- θα θέσει όρια και θα δημιουργήσει ένα ασφαλές περιβάλλον για το παιδί της. Μια μαμά που είναι ευτυχισμένη, δίνει χρόνο στον εαυτό της, περνάει χρόνο με το παιδί της, είναι πρότυπο για εκείνο, είναι μάνα και πατέρας καθημερινά. Και παρόλο που δεν έχει την ‘αντρική ματιά’ μπορεί να βοηθήσει το παιδί της να βρει ένα ‘αντρικό πρότυπο’.
Τι κάνω όταν με ρωτάει το παιδί για τον μπαμπά;
Ως single μαμά εσύ είσαι η πηγή πειθαρχίας στο σπίτι. Η πειθαρχία έχει να κάνει με όρια αλλά έχει να κάνει και με την ειλικρίνια, την κατανόηση, την τρυφερότητα πίσω από τα όρια. Εάν το παιδί ρωτάει για τον μπαμπά του καλό είναι να είσαι ειλικρινής – ανάλογα με την ηλικία- αλλά ταυτόχρονα να θέτεις όρια. Μπορείς να εξηγήσεις μέσα στα δικά σου όρια γιατί έφυγε ο μπαμπάς, αλλά ταυτόχρονα να εξασφαλίσεις ότι το παιδί σου κατανοεί ότι μπορείτε και οι δύο να είσαι ευτυχισμένοι χωρίς αυτόν.
Να είσαι πρότυπο για το παιδί σου
Μην πέσεις στην παγίδα να λυπάσαι τον εαυτό σου. Άφησε τον θυμό, την στεναχώρια, την αίσθηση αδικίας που σε τυραννάει καθημερινά. Γίνε πρότυπο για το παιδί σου. Δείξ’ του πως μπορούμε παρά τις δυσκολίες να αντιμετωπίσουμε τις προκλήσεις, δείξε του τι σημαίνει δυνατός άνθρωπος. Το παιδί σου θα μιμηθεί εσένα για να διαχειριστεί και το ίδιο την απουσία του πατέρα.
Το παιδί χρειάζεται ένα ‘αντρικό πρότυπο’;
Τόσο οι γυναίκες όσο και οι άντρες έχουν θηλυκή και αρσενική ενέργεια. Οι μαμάδες μπορούμε να γίνουμε ‘σκληρές’ όπως οι μπαμπάδες, μπορούμε να παίξουμε μπάλα και να διαλύσουμε ένα καυγά. Απλά θα το κάνουμε διαφορετικά. Το παιδί- αργά ή γρήγορα -θα αναζητήσει ένα αντρικό πρότυπο στη ζωή του. Έναν άντρα για να μάθει μέσα από πράξεις… πώς είναι οι άντρες. Μπορει να το βρει στον παππού, μπορεί στον θείο, μπορεί σε ένα δάσκαλο ή ένα οικογενειακό φίλο. Μπορεί σε έναν ή και σε όλους μαζί. Εξάλλου, κάθε άντρας είναι διαφορετικός. Κάποιος μπορεί να είναι πιο τρυφερός, κάποιος πιο σοβαρός. Το παιδί -εάν συναστρέφεται άντρες που εμπιστεύεσαι – θα βρει πρότυπα που θα τον βοηθήσουν να ανακαλύψει τα χαρακτηριστικά του φύλου του ή του αντίθετου φύλου) ώστε αργότερα να τα μιμηθεί ή να τα ανατρέψει, όπως κάνουν όλα τα παιδιά άλλωστε με τους ίδιους τους γονείς τους.
