Όλοι οι γονείς θέλουμε να μεγαλώσουμε παιδιά με αυτοπεποίθηση που έχουν τη δύναμη να πετύχουν τους στόχους τους, να εκφράζουν τα συναισθήματά τους και να βλέπουν θετικά τη ζωή παρά τις δυσκολίες που θα συναντήσουν. Σύμφωνα με την ψυχολόγο, Amy Morin, όμως μερικές φορές οι γονείς χρησιμοποιούμε άθελά μας κάποιες φράσεις όταν τα παιδιά μας ξεσπούν, φοβούνται ή κάνουν μια αταξία που τους στέλνουν ένα λανθασμένο μήνυμα.
«Όλοι οι γονείς τις λένε συχνά. Είναι όμως μια ευκαιρία να διδάξουμε στα παιδιά ότι μπορούν να μάθουν από τα λάθη τους και να τους δείξουμε πώς μπορούν να εξελιχθούν και να κάνουν τα πράγματα διαφορετικά», λέει η Morin στο CNBC.com.
Τι να πεις αντί για «Ηρέμησε!»
Η Morin λέει ότι δεν είναι καλή ιδέα να λες στο παιδί σου «ηρέμησε» όταν έχει ένα ξέσπασμα και δεν είναι ήρεμα. Εκτός από το γεγονός ότι κανείς δεν ηρέμησε επειδή του είπαν να ηρεμήσει- ναι συμβαίνει και σε εμάς- δεν είναι εποικοδομητικό να λέμε στα παιδιά πώς θα έπρεπε να νιώθουν, ακόμα κι όταν γίνεται ακριβώς επειδή θέλουμε να τα ηρεμήσουμε και να νιώσουν καλύτερα. «Πρέπει να τους στείλουμε το μήνυμα ότι είναι εντάξει που νιώθουν όπως νιώθουν», λέει η ψυχολόγος, και προτείνει να τους λέμε «Φαίνεται ότι είσαι πολύ αναστατωμένη». Στη συνέχεια καλό είναι να τους δείξουμε πως πρέπει να διαχειριστούν το συναίσθημά τους. «Διδάξτε τους τι κάνουμε όταν είμαστε εκνευρισμένοι. Αντί να φωνάξουν ή να πετάξουν κάτι, μπορούν να ζωγραφίσουν, να παίξουν ή να ακούσουν μουσική», λέει.
Τι να πεις αντί για «μην ανησυχείς για αυτό»
Όταν ανησυχούμε και κάποιος μας λέει «μην ανησυχείς» δεν νιώθουμε απαραίτητα καλύτερα και το ίδιο συμβαίνει και με τα παιδιά μας. Στην προσπάθειά μας να τα κάνουμε να νιώσουν καλύτερα πολλές φορές τους λέμε «μην ανησυχείς» αλλά σύμφωνα με την παιδοψυχολόγο είναι καλύτερα να τους διδάξουμε τι κάνουμε όταν ανησυχούμε για κάτι. «Τι θα έκανε ο φίλος σου εάν ανησυχούσε για αυτό;» είναι μια καλή ερώτηση σύμφωνα με τη γιατρό. Τα παιδιά μπορούν να σκεφτούν πιο λόγικά όταν παίρνουν μια απόσταση από την κατάσταση, οπότε σε αυτή την περίπτωση μπορεί να απαντούσαν «εάν ανησυχεί για το διαγώνισμα στο σχολείο, πρέπει να διαβάσει».
Τι να πεις αντί για «όλα καλά θα πάνε»
Μια θετική οπτική μπορεί να βοηθήσει το παιδί να έχει αυτοπεποίθηση, όμως εφόσον κανείς δεν μπορεί να προβλέψει το μέλλον, η φράση «όλα καλά θα πάνε», δεν το προετοιμάζει για πιθανές απογοητεύσεις. Αντί να πεις «μια χαρά θα τα πας στο διαγώνισμα» ή «θα βγεις πρώτος στον αγώνα», πες «κάνε ό,τι καλύτερο μπορείς. Κι αν δεν τα καταφέρεις, θα είναι εντάξει». Για όλα υπάρχει μια λύση!
Τι να πεις αντί για «μην σε ξαναδώ να το κάνεις αυτό»
Τα παιδιά μπορούν να μάθουν από πολύ μικρά πώς να κρύβουν πράγματα από τους γονείς. Η φράση «μην σε ξαναδώ να το κάνεις αυτό» ίσως τους μάθει να κρύβονται καλύτερα την επόμενη φορά. Αυτό που πρέπει να τα ενθαρρύνουμε είναι να είναι ειλικρινή και να μην φοβούνται να παραδέχονται τα λάθη τους. Οπότε την επόμενν φορά πες «εάν το ξανακάνεις, μην το κρύψεις. Έλα να το συζητήσουμε» και εξήγησέ του ποιες είναι οι εναλλακτικές που έχει για τη συγκεκριμένη συμπεριφορά.
Τι να πεις αντί για «είσαι ο καλύτερος»
Το έχουμε ακούσει πολλές φορές από τους ψυχολόγους. Δεν πρέπει να λέμε στα παιδιά μας ότι αξίζουν τα συγχαρητήριά μας μόνο όταν «είναι οι καλύτεροι», αφού έτσι θα αγχωθούν να είναι τέλειοι στα μάτια μας και θα έχουν μη ρεαλιστικές απαιτήσεις από τον εαυτό τους. Καλό είναι, λοιπόν, να επαινούμε την προσπάθεια και όχι το αποτέλεσμα.
Τι να πεις αντί για «είναι τέλειο»
Δεν θέλουμε τα παιδιά μας να γίνουν τελειομανείς, για αυτό καλό είναι να μην βρίσκουμε όλες τις ζωγραφιές τους «τέλειες»! Αντί για «είναι τέλειο», μπορείς να το συγχαρείς για τη δουλειά που έκανε, τα χρώματα που χρησιμοποίησε, τον χρόνο που αφιέρωσε, για τη συνολική προσπάθεια.
Τι να πεις αντί για «με έχεις τρελάνει»
Κάποιες φορές μας «τρελαίνουν» αλλά καλό είναι να μην το επικοινωνούμε και να συγκρατούμε την αγανάκτηση μας. Τέτοιες φράσεις μαθαίνουν στα παιδιά, σύμφωνα με την παιδοψυχολόγο, να κατηγορούν τους άλλους για τα δικά τους συναισθήματα. Καλό είναι να μάθουμε τα παιδιά μας πώς να έχουν έλεγχο των συναισθημάτων τους. «Έχω τη δύναμη να ελέγξω πως σκέφτομαι, πώς νιώθω, πώς συμπεριφέρομαι». Για αυτό μια καλή εναλλακτική είναι να τους λέμε «δεν μου αρέσει αυτή η συμπεριφορά» και να τους δείξουμε τι είναι πιο αποδεκτό ανάλογα με την κατάσταση.
